شورای شهر بندرعباس در چند هفته اخیر با بحران طرح سؤال از شهردار روبه‌رو شده است. بحرانی که چنددستگی‌ و شکاف‌ها را به‌خوبی در بین اعضای شورای شهر نمایان کرده است. در واقع بیش از آن‌که شهردار بندرعباس را به چالش بکشد، اعضای شورا را مورد هدف و در تقابل باهم قرار داده است.

ماجرای طرح سوال از کجا شروع شد؟

اوایل اردیبهشت‌ماه زمزمه‌هایی در خصوص استیضاح شهردار به گوش می‌رسید. تا اینکه یک‌صد و هفتاد و ششمین جلسه رسمی شورا اسلامی شهر بندرعباس در تاریخ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۹ با نطق تند «اسماعیل بواشه»، عضو شورای شهر بندرعباس آغاز شد. بواشه در این جلسه با تأکید بر این‌که وظیفه خود می داندکه برای دفاع از حقوق کارگران شهرداری سکوت نکند؛ از وضعیت دکه‌های سطح شهر، نخاله‌های ساختمانی و آسفالت خیابان‌ها، کوچه‌ها و محلات بندرعباس انتقاد کرد. این عضو شورای شهر در بخش دیگری از صحبت‌های خود از انتصاب‌های سفارشی و دادن مجوزهای بی‌ضابطه به برخی نورچشمی‌ها در شهرداری بندرعباس گلایه کرد. در ادامه جلسه نیز «فاطمه جراره»، رئیس شورای شهر با بیان این‌که کار شهرداری بندرعباس از تذکر گذشته و باید از ابزار قانونی استفاده کنیم، طرح سؤال از شهردار بندرعباس را کلید زد. فاطمه جراره خودش به عنوان سوال کننده، ریاست شورا را نیز بر عهده داشت. او بلافاصله طرح سوال از شهردار را اعلام کرد و در همان جلسه، 10 روز به شهردار فرصت داد تا پاسخ‌های سوالات خود و همکارش (بواشه) را در صحن علنی ارائه کند.

چنددستگی محرز در شورای شهر بندرعباس

اعضای شورای شهر بندرعباس در سه دسته قرار می‌گیرند. دسته اول حامیان شهرداری هستند که اکثریت شورای شهر را تشکیل می‌دهند. دسته دوم مخالفان شهرداری هستند. عده‌ای علت مخالفت آن‌ها را نرسیدن به اهداف شخصی‌شان می‌دانند. آن‌ها معتقدند اگر غیر از این است چرا زودتر این اتفاق نیفتاده‌است. چرا که مسائل شهرداری بندرعباس بحث امروز و دیروز نیست. برخی دیگر نیز این حرکت را با توجه به نزدیکی به انتخابات یک بازی سیاسی می دانند تا مطالبه مردمی. البته که همه اعضا خود را حامیان مردم می‌دانند اما با حضور در چند جلسه شورا به راحتی می‌توان مواضع ضدونقیض افراد را تشخیص داد. دسته سوم معمولا کسانی‌اند که موضع واضح و مشخصی ندارند. عده‌ای علت آن را عدم آگاهی این اعضا از جایگاهی که در آن هستند، می‌دانند. علت عدم شرکت در طرح سؤال را از دیگر اعضای شورا جویا شدیم. اکثریت اعلام کردند که از این موضوع بی‌خبر بودند. برخی دیگر گفتند حتی اگر با آن‌ها در میان گذاشته می‌شد، این حرکت را در این بازه زمانی صلاح نمی‌دانند. یکی از اعضای شورای شهر در این خصوص به صبح ساحل گفت: «اگر یک‌سال پیش این موضوع مطرح می‌شد، شاید به غیر از دغدغه‌های سیاسی، مطالبه مردمی نیز در آن شریک بود. من در این برهه زمانی مخالف آن هستم». «مجید عسکری‌زاده»، دیگر عضو شورای شهر بندرعباس نیز صریحاً تذکر به شهردار را یک بازی خواند و گفت: «این مجادله نه به نفع مردم، نه شورا و نه شهرداری است». وی همچنین برخی از حرکت‌های شورا را دخالت در امور شهرداری دانست و سوءاستفاده از جایگاه کارگران و کارکنان برای نیل به اهداف خاص را کاری نکوهیده دانست. طبق قانون شهردار باید 10 روز پس از ابلاغ سؤالات، یعنی در تاریخ ششم خردادماه در صحن شورا حاضر شود و به سؤالات مطرح‌شده پاسخ دهد. شهردار بندرعباس در تاریخ یاد شده مهلت بیشتری برای پاسخگویی به سوالات مطرح شده اعضای شورای شهر درخواست کرد و در نهایت جلسه طرح سوال به یکشنبه یازدهم خرداد ماه موکول شد.

