»هرمز دانشگاه سراسری ندارد.از دبیرستان دلم میخواست وکیل بشوم. دانشگاه حقوق آوردم اما چون باید میرفتم یک شهر دیگر خانواده‌ام اجازه ندادند«.  

شبیه این جمله‌ها را از دختران و پسران زیادی در هرمز شنیدم که رویاهایشان به دلیل نبود دانشگاه سراسری، نقش بر آب شده‌است. درآمد بیشتر هرمزی‌ها از راه صیادی است. تور صیاد هم یک روز پر است و یک روز خالی. به همین دلیل بیشتر اهالی شهر توانایی مالی تحصیل در دانشگاه آزاد را ندارند. حتی آن‌هایی هم که به دانشگاه آزاد میروند، بر اساس علایق‌شان تحصیل نمی‌کنند. بیشترشان ناچارند بین رشته‌های محدود یکی را انتخاب کنند و به آینده‌ای تن بدهند که شباهتی با خواسته‌هایشان ندارد. بعضی‌ها حتی فرصت خیال‌پردازی درباره آنچه دلشان می‌خواهد را نداشتند.

 پسران هرمزی تا همین چند سال قبل خودشان را محکوم به صیاد بودن، می‌دانستند و جای دختر هم که در آشپزخانه است. همین سرنوشت نا گزیر، این باور عمومی را رواج داده‌است که «چرا باید درس بخوانم، وقتی حق انتخابی ندارم؟». فضای آموزشی در هرمز پر از خلاءهای پرنشدنی است.

به همه این‌ها، باید نقد همیشگی که به دانشگاه آزاد وارد است را هم اضافه کنیم. اینکه دانشجویان پول می‌‍دهند و مدرک می‌خرند. »دانشجوی دانشگاه آزاد بندرعباس بودم. اما آمدم هرمز چون اینجا راحت‌تر میشود نمره گرفت.» این را یکی از دانشجویان هرمز در پرسوجوهایم درباره وضعیت دانشگاه گفت. درنتیجه این برخورد کالایی با علم، ارزش دانش تنزل یافته‌است. کم ندیده‌ایم فارغ‌التحصیلانی که ارزش مدرکشان را با درآمدی که برایشان به همراه خواهد داشت، می‌‍‌سنجند.

از «احسان کامرانی»، رئیس دانشگاه آزاد استان هرمزگان خواستیم تا کمی درباره وضعیت دانشگاه هرمز برایمان توضیح دهد.

چه رشته‌هایی در دانشگاه آزاد واحد هرمز ارائه میشود؟

ارائه رشته‌ها معمولا بر مبنای شرایط و امکانات آن شهر است. در جزیره هرمز از قبل بررسی‌ها انجام شده‌است. در دانشگاه آزاد واحد هرمز رشته‌های کامپیوتر، برق، معماری، حقوق، آموزش‌وپرورش ابتدایی، حسابداری و تربیت بدنی ارائه می شود. دانشگاه جزیره هرمز زیر نظر دانشگاه آزاد بندرعباس است و از امکانات آموزشی این دانشگاه در رشته‌های مختلف بهره می‌برد.

کار بیشتر مردم هرمز با دریاست. جزیره همچنین از نظر زمین‌شناسی ویژ گی‌های منحصربه‌فردی دارد که ظرفیت‌های گردشگری نیز به آن افزوده است. چرا در بین رشته‌های ارائه‌شده شیلات، مدیریت گردشگری و زمین‌شناسی وجود ندارد؟

 من چند ماه است که مسئولیت دانشگاه آزاد بندرعباس را به‌عهده گرفته‌ام. رشته‌هایی که درحال‌حاضر ارائه می‌شود، طبق بررسی‌های گذشته انتخاب شده‌است. یکی از اولویت‌های اصلی دانشگاه هرمز، ارائه رشته گردشگری است. دانشگاه برنامه‌ای برای آمایش رشته‌ها دارد. قرار است رشته‌هایی را که در یک واحد دانشگاهی دانشجو ندارد اما در واحد دانشگاهی دیگر اگر ارائه شود متقاضی خواهد داشت، جابه‌جا کنیم. مواردی مانند ظرفیت دانشجویی، قابلیت مکان دانشگاه و منطقه مبنا قرار خواهد گرفت.

 به اعتقاد من از جمله اولویت‌های دانشگاه جزیره هرمز، بحث گردشگری است. همچنین معتقدم زمین‌شناسی یکی از رشته‌هایی است که می‌تواند در هرمز فعال باشد. اما موضوعی که باید به آن توجه کرد، این است که چقدر دانشجویان هرمز تمایل به تحصیل در این رشته‌ها دارند.  به‌طور مثال رشته زمین‌شناسی در دانشگاه آزاد بندرعباس ارائه می شود اما دانشجویی ندارد.

این موضوع در شرایطی مصداق دارد که دانشجویان قدرت انتخاب داشته‌باشند اما در هرمز به دلیل محدودیت رشته‌های ارائه‌شده، دانشجویان معمولا برمبنای علاقه و کاربرد انتخاب رشته نمی‌کنند.

بومیان تنها دانشجویان دانشگاه آزاد هرمز نیستند. پذیرش دانشجو از بندرعباس و سایر نقاط استان نیز انجام می‌شود. جزیره هرمز ظرفیت تحصیل چندانی ندارد.

اگر رشته‌های دانشگاهی مطابق ظرفیت‌ها و قابلیت منطقه ارائه شود، دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی می‌توانند در جزیره مشغول کار شوند. بومیان نیز رغبت بیشتری به تحصیل خواهند داشت.

درست است. سعی دانشگاه آزاد بندرعباس این است که رشته‌هایی متناسب با نیاز جزیره ارائه کند. این از برنامه‌های دانشگاه آزاد است. آمایش‌ها در همه رشته‌های ارائه‌شده در استان هرمزگان آغاز شده‌است. 18 واحد دانشگاه آزاد در استان وجود دارد که مشغول کار روی برنامه‌های آموزشی آن‌ها هستیم. متقاضیان رشته‌‌هایی که دانشگاه خودشان وجود ندارد، می‌توانند به واحد دیگری که آن رشته را دارد، منتقل شوند. البته گرفتن مجوز رشته نیز پروسه طولانی دارد که انجامش زمان‌بر است. درحال‌حاضر در جزیره هرمز اولویت با رشته‌های شیلات، گردشگری و زمین‌شناسی است.