مراحل خرید خودرو از بورس کالای ایران

​به این ترتیب کلیه این مراحل کاملا رایگان بوده و تنها بخشی که خریدار باید مبلغی را آن هم در حساب خود واریز کند، مربوط به واریز مبلغ پیش پرداخت خرید خودروی مورد نظر در حساب وکالتی است تا در صورت نهایی شدن خرید، اقدام به تکمیل مابقی مبلغ خودرو در حسابش کند. برای آنکه مراحل ساده خرید را یکبار دیگر مرور کنیم در فایل های زیر به طور کامل با این فرآیند آشنا می شویم.

شرایط خرید خودرو در بورس کالا چیست؟

هر کد ملی (خریداران حقیقی) مجاز به ثبت سفارش بر روی یکی از کدهای عرضه شده در تاریخ عرضه و صرفا برای یک خودرو هستند و خریداران باید شرایط سنی ۱۸ سال تمام را داشته باشند. از سوی دیگر اشخاصی که در عرضه‌های قبلی موفق به خرید خودرو شدند امکان ثبت سفارش ندارند.

خریداران جهت ادامه مراحل خرید باید همزمان با تسویه مبلغ معامله در بورس (حداکثر تا پایان مهلت مجاز تسویه در بورس) با مراجعه به سایت فروش اینترنتی محصولات ایران خودرو به آدرس esale.ikco.ir اقدام به ایجاد و تکمیل پروفایل شخصی کرده و در زمان مقرر که طی پیامک (تکمیل وجه هزینه‌های متعلقات قانونی) اطلاع رسانی می‌شود علاوه بر انتخاب یکی از نمایندگی‌های مجاز، بیمه گر مورد نظر خود را در سایت انتخاب و نسبت به واریز وجه هزینه‌های جانبی اقدام کنند.

هزینه‌های جانبی شامل بیمه و شماره‌گذاری و هزینه ثابت جمعا به مبلغ ۴۳ میلیون و ۷۱۳ هزار و ۱۰۰ ریال به علاوه ۱۲ درصد بابت مالیات و عوارض قانونی در خودروهای تارا و پژو ۲۰۷ دستی و ۱۳ درصد بابت مالیات و عوارض قانونی در خودروهای تارا و پژو ۲۰۷ اتوماتیک هستند که براساس مبلغ معامله محاسبه و توسط خریدار باید پرداخت شود.

قیمت تمام شده پژو ۲۰۷ در معاملات بورس

۴۰۰۰ دستگاه پژو ۲۰۷ دستی سفید با قیمت کشف شده ۴۰۰ میلیون و ۴۹۳ هزار تومان معامله شده و قیمت تمام شده خودرو به ۴۵۷ میلیون تومان رسید.

تقاضای این خودرو دو برابر عرضه بوده و بیش از ۸ هزار نفر خواستار خرید این خودرو بودند.

در برابر عرضه مزبور، ۸۱۱۶ دستگاه تقاضا شکل گرفت که عرضه مزبور با میانگین قیمت ۴۰۰ میلیون و ۴۹۳ هزار تومان فروخته شد. کمترین قیمت مچ شده نیز ۴۰۰ میلیون تومان بود. تحویل خودروی مزبور ۲۵ فروردین ۱۴۰۲ در انبار کارخانه صورت می‌گیرد.

جزئیات کامل خرید خودرو در بورس

گام اول: احراز هویت در سامانه سجام

اولین قدم برای خرید خودرو در بورس کالا، احراز هویت آنلاین است که از طریق سامانه سجام انجام می‌شود. اگر قبلا در سامانه سجام، ثبت نام کرده‌اید، پس به مرحله دوم بروید.

اما در صورتیکه ثبت نام در سامانه سجام را انجام نداده‌اید، باید مراحل احراز هویت در سامانه سجام را بصورت زیر انجام دهید:

• مراجعه مشتری به سامانه اینترنتی سجام به نشانی sejam.ir
• انتخاب گزینه «ثبت نام در سجام»
• واردکردن شماره تلفن همراه (سیمکارت باید بنام مشتری باشد)
• دریافت کد تایید از طریق پیامک
• ورود به سامانه با داشتن کد تایید و کد ملی
• پرداخت هزینه ثبت نام در سامانه سجام
• تکمیل اطلاعات مشتری در سامانه سجام
• استعلام اطلاعات مشتری از نهادهای زیربط توسط سامانه
• ارسال نتیجه استعلام مشتری از طریق پیامک
• استعلام موفق: ارسال کد رهگیری
• استعلام ناموفق: ارسال مشکل موجود
• مراجعه مجدد به سامانه سجام با داشتن کد رهگیری
• انتخاب نحوه احراز هویت (حضوری یا غیرحضوری) توسط مشتری
• انجام مراحل احراز هویت، ثبت عکس و امضا مشتری
• پایان فرآیند احراز هویت