علت غیبت اعضای شورا چه بود؟

«فرزانه آرامش، آبتین امیری، کیانوش جهانبخش و جواد بلارک» در جلسه یازدهم خرداد، شرکت نکردند. جلسه به حد نصاب نرسید و سوال از شهردار بندرعباس به جلسه بعدی شورای شهر موکول شد. «احمد مرادی»، نماینده مردم بندرعباس دوشنبه 12 خرداد با انتقاد از غیبت برخی اعضای شورای شهر بندرعباس در جلسات رسمی به ایسنا گفت: «باندبازی، رانت و منافع شخصی نباید در تصمیم‌گیری و پیگیری هیچ مسئول یا نماینده یا عضو شورایی دخیل باشد». وی غیبت اعضای شورا را دهن‌کجی به مردم دانست. سخنان مرادی بازتاب زیادی در بین مردم و رسانه‌ها داشت. دوشنبه‌ شب 9 تن از اعضای شورای شهر در لابی هتل هرمز دور هم جمع شدند. این حرکت از اتفاقی خبر می‌داد که برخی از افراد لابی سیاسی اعضا شورا را پیش‌بینی می‌کردند. «فیصل دانش» روز بعد علت این نشست را مذاکره با هشت تن برای حل بحران ایجادشده در شورا، با هماهنگی رئیس شورا اعلام کرد. سه شنبه 13 خرداد ماه جلسه رسمی ۱۷۸ شورای اسلامی شهر، شهردار برای پاسخگویی آمد اما «کیانوش جهانبخش، جواد بلارک، مجید عسکری زاده، آبتین امیری، فرزانه آرامش، احمد عامری سیاهویی، اسلام باوقار و رضا حیدری‌زاده» درحالی‌که در اتاق‌های‌شان بودند، به جلسه شورا نیامدند. لازم به ذکر است که «فاطمه جراره، اسماعیل بواشه و فیصل دانش» تنها اعضای حاضر در جلسه بودند. «فاطمه جراره» در صحن شورا با بیان این‌که درخصوص طرح سوال حساسیت ایجادشده و باید تابو سوال از شهردار شکسته شود و وی پاسخگو باشد، گفت: «این سوالات و طرح سوال از دو نفر است اما این سوالات مجموع تذکراتی بوده که سایر اعضا نیز در جلسات مختلف به شهردار داده‌اند. این جلسه طرح سوال باز هم تکرار خواهد شد و شهردار موظف است به سوالات پاسخ دهد. غیبت اعضای شورا هم یک میزان دارد و نمی‌توانند غیبت زیادی داشته باشند». در پایان ختم جلسه به علت به حد نصاب نرسیدن اعضا اعلام شد.

