هر ساله در بیست و یکم سپتامبر به عنوان روز جهانی آلزایمر، تلاش میشود تا عموم مردم دربارهی تمام جوانب این اختلال عصب-شناختی آگاهیهای لازم را به دست بیاورند. آلزایمر شایعترین علت زوال عقل است، یک اصطلاح کلی برای از دست دادن حافظه و سایر تواناییهای شناختی به اندازه ای جدی که در زندگی روزمره تداخل ایجاد کند. تغییرات آلزایمر معمولاً در بخشی از مغز که بر یادگیری تأثیر میگذارد شروع می شود. همانطور که آلزایمر از طریق مغز پیشرفت میکند، منجر به علائم شدید فزایندهای از جمله بینظمی فکری، تغییرات خلق و خو و رفتار و افت عملکرد جسمی میشود. تعمیق سردرگمی در مورد رویدادها، زمان و مکان، سوء ظن بی اساس در مورد خانواده، دوستان و مراقبان حرفه ای، از دست دادن حافظه به صورت جدی و تغییرات رفتاری و مشکل در صحبت کردن، بلعیدن و راه رفتن از علائم عمدهی این اختلال میباشد. طبق آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی هم اکنون در دنیا در هر ۳ ثانیه یک نفر به بیماری آلزایمر و دمانس مبتلا میشود. در حال حاضر در جهان بیش از ۵۵ میلیون نفر به بیماری آلزایمر مبتلا هستند و تا سال ۲۰۳۰ این تعداد به بیش از ۷۸ میلیون نفر افزایش خواهد یافت. تشخیص بیماری آلزایمر میتواند برای شما و عزیزانتان بسیار ناراحتکننده باشد. این بیماری همانطور که پیشرفت میکند، میتواند انجام زندگی روزمره را برای شما دشوار کرده و منجر به اضطراب و ناامیدی زیادی در فضای خانواده شود. برنامهریزی برای مراقبت و جستجوی حمایت اجتماعی و عاطفی میتواند به شما کمک کند تا با این وضعیت کنار بیایید و تا زمانی که میتوانید زندگی معناداری داشته باشید. اگر شما یک مراقب هستید و کسی از اعضای خانواده درگیر آلزایمر است، این یادداشت میتواند به شما کمک کند تا پس از تشخیص، آنچه عزیزتان نیاز داشته باشد به او ارائه دهید. با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی خود در مورد علائم صحبت کنید و از آنها بپرسید که چه انتظارات و پیشنهاداتی نسبت به وضعیت شما دارند. علاوه بر پیشنهاد استراتژیهایی که میتواند به شما در مقابله کمک کنند، ممکن است بتوانند منابع و سازمانهایی را نیز توصیه کنند که برای شما مفید باشد.
آلزایمر و زوال حرکتی
علائم بیماری آلزایمر میتواند کارهای روزمره را چالش برانگیز کند. دکتر ریچارد ماروتولی ، متخصص طب سالمندان و متخصص در درمان بیماری آلزایمر، میگوید: «کمک گرفتن از خانواده و دوستان، واگذاری وظایف و استخدام کمک برای تعدیل وظایف سختتر میتواند مفید باشد. آلزایمر میتواند در فعالیتهای خودمراقبتی که دارای اجزای فیزیکی هستند، مانند بلند شدن از روی صندلی یا تخت، مشکلاتی ایجاد کند. در مراحل اولیه، یک دوست یا یکی از اعضای خانواده ممکن است بتواند به شما در کارهایی که قادر به انجام آنها نیستید کمک کند. با این حال، در مراحل بعدی، ممکن است به یک مراقب حرفهای برای کمک به مراقبت شخصی نیاز داشته باشید». مواجهه با چنین شرایطی از نظر روانی میتواند بسیار چالش برانگیز باشد. پس از یک عمر مدیریت امور خود و مراقبت از خود، احساس اینکه دارید اختیار امور و اختیار خود را از دست می دهید تجربهی دردناک و مشکلسازی است. با این حال، آماده سازی خود و تکیه بر سیستم پشتیبانی برای کمک گرفتن، برای مدیریت رفاه شما حیاتی خواهد بود. ماروتولی میگوید: «مراحل بعدی آلزایمر نیز میتواند شامل مسائلی در مورد هماهنگی حرکتی باشد. یک وسیله کمکی مانند عصا یا واکر می تواند به شما در حفظ تعادل کمک کند چرا که مسائل مربوط به هماهنگی و تعادل ممکن است شما را مستعد سقوط کند».
برای جلوگیری از زمین خوردن می توانید اقدامات زیر را انجام دهید: خانه خود را خلوت و بدون شلوغی نگه داشته و سعی کنید وسایل خطرناکی که ممکن است آسیبزا باشند را از مسیر حرکت خود در خانه بردارید. تشک های ضد لغزش و میلههای دستگیره را برای پشتیبانی در حمام قرار داده و اطمینان حاصل کنید که خانه و اتاقی که در آن استراحت میکنید دارای نور کافی است. یک فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر می تواند علائم و همچنین محل زندگی شما را ارزیابی کرده، تا مشخص کند که به چه نوع حمایتی در زندگی روزمره نیاز دارید، آیا در حین راه رفتن به یک وسیله کمکی نیاز دارید یا خیر، و چه اقداماتی را میتوانید برای بهینهسازی خانه خود برای ایمنی بهتر انجام دهید. آلزایمر همچنین میتواند بر تواناییهای شناختی شما تأثیر بگذارد و خواندن، نوشتن و مدیریت اعداد را دشوار کند. اگر میتوانید، باید هر چه زودتر به امور خود سر و سامان دهید و از شخصی که به او اعتماد دارید برای پرداخت صورت حسابها و مدیریت پولتان کمک بگیرید.