گام دوم: دریافت کد بورس کالا

برای خرید خودرو از بورس کالا، دومین کاری که باید انجام دهید، دریافت کد بورسی است چراکه بدون داشتن این کد، امکان شرکت در فرآیندهای خرید و فروش خودرو در بورس را ندارید. کد بورسی را هم می‌توانید بصورت آنلاین (غیرحضوری) دریافت کنید و هم می‌توانید با مراجعه حضوری، کد بورسی را بگیرید. 

آسان‌ترین روش برای دریافت کد بورس کالا، روش آنلاین است.

 اما خلاصه کارهایی که باید برای دریافت انلاین کد بورس کالا انجام دهید عبارتند از:

• مراجعه به سامانه کارگزاری‌های آنلاین به نشانی ebgo.ir
• انتخاب یکی از کارگزاری‌ها به دلخواه مشتری
• کلیک روی گزینه «اخد کد انلاین بورس کالا»
• وارد کردن کد ملی، شماره موبایل و کد امنیتی
• وارد کردن کد ارسال شده به مشاره موبایل
• تکمیل اطلاعات مشتری
• آپلود تصاویر اسناد موردنیاز
• صدور کد بورسی برای مشتری

گام سوم: افتتاح حساب وکالتی در بانک

بعد از دریافت کد بورس کالا، سومین کاری که در مراحل خرید خودرو از بورس کالا باید انجام دهید، افتتاح حساب وکالتی است. تمامی مشتریان برای انجام معاملات بورسی، باید «حساب وکالتی» مربوط به خودشان را داشته باشند که از طریق اکثر بانک‌ها، امکان افتتاح آن وجود دارد.

افتتاح حساب وکالتی، از طریق بانک‌های زیر، قابل انجام است:

• بانک تجارت
• بانک سپه
• بانک ملت
• بانک گردشگری
• بانک ملی
• بانک سامان
• بانک کشاورزی

گام چهارم: ثبت سفارش و واریز پیش پرداخت

چهارمین قدم برای خرید خودرو از بورس کالا، ثبت سفارش خرید خودروست.

فقط آن مشتریانی می‌توانند جهت خرید خودرو اقدام کنند که در مهلت زمان قانونی، ثبت سفارش خرید خودرو را انجام داده باشند:

1- برای ثبت سفارش خرید خودرو از بورس، باید مبلغی از قیمت پایه خودرو (که توسط خودروساز اعلام می‌شود) را در حساب وکالتی واریز کنید. این مبلغ، ممکن است 10 درصد یا 25 درصد یا 30 درصد یا حتی 100 درصد قیمت پایه خودرو باشد. 

2- انجام ثبت سفارش خرید خودرو، از زمان تایید عرضه، شروع می‌شود و تا روز قبل از شروع عرضه یا تا صبح روز عرضه نیز ادامه دارد. بدیهی است زمان دقیق ثبت سفارش، همواره از طریق سازمان بورس کالا یا از طریق شرکت خودروساز، اطلاع‌رسانی می‌شود.

باتوجه به دو نکته‌ فوق، جهت اطلاع از مبلغ دقیق پیش پرداخت خرید خودرو و همچنین جهت اطلاع از زمان دقیق ثبت سفارش، باید به اطلاعیه‌های سازمان بورس کالا یا اطلاعیه‌های خودروساز مراجعه کنید.

گام پنجم: رعایت قوانین خرید خودرو از بورس

حتی اگر تمام مراحل ثبت نام، افتتاح حساب و حتی واریز پیش پرداخت را انجام داده باشید، به این معنی نیست که مجاز به ثبت نام خودرو در بورس کالا هستید! چراکه برخی خودروسازان، قوانین و محدودیت‌های خاصی را برای متقاضیان خرید خودرو از بورس، تعیین کرده‌اند.

1- اگر تعداد تقاضای ثبت شده برای خرید خودرو، کمتر از ظرفیت عرضه خودروساز باشد، تمامی افرادی که ثبت سفارش کرده باشند، بعنوان برنده نهایی معرفی می‌شوند. در چنین شرایطی، اصطلاحا می‌گیوند که خودروها بدون رقابت فروخته شدند.

