معرفی روستا

ده‌ماتون از توابع بخش مرکزی رودان است. این روستای کوچک دهستان آبنما، کمتر از 500 نفر جمعیت دارد. آبادی روستا از رودخانه‌ی فصلی است که از جیرفت می‌آید، از ده‌ماتون می‌گذرد و به میناب می‌ریزد. این رودخانه زیبا گاهی بی‌رحم می‌شود. فروردین سال گذشته، پدر ودختری قربانی خشم سیلاب رودخانه شدند. این مکان کمتر شناخته‌شده، ظرفیت‌های زیادی برای توسعه گردشگری دارد. پارک جنگلی‌اش هم می‌تواند پاتوق خوبی برای گردشگران باشد. کسی اما آستین همت توجه را بالا نزده است. اهالی دسته دسته به شهر کوچ می‌کنند. آنان که در روستا مانده‌اند، بیشتر کارگر معدن‌اند. کشاورز و دامدار هم بین‌شان پیدا می‌شود. کوچ جمعیت به شهر اما از دست‌تنگی نیست. ده‌ماتون کلاس درس مناسب تحصیل دانش‌آموزان ندارد. مدرسه تک کلاسه روستا پاسخ نیاز آموزشی دانش‌آموزان را نمی‌دهد.

پل ارتباطی «ده‌ماتون» و سه روستا «مارغ و سمیلان» و «آب‌گزان»، 12 سال پیش تخریب شد. اهالی سال‌هاست پیگیر تعمیر پل هستند. حتی به ریاست قوه قضائیه استان هم نامه نوشته‌اند اما تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده‌اند. تخریب پل به گفته‌ پیمانکار آن، به‌دلیل تغییر نقشه از سوی اداره راه و شهرسازی وقت بوده است. پلِ سه دهنه روستا، در نهایت کوچک‌تر و یک دهنه ساخته و با اولین بارندگی تخریب شد. تخریب پل، به روستائیان آسیب‌های زیادی وارد کرده‌ است. تصادفات بسیاری در این محل اتفاق می‌افتد که منجر به فوت یک نفر هم شده است. مسیر، همچنان خاکی و حتی آسفالت و آبنما هم نشده‌است. اداره‌کل راه و شهرسازی استان می‌گوید که تنها وظیفه ساخت پل را برعهده داشته‌است و مسئولیتی در قبال ترمیم‌اش ندارد. اداره‌کل راه و ترابری و حمل و نقل جاده‌ای هرمزگان نیز می‌گوید این پل در دوران این سازمان ساخته نشده‌است.

 آبنما به جای پل
 اهالی سه روستا همچنان منتظر توجه مسئولان استانی و ترمیم پل هستند. مسیر این پل تخریب‌شده تابلو راهنمایی و رانندگی هم ندارد. کافی‌است از تخریب پل بی‌خبر باشی. سرنوشتت می‌شود مثل همان موتورسوار جوانی که به درون گودی پل سقوط کرد. «سلمان طاهری»، دهیار ده‌ماتون می‌گوید: «با مسئولان استانی درمورد وضعیت پل جلسه داشته‌ایم. فرماندار وعده پیگیری و ساخت آبنما به جای پل را بعد 12 سال داده است.» یوسف عابدینی»، مدیرکل راه و ترابری استان درمورد پل روستا می‌گوید: «اداره‌کل راه و ترابری استان پل ده‌ماتون را در سال 1386 احداث کرده است. به دلیل تغییر شرایط در مسیر بالادست این پل و دبی آب بیش از ظرفیت دهانه پل باعث تخریب‌اش شده است. از آنجائیکه در کمتر از یک سال است که راه‌های روستایی از اداره کل راه وشهرسازی به این اداره کل منتقل شده است، اداره‌کل راهداری پیگیر تامین اعتبار پل است. در اولین فرصت نسبت به بازسازی آن اقدام می‌شود». مشخص نیست اهالی تا چه زمانی باید منتظر تامین بودجه بمانند. 

