بهای سنگین انتخاب

از روز ازل انتخاب و تصمیم‌گیری برای انسان یکی از سخت‌ترین و البته مهم‌ترین مراحل زندگی بوده‌است. برای انسان‌های ابتدایی یک انتخاب و تصمیم اشتباه در لحظه، می‌توانست به قیمت از دست رفتن جان تمام شود.

برای همین انسان از اجداد خود آموخت که برای هر انتخاب همواره باید میزان زیادی دقت به خرج دهد و شرایط را بررسی کند. با گستردگی دامنه‌ی زندگی در دنیای امروز، دوراهی‌های بسیار زیادی بر سر راه ما پدیدار می‌شوند و قدرت تحلیل‌مان را به چالش می‌کشند، تصمیماتی که می‌توانند کل زندگی را تحت شعاع خود قرار بدهند. برای مثال تصور کنید یک پیشنهاد سرمایه‌گذاری عالی با دریافت سود صد در صد دریافت می‌کنید، موقعیت کمی خطیر به نظر می‌رسد، اما آنقدر وسوسه شده‌اید که نمی‌توانید زمانی برای بررسی موقعیت اختصاص دهید، پیشنهاد را می‌پذیرید، اما بعد از مدتی به شما می‌گویند که کار با بحران مواجه شده و اگر سرمایه‌تان را دو برابر نکنید پول اولیه‌ی شما سوخت می‌شود.

در این شرایط یا باید قید کل سرمایه را بزنید و اعتراف کنید که چه اشتباه بزرگی کرده‌اید یا پول بیشتری واریز کنید. طبق بررسی‌ها، افراد در چنین شرایطی معمولا به جای عقب نشینی و اعتراف به اشتباه، تصمیم می‌گیرند بیشتر پیش بروند. پس دو برابر پول را واریز می‌کنید و کمی بعد به شما مگفته می‌شود که پروژه در فلان مرحله گیر کرده و حالا باید پول زیادی را رشوه بدهید، برای رشوه هم نیاز به پرونده‌سازی و پولشویی دارید. در نهایت می‌بینید از این پروژه‌ی سرمایه‌گزاری نه تنها سودی ندیده‌اید، که درگیر تنش‌های بسیار، رشوه، پرونده‌سازی و غیره شده‌اید. انگار این تصمیم باتلاقی بوده که هرگز راهی برای بیرون آمدن نداشته و هر لحظه بیشتر و بیشتر شما را درخود بلعیده است.

چنین موقعیتی صرفا برای تصمیمات مالی نیست، بلکه در زندگی لحظه به لحظه با چنین تصمیمات و موقعیت‌هایی روبه رو خواهیم شد. چه بسیار روابطی مانند دام عسل، افراد را به سمت خود می‌کشانند اما در نهایت حاصلی جز درمانگی نخواهند داشت. یکی از دلایلی که باعث چنین موقعیت‌هایی می‌شود، این است که ما گمان می‌کنیم، لازم نیست برای اشتباهات تاوانی بدهیم. وقتی در تصمیم اشتباهی قرار می‌گیریم، حاضر نیستیم بپذیریم که اشتباه کرده‌ایم و تاوان اشتباه را تا آن بازه باید پرداخت کنیم و از آن انتخاب فاصله بگیریم. بیشتر و بیشتر جلو می‌رویم و متاسفانه در نهایت مجبوریم تاوان هنگفتی بدهیم.

برای جلوگیری از افتادن در این دام‌ها، پیشنهاد می‌کنم موقعیت‌های خطیر را بشناسید. این موقعیت‌ها معمولا بار عاطفی، مالی و روانی بسیاری دارند، وسوسه‌انگیز هستند و ریسک بالایی دارند. اگر لازم بود وارد این انتخاب‌ها شوید، همیشه یک پلن خروج داشته باشید. چرا که قرار نیست دائما شرایط مطابق نقشه پیش رود، باید یک دورنمای کلی از بحران در هر لحظه داشته باشید و برای خروج از این تصمیم خود را آماده نگه دارید. چک کردن سوابق و انگیزه‌های افرادی که پیشنهادی را مطرح کرده‌اند، همیشه مفید است، از خودتان بپرسید که چرا چنین پیشنهاید به شما ارائه شده است؟ در نهایت هر جا متوجه شدید که تصمیم اشتباه است، عقب نشینی کنید. اینکه برای مدت کوتاهی سرزنش شوید و احمق به نظر برسید، بهتر از این است که تمام عمر تاوان یک اشتباه را بدهید. 

روزنامه صبح ساحل