کاشت درختان و گیاهان مقاوم و متناسب با مناطق خشک همچون گیاهان شورهزی
پخش سیلاب و پخش آب
تعادل دام و مراتع برای حفاظت از پوشش گیاهی موجود
بهرهگیری از روشهای کارآ در انباشتن آب باران
احیاء شوره زارها
سوختهای جایگزین
بر اساس تعریف کنوانسیون جهانی بیابان زایی، این پدیده به تخریب سرزمین در مناطق خشک و نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب اتلاق می شود که ممکن است در اثر عوامل انسانی و عوامل طبیعی رخ دهد.
بیابان زایی نوعی از تخریب زمین است که در آن منطقه ای با زمین های تقریبا خشک، به صورت کاملا مشهود و ملموس خشک و لم یزرع می شود و معمولا آب، پوشش گیاهی و حیات وحش خود را نیز از دست میدهد. تعدادی از عوامل موثر در این زمینه عبارتند از: تغییر اقلیم و فعالیتهای انسانی، بوته کَنی، چرای مفرط و خارج از فصل دام در مراتع، تبدیل مراتع به دیم زار، برداشت بی رویه آب از سفره های آب زیرزمینی، معدن کاوی و بهره برداری از معادن، جاده سازی و توسعه شهرها و روستاها.
عمق این فاجعه تا چه حد است؟
امروزه پیشرفت بیابان ها در سراسر جهان به حدی رسیده که مساله بیابان زایی به یکی از مسایل قابل توجه بوم شناسی و زیست محیطی تبدیل شده است و روز به روز نگرانی ها درباره آن افزایش پیدا می کند.
شاید فکر کنید که بیابان زایی تنها منجر به خشک شدن قسمتی از زمین می شود و نقشی در سرنوشت و روزگار آدمیان ندارد اما به جز پیامدهایی چون از بین رفتن پوشش گیاهی، گرد و خاک زیاد در یک منطقه، کم شدن بارندگی، فرسایش خاک، عدم حاصلخیزی زمین، افت آب های زیرزمینی و از بین رفتن حیات وحش، باید منتظر معضلاتی همچون بیکاری، گرسنگی، فقر و مهاجرت ناشی از بیابان زایی نیز باشیم که همه در اثر این پدیده رخ می دهند.
در مقابل معضل جهانی بیابان زایی، مفهومی با عنوان بیابان زدایی وجود دارد که به کارها و روش هایی برای سبزکاری در بیابان و جلوگیری از روند سریع تخریب سرزمین ها در مناطق خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب می پردازد. این مفهوم شامل فعالیت هایی با سه محور بازدارنده، اصلاحی و احیایی است که هر یک کارایی خاص خودشان را دارند.
از میان مهم ترین کارهایی که در راستای بیابان زدایی صورت می گیرند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاشت درختان و گیاهان مقاوم و متناسب با مناطق خشک همچون گیاهان شوره زی
کاشت گیاهان ویژه مقابله با بیابان زایی شامل بنه، کنار، کهور، سمر، کرت، کوهنگ (درخت)، سلم، اکالیپتوس، اقاقیا، کاسیا، کرتکی، رمیلک
پخش سیلاب و پخش آب
تعادل دام و مراتع برای حفاظت از پوشش گیاهی موجود
بهره گیری از روش های کارآمد در انباشتن آب باران
احیای شوره زارها
استفاده از سوخت های جایگزین
و...
روز بیابان زدایی | بیداری وجدان جهانی
بیابان زایی ها و عواقب آن در چند دهه اخیر در جهان به خصوص آفریقا و آسیا تلنگری برای جهانیان بود تا تمام تلاش خود را برای مبارزه با این معضل جهانی به کار گیرند و چاره ای برای آن بیندیشند.
در کنفرانس سران ریو (1) در سال 1992 معضل بیایان زایی در آفریقا را مطرح کردند و این امر منجر به تاسیس کنوانسیون جهانی بیابان زدایی (UNCCD) به عنوان زیر مجموعه ای از سازمان ملل شد. در سال 1994 مجمع عمومی سازمان ملل به منظور افزایش آگاهی عمومی در این زمینه و پیگیری جدی تر برنامه های کنوانسیون، روز 17 ژوئن را با عنوان روز جهانی بیابان زدایی نامگذاری کرد.