گویش های محلی گنجینههای ارزشمندی هستند که میتوانند به غنای گویش معیار که زبان رسمی کشور است کمک کنند. متاسفانه رواج استفاده از وسایل ارتباط جمعی و آموزش عمومی به گویش معیار گویشها و لهجههای محلی را درمعرض خطر قرار داده است. «محمد مذنبی»
نویسنده هرمزگانی کسی است که ضرورت حفظ
گویش بندری را درک کرده است و سعی دارد با استفاده از آن در داستانهایش برای حفظ گویش مادریاش تلاش کند. «گن تاک و گنج گورون» اولین اثر چاپ شده اوست که دربارهاش خواهید خواند.
معرفی نویسنده و کتاب
«محمد مذنبی» سال 1340 در بندرعباس به دنیا آمد. پدرو پدربزرگش از عالمان دینی زمان خود بودند. به گفته خودش علاقه به علم و ادب و نوشتن را از آنان به ارث برده است. از کودکی آثار نویسندگان بزرگ ایرانی و خارجی مثل «صادق هدایت»، «صادق چوبک»، «غلامحسن ساعدی»، «محمود دولتآبادی»، «صمد بهرنگی»، «فئودور داستایفسکی» و «ماکسیم گورکی» را میخواند و چون قلم خوبی داشت داستانهایی با الهام از آنان مینوشت. با استخدام در اداره برق درگیریهای شغلیش او را از نوشتن کمی دور کرد اما سعی کرد با مطالعه خود را به روز نگه دارد. به مرور تصمیم گرفت داستانهایی که به گویش بومی مینویسد را درفضای مجازی به اشتراک بگذارد. این داستانها بیشترشان بر اساس ماجرای واقعی نوشته شدهاند. ماجراهایی که او یا خودش دیده یا از بزرگان خانواده یا دیگران شنیده است. «گن تاک و گنج گورون» مجموعهای از همین داستانهاست که به تازگی به چاپ رسیده است. این کتاب که شامل مصاحبه «عباس رفیعی» روزنامه نگار هرمزگانی،22 داستان و واژهنامه است را انتشارات «سمت روشن کلمه» بهار 99 در 237 صفحه منتشر کرده است و با قیمت 40 هزار تومان به فروش میرساند.
درباره کتاب
«گن تاک و گنج گورون» در برگیرنده داستانهایی است که در بندرعباس اتفاق افتاده است و زندگی ساکنان آن را در دورههای مختلف به تصویر میکشد. مهمترین خصیصهای که با دیدن این کتاب جلب توجه میکند گویش به کار رفته در آن است. مذنبی گویش بندری را زبان میداند که نگارنده به دلایلی که فرصت توضیح آن در این متن نیست با او در این زمینه موافقت ندارد. اما نکته غیر قابل انکاری که وجود دارد دشواری نوشتن به این گویش است. چون این گویش هم مثل سایر گویشها جنبه شفاهی داشته و به صورت مکتوب درنیامده است. همین موضوع باعث شده است رسمالخط زبان معیار جوابگوی این گویش نباشد و همین موضوع نوشتن را سخت میکند. نکته دیگر این که داستان بومی پدیدهای نوظهور است به همین دلیل هنوز نمیتوان در مورد تکنیکهای داستان نویسی به کار رفته در آن صحبت کرد. اما چیزی که در مورد این کتاب اهمیت دارد این است که داستانهای نوشته شده در آن ریشه در واقعیت دارند. این داستانها بازگوکننده ماجراهایی هستند که در دورههای مختلف در بندرعباس اتفاق افتاده است. داستان هایی که هم به ما در شناخت بندرعباس و فرهنگ و تاریخش کمک میکند هم باعث میشود این مجموعه داستان فراتر از متنی باشد که به نوشته شدن به گویش بومی بسنده کرده است. فضای داستانها روابط شخصیتها و مشغلههایشان کاملا بومی است و این موضوع باعث ایجاد جذابیت برای مخاطب هرمزگانی میشود.