انتخابات نخستین دوره ی شوراهای اسلامی شهر و روستا در سال ۱۳۷۷ برگزار و در نهم اردیبهشت ۷۸ شوراها رسما آغاز به کار کردند.این نهاد بعنوان نهادی نوپا برای اهمیت دادن نقش مردم در ساختار تصمیم گیری و برای حل مشكلات محلی ایجاد شد اما شوراها با مشکلات و چالش های جدی در رسیدن به این اهداف مواجه شده اند و از اختیاراتی که می‌توانند بهره مند شوند محروم هستند.شوراها متناسب با امکانات و زمان برای حل مشکلات شهرها و روستاها تلاش کردند که قابل تحسین است هر چند عملکرد شوراها در شهرهای کوچک و روستاها پررنگ تر از شهرهای بزرگ بوده است.تقویت شوراها به صلاح دولت است و نباید آنها را در تقابل خود ببیند.

*برای ارائه عملکرد مطلوب و بهتر شوراهای اسلامی ضرورت دارد تا اقدام های مهمی انجام گیرد که یکی از آنها آموزش شوراها درباره ی قوانین شهرداری و دهیاری هاست چون اصلی ترین وظیفه آنها نظارت‌ بر شهرداری و دهیاری هاست و در فقدان آگاهی و اطلاعات‌ لازم در این زمینه خبری از نظارت دقیق نخواهد بود. یکی از مشکلاتی که می تواند فرآیند تمرکز زدایی را با چالش متوجه کند بروز فساد،اعمال متخلفانه و سوء استفاده از موقعیت در نهاد شورا و شهرداریست که آثار بسیار مخربی بر جامعه تحمیل و موجبات تضرر منافع عمومی و آسیب جدی به اعتماد عمومی خواهد شد.بهمین خاطر در بند ۳۲ ماده ۸۰ قانون‌ شوراها،آنها موظف شده اند در پایان هر سال مالی صورت بودجه و هزینه خود و شهرداری را برای اطلاع عموم منتشر کنند.

شوراها باید با ایجاد سایت اطلاع رسانی،شفافیت را در راس کارهای خود قرار داده و تمام مصوبات را در معرض افکار عمومی قرار دهند و حتی در جلسات انتخاب و استیضاح شهردار،شهروندان و رسانه ها را دعوت کرده تا ارزیابی و قضاوتی مبتنی بر ادله محکم برای عملکرد مدیریت شهری و روستایی و ابقا،قبول استعفا یا عزل مدیران داشته باشند.در این صورت شهردار و اعضای شوراها به دلیل احتمال بازخوردهای عمومی تلاش می‌کنند تا بر مبنای نظرهای کارشناسی و مستدل اظهار نظر کنند. یادمان باشد هر شهروند حق دارد از جزئی ترین اطلاعات مدیریت سازمان عمومی آگاهی یابد.تجربه پنج دوره گذشته این واقعیت را به اثبات رسانده که سیاست زدگی و اختلاف های باندی،جناحی و گروهی یکی از عوامل اصلی ضعف شوراهاست که موجب می شود تصمیم گیری در غیاب عقلانیت بر اساس منافع مقطعی و محدود اتخاذ شود.

*در دنیای امروز طرح پرسش های نو و مسائل مختلف و پیچیده در حوزه های مختلف،نهادهای سیاستگذار را ناگزیر از اقدام بر مبنای کارشناسی و علمی و نه گروهی و جناحی ساخته است و سازمان ها بدون داشتن آگاهی های لازم نمی توانند به اداره ی امور مربوط به شهر بطور موثر بپردازند و بر این اساس شوراها باید پذیرای انتقادات و پیشنهادات شهروندان باشند و از پاسخگويی نهراسند.

نویسنده: عبدالسلام جمالی، عضو ادوار سابق شورای اسلامی

روزنامه صبح ساحل