پس از پایان جلسه شورا، «فیصل دانش» در مقام سخنگوی شورا حاضر شد و علت غیبت اعضا را این‌گونه عنوان کرد: «علت غیبت‌ها در جلسه روز یازدهم خرداد از نظر بنده موجه بوده است. در واقع فرزانه آرامش بیمار و برای درمان به شیراز رفته بود، آبتین امیری امتحان مجازی داشت، جوادبلارک با هماهنگی قبلی اعلام کرده بود که در جلسه روز یکشنبه حضور ندارد و کیانوش جهانبخش نیز برای انتخابات شورای عالی به تهران رفته بود. رئیس شورا نیز در جریان این موضوع‌ها بوده است».

دانش اظهار نظر احمد مرادی نماینده مجلس را حمله به شورا خطاب کرد و افزود: «علت غیبت اعضای شورا در جلسه سیزدهم خرداد، در واکنش به صحبت‌های نماینده هرمزگان در مجلس شورای اسلامی بوده است. در واقع نمایندگان مجلس حق دخالت در امور داخلی شورا را ندارند و  بهتر است نمایندگان به موضوعات بزرگتری بپردازند». سخنگوی شورا در پایان گفت: «اعضای هیئت رئیسه شورای شهر تصمیم گرفتند جلسه فوق العاده ای برگزار شود که نشان از حسن نیت اعضا و موافقت آن‌ها با طرح سوال است». این جلسه در صورت تایید رئیس شورا در تاریخ شنبه 17 خرداد برگزار می‌شود.

شورای شهر خانه خاله نیست!

مرادی در واکنش به سخنان سخنگوی شورا گفت: «به دوستانی که به بهانه انتقاد من از بی‌توجهی اعضای شورای شهر به جلسات شورا، با غیبت عمدی جلسات را از رسمیت خارج می‌کنند، توصیه می‌کنم حتما سری به قانون اساسی بزنند». وی در بخش دیگری از سخنانش اشاره کرد: «این پنبه را از گوش‌تان در بیاورید که مرادی برود به کارهای بزرگتر برسد و شورا و شهرداری را به حال خودش رها کند. همین تفکر است که امروز باعث ایجاد چنین مسائلی در شهرداری و شورا می‌شود. انتقاد از من بلامانع است و از نقد سازنده استقبال می‌کنم اما صحن شورای شهر خانه خاله نیست که اگر فلانی، فلان حرف را زد ما قهر می‌کنیم». «منصور آرامی»، نماینده مردم بندرعباس در مجلس نیز سکوت را جایز ندانست و به حمایت از هم‌سنگر خود پرداخت. او در مصاحبه‌ای گفت: «وضعیت کنونی مدیریت شهر بندرعباس و شیوه عمل اعضای شورای شهر باعث ایجاد نارضایتی و کاهش اعتماد عمومی شده است. نگاه سیاسی به موضوعات در شورای شهر باعث عقیم شدن شورا و انحراف شهرداری از وظایف اصلی خود شده است. روزی نیست که مردم، معتمدان و صاحب‌نظران حوزه مدیریت شهری دغدغه‌ها و گلایه‌های خود را بابت عملکرد شهرداری به نمایندگان منتقل نکنند، ما وظیفه داریم برای شفاف شدن مسائل موجود حقوق مردم را دنبال کنیم».

اعتماد عمومی را لکه‌دار نکنیم

حال باید دید بعد از این همه جدال سیاسی در نهایت نتیجه جلسه طرح سوال چه می‌شود. سوال از شهردار بندرعباس پس از 7 سال تکیه وی ‌بر کرسی مدیریت شهری آیا ارزش لکه‌دار شدن اعتماد عمومی را دارد؟ به راستی دغدغه شورا، مردم هستند؟ اگر این‌گونه است، غیبت به دلیل امتحان مجازی یا دلایل شخصی در اذهان عمومی وجه قابل قبولی ندارد. بعید به نظر می‌رسد که در جلسه طرح سوال اتفاق خاصی رخ دهد و کار به استیضاح شهردار برسد. در هر صورت شورا به عنوان یک نهاد محلی باید تلاش بیشتری در خصوص جلب رضایت مردم انجام دهد.