کتاب گذری بر بندرعباس نوشته ای از سه نویسنده هرمزگانی می باشد که در خصوص تاریخ عمومی، موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی شهرها و روستاهای این استان نوشته شده است.

نویسندگی این کتاب را که در ۷۲ صفحه با ۲ هزار نسخه و توسط انتشارات ماه و ما منتشر شده، رسول جعفری، حسن لنگی و میلاد استواری بر عهده داشته اند که کتاب های دیگری شامل، ژیو پارک قشم و رشد اقتصادی مناطق همجوار و آسیب شناسی مشکلات صنعت گردشگری درمناطق آزاد قشم و چابهار از دیگر اثرهای میلاد استواری به چاپ رسیده است.

در بخش هایی از این کتاب آمده است: برابر نوشته های تاریخی در کناره ها و سواحل خلیج فارس و دریای عمان پیدایش و تکامل نوع بشر مانند دیگر مناطق جهان و ایران بوده است از آمدن آریایی ها انسان هایی در این سواحل زندگی می کرده اند اگر چه از نظر پیشرفت در به کارگیری ابزار و فلزها از دیگر جوامع همسایه دنبال تر بوده اند.

برای نمونه در حالی که سده ها از کشف و بکارگیری آهن در جهان و ایران می گذشته است، ساکنین این سواحل از ای جوبی به جای آهنی سود می برده اند که نثارکوس در نوشته هایش آن را شرح داده است.

در کتب تاریخی خوانده ایم که آریایی های مهاجر به فلات ایران سه گروه عمده بودند که هر سه گروه هم در ایران و جهان، دولت و حکومت و حتی امپراتوری تشکیل دادند.

از این سه گروه یعنی مادها، پارس ها و پارت ها، دو گروه نخست به هم وابستگی و نزدیکی بیشتری داشته اند و این نزدیکی در حدی بوده است که نخستین بزرگان پارسی، به ویژه هخامنشیان خود را از اعقاب و بستگان پیوسته مادها می دانستند.

اگر چه بسیاری این ادعا را کمی سیاسی می دانند ولی درستی این وابستگی تا حدودی ثابت شده است که بیشتر فرهنگی و اداری است و گروه پارس ها به دلایل بی شمار از جمله پهناوری امپراتوری، نوآوری ها در حکومتداری و از همه مهمتر ماندن نام آنها بر زبان و فرهنگ ما نام و آثارشان ماندگارتر از دو گروه دیگر است و در جهان، ایران و ایرانی را با دو قوم پارس می شناسند.