2- در شرایطی که رقابت میان خریداران نباشد، خودروها با همان قیمت پایه (که توسط خودروساز اعلام می‌گردد) به برندگان فروخته می‌شود. 

3- در شرایطی که رقابت میان خریداران نباشد، خودروهایی که فروخته نمی‌شوند، به سیستم معاملات مچینگ سازمان بورس، وارد می‌شوند. 

گام ششم: شرکت در فرآیند خرید خودرو

به محض شروع عرضه خودرو در زمان اعلام شده، رقابت مشتریان برای خریداری خودروها آغاز می‌شود. توجه داشته باشید که این رقابت، شبیه فرآیند مزایده است؛ یعنی هر کسیکه که بیشترین قیمت را داده باشد، بعنوان برنده رقابت نیز مشخص می‌گردد. اما در این میان، باید یه نکته دیگر را هم بدانید: 

1- اگر تعداد تقاضای ثبت شده برای خرید خودرو، کمتر از ظرفیت عرضه خودروساز باشد، تمامی افرادی که ثبت سفارش کرده باشند، بعنوان برنده نهایی معرفی می‌شوند. در چنین شرایطی، اصطلاحا می‌گیوند که خودروها بدون رقابت فروخته شدند.

2- در شرایطی که رقابت میان خریداران نباشد، خودروها با همان قیمت پایه (که توسط خودروساز اعلام می‌گردد) به برندگان فروخته می‌شود. 

3- در شرایطی که رقابت میان خریداران نباشد، خودروهایی که فروخته نمی‌شوند، به سیستم معاملات مچینگ سازمان بورس، وارد می‌شوند. یعنی پس از اتمام مهلت قانونی، همچنان امکان خرید این خودروها (با قیمت پایه) وجود دارد. از لینک اطلاعیه عرضه‌ های مازاد می‌توانین معاملات مربوط به خودروهای فروخته نشده را پیگیری کنید.

گام هفتم: واریز کل قیمت خودرو توسط برندگان

خودروهایی که در بورس کالا عرضه می‌شوند، دارای قیمت پایه هستند که همان قیمت خام خودروساز است. بنابراین اگر در بورس کالا، موفق به خرید خودرو شدید، توجه داشته باشید که علاوه بر قیمت نهایی فروش خودرو، باید هزینه‌های زیر را هم بپردازید:

1- هزینه‌ جانبی خودرو: مانند عوارض شماره گذاری، خدمات پستی، بیمه شخص ثالث، صدور کارت و ... که برای هر خودرو، متفاوت بوده و براساس تعرفه‌های دولتی محاسبه می‌شود.

2- هزینه‌ مالیات بر ارزش افزوده: که براساس «قیمت نهایی فروش» مشخص می‌شود و معمولا 9 درصد الی 13 درصد است. به عنوان مثال، اگر خودرویی با قیمت پایه 300 میلیون تومان در بورس کالا عرضه شود اما با قیمت نهایی 400 میلیون تومان به فروش برسد، مالیات بر ارزش افزوده را برمبنای قیمت 400 میلیون تومان محاسبه می‌کنند.

همچنین اینک نکته را فراموش نکنید که برای تسویه وجه خودروهای فروخته شده از طریق بورس کالا، «مهلت زمان قانونی» وجود دارد:

1- تمامی افرادی که از طریق بورس موفق به خرید خودرو شده‌اند، فقط 3 روز برای تکمیل وجه فرصت دارند.

2- اگر تسویه مالی خودروها تا ساعت 15 روز سوم انجام نشود، خریداران برای تسویه در روز چهارم باید جریمه پرداخت کنند.

3- اگر تسویه مالی خودروها تا روز ششم (سه روز تسویه و سه روز جریمه) انجام نشود، خریداران باید جریمه بیشتری را به عنوان ابطال معامله خودرو پرداخت کنند. ضمن اینکه بعد از باطل شدن معامله، دیگر امکان تحویل خودروها وجود ندارد.

گام هشتم: تحویل گرفتن خودرو از بورس کالا

تمامی افرادی که موفق به خریداری خودرو از طریق تالار حراج باز شده‌اند، برای تحویل گرفتن خودروهای خریداری شده از بورس کالا، باید مراحل زیر را انجام دهند:

• تسویه حساب نهایی در مهلت قانونی
• ارائه مستندات مربوط به واریز وجه و انتخاب نمایندگی
• اطلاع دادن به کارگزاری (حضوری یا غیرحضوری)
• ارائه مستندات به شرکت فروشنده خودرو
• تکمیل مراحل ثبت نام در شرکت فروشنده و تحویل گرفتن خودرو