 مهاجرت اجباری
ده‌ماتون کمتر از 12 کیلومتر با شهر رودان فاصله دارد اما خبری از اینترنت در روستا نیست. طاهری، دهیار روستا می‌گوید با اداره مخابرات در مورد مشکل اینترنت بارها مکاتبه کرده‌اند. اداره مخابرات اما گفته، جمعیت کمِ روستا در اولویت احداث نسل جدید اینترنت نیست. وضعیت آنتن‌دهی اپراتور ایرانسل هم در روستا تعریفی ندارد. مشکل بی‌اینترنتی با مجازی‌شدن آموزش و نبود دوره متوسطه،‌ بهانه خانواده‌ها برای ترک روستا شد. وضعیت‌ سفید روستا در کرونا، خیلی‌ها را دوباره به ده برگرداند. اینترنتی اما در کار نیست و بچه‌ها از کلاس‌های‌ آنلاین‌ جا می‌مانند. طاهری می‌گوید: «دانش‌آموزان فقط می‌توانند تا دوره اول دبستان در روستا درس بخوانند. مدرسه قدیمی روستا، پیش از انقلاب و به دست مردم ساخته شده است. این مدرسه یک کلاس درس و یک دفتر مدیریت بیشتر ندارد. در و دیوارش هم بیشتر به یک انباری می‌ماند تا مدرسه».
 
 آسفالت پرچاله، لوله‌ها فرسوده
جاده‌های روستا 12 سال پیش، همزمان با ساخت پل آسفالت شد. از مسیر 10 کیلومتری پل «آبنما» تا ده‌ماتون، چهار کیلومتر آسفالت است. غیر از دو کیلومتری که بعدها روکش شد، تنها رنگی از آسفالت مانده و چاله‌های ریز و درشت. دهیار ده‌ماتون می‌گوید هربار که پیگیری می‌کنند تنها وعده و وعید می‌شنوند اما خبری از ترمیم راه نمی‌شود. راه و اینترنت، تنها مشکلات روستا نیستند. فرسودگی لوله‌های آب آشامیدنی هم اهالی را کلافه کرده است. طاهری می‌گوید: «با اینکه کارشناسان می‌گویند آب درون لوله‌ها قابل آشامیدن است اما مزه و رنگش باعث شده مردم تمایلی به نوشیدنش نداشته باشند. کنار رودخانه به تازگی چاهی حفر کردند تا آب زلال رودخانه را به چاه هدایت کنند. با این‌وجود هم اهالی مزه آب را نمی‌پسندند. یا از رودان آب می‌خرند یا از چشمه آب می‌آورند». سال 83 آب لوله‌کشی به‌ روستا رسید. فرسودگی لوله‌های آب، در کمتر از 20 سال، اهالی را حسابی به زحمت انداخته است. علاوه‌بر رنگ و بوی نامساعد، ترکیدگی لوله‌های آب در نقاط مختلف، فشار آب را کاهش می‌دهد. طاهری می‌گوید استفاده زیادی از این آب کم‌فشار نمی‌توان کرد.

 فرصت احیا
همجواری روستا و رودخانه، اینجا را مسافرپذیر کرده است. رودخانه پس از بارندگی لبریز از آب و زیبائی‌اش دوچندان می‌شود. آخر هفته بسیاری از طبیعت ده‌ماتون دیدن می‌کنند. طاهری می‌گوید: «روستا ظرفیت گردشگری شدن را دارد. تا  به امروز اما نه ارگان‌های دولتی و نه سرمایه‌گذاران به این موضوع توجهی نکرده‌اند. فرصتی که می‌تواند به اقتصاد روستا جان تازه‌ای ببخشد». طاهری از تلاش‌هایش برای جذب بودجه و ناکامی‌اش می‌گوید. او می‌گوید: «اگر از ظرفیت گردشگری روستا استفاده شود، امکانات و بودجه بیشتری نیز به روستا تعلق می‌گیرد. برای جوانان روستا نیز شغل ایجاد می‌شود». اگر روستا رنگ توسعه بگیرد شاید دیگر اهالی به دلیل کمبود امکانات، مجبور به ترک روستا نشوند.