محمود سالاری سلطان دوبیتی معلم بازنشسته و البته بی ادعاست. او که متولد ۱۳۴۰ شمسی است این روزها در خلوت خود می سراید، مطالعه می کند و در باغچه کوچکش در فین اوقاتش را  با دار و درختهایش می گذارند.  سروده هایش در قالب کهن دوبیتی وصف  حال دورانی است که اکنون به خاطره  ها پیوسته است. سالاری شاعر لطیف الطبعی است که به زبان شیرین فینی شعر می سُراید. مضمون اشعار او فین قدیم، آداب و سنن مردم این خطه، هجران و دلتنگی روزهای از دست رفته، فرقت یار و ... است.

شاخصه دیگر شعر او  آوردن کلمه و لغتی در معرض انقراض در زبان فینی است. شعر  او غوغا است، هیچ فینی نیست که اشعار سالاری را بشنود و نم اشکی بر پهنای صورتش ننشیند! نبض شعر سالاری را استاد محمدرضا شفیعی کدکنی گرفت. در سفرهای دوره ای به جنوب که استاد ایرج افشار، منوچهر ستوده و شفیعی کدکنی مهمان شادروان عباس سایه بانی در فین بودند، سالاری اشعاری را به فارسی بر استاد شفیعی کدکنی و یارانش  عرضه می کند، در کنار آن  نیز چند دوبیتی  به زبان فینی می خواند، شفیعی کدکنی که استعداد سالاری در این زمینه تشخیص می دهد تشویقش می کند که تمرکزش را بر روی اشعار محلی بگذارد.
در ادامه برای آشنایی بیشتر گفتگوی کوتاه با محمود سالاری دو بیتی سرای هرمزگان داریم .

جناب سالاری ، اشعار دوبیتی در فرهنگ رسوم مردم فین و هرمزگان چه نقشی دارد :
دوبیتی در شعر و ادب هرمزگان جایگاهی ویژه دارد و دوبیتی های باقر و حسینا و فایز و باباطاهر و معینا و محیا و عده ای شاعر گمنام دیگر در سراسر استان رواج دارد دوبیتی زبان ویژه ی روستائیان است که در عین زیبایی بدون پرده پوشی بیان میشود.
دوبیتی یا فهلویات یکی از کهن ترین و اولین سروده های بشر است که مردم در  طول تاریخ با آن زیسته اند  و می زیند و از گهواره شروع و تا گور ادامه دارد برخی لالایی ها و دوبیتی ها را به آهنگی سوزناک و همراه باشیون در هنگام دفن و سوگواری میخوانند گوشت و خون مردم روستایی با دوبیتی سرشته شده و از هم جدایی ناپذیرند .
دوبیتی را با لحنی که خوانده میشود نامگذاری میکنند مثلا لحن خواندن دوبیتی در پای گهواره با هنگام درو یا همراه گل و سر عروسی و عزا و مراسم چهاردهمی و بستن حنا بر دست و پای عروس و داماد تفاوت دارد‌.

حضور فرهنگی اهالی فین بر ادبیات ، فرهنگ استان با معرفی دهها نویسنده ، فرهنگی و هنرمند مشهود است علت این توفیق چیست: علت نزدیکی فرهنگ و مردم فارس قرابت و نزدیکی و مراودات فرهنگی و بعضا همخونی است زیرا فین تاسال ۱۳۰۹ تابع فارس و لارستان بوده و عده ی زیادی از فینیها نسب استان فارسی دارند و چون فین جزئ اولین گروههای باسواد استان هرمزگان بویژه پایه گزاران آموزش و پرورش و ادارات هرمزگان هستند نقش برجسته ای از نظر فرهنگی و سیاسی در استان دارند.

در باغ شهر فین ایا جلسات شعرخوانی بزگزار می شود ایا در جلسات فرهنگی ان جا حضوری دارید انتظارت از مسئولان فرهنگی چیست: فین سالهاست که رونق سابق را ندارد و بیشتر مردم برای کسب کار و معاش به بندرعباس مهاجرت کرده اند و فقط تعطیلات  به فین می آیند و به خاطر تعصبی که به آب و خاک دارند مردگان خود را در زادگاه اجدادیشان فین دفن می کنند . فین یا توجه به آب فراوان و آثار تاریخی و آبگرمهای متعددی که دارد می تواند به یکی از قطبهای گردشگری استان و ایران تبدیل شود.
از مسئولین استان درخواست دارم به این باغ شهر فین  که بی مانند است بیشتر توجه کنند و آرزوی چندین ساله را که تبدیل شدنش به شهرستان است و مقدمات آن به تصویب رسیده جامه ی عمل بپوشند .فین تنها شهری است که بیشترین تعداد مسجد و منبر را در بین شهرهای استان دارد .

وضعیت شعر و ادبیات هرمزگان با وجود فضای مجازی چه سرانجامی دارد آیا قصد نشر آثار خود را دارید : به برکت فضای مجازی و از همه مهمتر دوستان بی مانندم شعرهایم در سراسر استان و داخل و خارج زمزمه می شود و چهار مجموعه ی آماده ی چاپ دارم :
 ناله ی نای سالار یا شروه و شروه خوانی در فین بندرعباس، ترجیع بند با گویش فینی تحت عنوان  فین ازمونه یادتن شامل یکصد و چهارده بیت در چهارده قسمت در معرفی تاریخ و فرهنگ و آداب و رسوم و همه چیز فین
، دوبیتی های بسیاری با گویش فینی با تکیه بر واژه های ناب و فراموش شده یا در حال فراموشی و آداب و رسوم فین  ، دوبیتی هایی به زبان معیار فارسی آماده چاپ است
البته باید ذکر کنم از اهل هنر  حمایت شایسته ای نمی شود و اکثرا برای چاپ آثارشان مشکل مالی دارند.

منبع : ندای هرمزگان