آلزایمر، یک جنگ تمام عیار عاطفی
از آنجایی که بیماری آلزایمر درمانی ندارد و به تدریج بدتر میشود، تشخیص آن برای عزیزان یا خود فرد میتواند عمیقاً ناراحت کننده باشد و باعث شود که شما و عزیزانتان شوک، خشم، انکار، ترس و اندوه را تجربه کنید. از آنجایی که کارهایی که زمانی میتوانستید به راحتی انجام دهید دشوارتر می شوند، ممکن است متوجه شوید که اشتباهات یا مشکلات خود را از نزدیکانتان پنهان میکنید یا از درخواست کمک از اطرافیان اجتناب میکنید. این مساله میتواند استرس قابل توجهی ایجاد کند و بر مشکلات پیش رو بیفزاید. پذیرش کمک باعث میشود احساس کنید که استقلال خود و یا کنترل خود در زندگی را از دست میدهید.
جستجوی کمک روانی حرفهای، مانند رواندرمانی، به شما کمک میکند تا احساسات خود را در مورد تشخیص پردازش کنید، شرایط خود و تغییراتی را که به ارمغان میآورد بپذیرید، و مهارتهای مقابله ای را توسعه دهید که به شما کمک کند تا بر چالشهایی که با آن روبرو هستید غلبه کنید. با گذشت زمان، این بیماری میتواند تغییرات قابل توجهی در خلق و خو و رفتار شما ایجاد کند. سردرگمی، عصبانیت، بی تفاوتی ، افسردگی و پارانویا برخی از علائمی هستند که ممکن است تجربه کنید. ماروتولی میگوید: مهم است که به دنبال علائم اولیه مانند علائم خلقی یا رفتاری باشید و تا حد امکان مثبت و حمایت کننده باشید. علاوه بر کمک گرفتن از خانواده و دوستان، گروههای حمایتی نیز بسیار مؤثر هستند، زیرا به شرکتکنندگان اجازه میدهند از یکدیگر یاد بگیرند و از یکدیگر حمایت کنند. میتوانید از طریق سازمانها و گروههایی مانند انجمن آلزایمر، گروههای محلی و بیمارستانی و گروهدرمانی روانشناختی، یک گروه پشتیبانی در نزدیکی خود پیدا کنید. در مراحل اولیه، اگر فرد فراموشکار شده است اما همچنان میتواند از خود مراقبت کند، قرار دادن یادآوری در تلفن او، برای کارهای روزانه و همچنین چیزهای مهمی که باید به خاطر بسپارد، مفید و کارآمد است. با پیشرفت این بیماری، چند استراتژی میتواند در مراقبت از فرد مبتلا به آلزایمر مفید باشد: برنامه روزانه خود را حفظ کنید تا بیمار بداند در یک زمان معین چه انتظاری داشته باشد. زمان خود را مدیریت کنید، زیرا کارهای روزانه ممکن است بیشتر از حد انتظار طول بکشد.
عوامل حواس پرتی و صداهای بلند مانند تلویزیون، رادیو یا مکالمات بلند را کاهش دهید. اگر بیمار ناراحت یا آشفته شد به او اطمینان دهید و بگویید که برای کمک کردن به او در آنجا هستید. از بحث و استدلال با بیمار خودداری کرده و سعی کنید عصبانیت یا ناامیدی خود را نشان ندهید. اگر ترک مکان و فرد برای چند دقیقه بیخطر است، از اتاق خارج شوید تا به خودتان فرصتی برای آرام شدن بدهید.در صورت امکان از طنز برای پراکندگی موقعیتهای دشوار استفاده کنید. سعی کنید دیدگاه مثبت خود را حفظ کرده و بیمار را با موسیقی، آواز خواندن یا رقص درگیر کنید. از او برای کارهای ساده مانند تا کردن لباس یا چیدن میز کمک بخواهید و درخواست کنید تا حد امکان فعال و درگیر باشند. به او اجازه ندهید در طول روز چرتهای متعدد یا طولانی داشته باشند، زیرا میتواند باعث بیدار شدن در شب شود. بیمار مبتلا به آلزایمر ممکن است نوسانات خلقی، عصبانیت و پارانویا را تجربه کند . آنها همچنین ممکن است عزیزان و مراقبان را بزنند یا گاز بگیرند. ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی و پزشک خود را در مورد این علائم مطلع کنید، زیرا ممکن است بتوانند دارویی را تجویز کنند که کمک کننده باشند. برای مراقبین مهم است که در مورد تواناییها و محدودیتهای خود واقعبین باشند و از درخواست کمک در جایی که نیاز است نترسند.
ماروتولی میگوید: مراقبت از خود بهعنوان یک مراقب، از نظر جسمی و عاطفی، برای اینکه بتوانید برای عزیزان مبتلا به آلزایمر حضور موثری داشته باشید، بسیار مهم است. به طور کلی میتوان گفت آلزایمر، تاثیر عمدهیی بر زندگی فرد درگیر و خانواده میگذارد، ممکن است سبک زندگی را تماما تغییر دهد و مهم است که اطرافیان بیمار بتوانند از سلامت عاطفی و روانی خود مراقبت کرده و خود را برای شرایط دشوار آماده سازند، زیرا همهچیز تا حدی به دیدگاه اطرافیان و حفظ موضع مثبت آنان بستگی دارد.