مدارس و موسسههای غیردولتی همواره یکی از چالش برانگیزترین حوزههای نهاد آموزشی در کشور بودهاست. بحران کرونا این چالشها را پُرشمارتر کردهاست. مشکلاتی چون قطع حمایت مالی والدین در این وضعیت بغرنج به دلیل مجازی بودن تدریس و شهریه بالا. به همین دلیل گرایش به به مدارس دولتی در بحران کرونا بیشتر شدهاست. از طرفی آموزشوپرورش نیز از مدارس غیردولتی حمایت مالی نمیکند و حتی فرستادن معلم و مدیر به این مدارس را مستثنی میداند. همین مشکلات باعث تعطیلی اکثر مدارس غیردولتی شدهاست. بعضی مدارس غیردولتی نیز با گرفتن وامهای سنگین توانستهاند سرپا بمانند.
بحران تعلیم در کرونا
سال تحصیلی 1399-1400 به دلیل شیوع بیماری کرونا غیرحضوری برگزار شد. تعطیلی مدارس در ماه پایانی سال گذشته، شوک بزرگی به جامعه آموزشی وارد و مدارس را با مشکلات بسیاری مواجهه کرد. ابتدا تصور میشد شاید این بحران با گذشت چند ماه حل و شرایط عادی شود. با گذشت نزدیک به یکسال اما تعطیلیها همچنان ادامه دارد و مدارس مجازی شدند. استقبال والدین از ثبتنام در مدارس غیردولتی به دلیل بالا بودن شهریه آن و مجازی شدن تدریس، کاهش یافتهاست. این درحالی است که هزینه اجارهبها و حقوق معلمان همچنان سر جایش است. به همین دلیل معلمان نیز از ادامه تدریس در این موسسهها منصرف شدند؛ چراکه نگران ادامه فعالیت خود در سال تحصیلی پیشرو هستند. درحالیکه به نظر نمیرسد اوضاع این موسسات رو به بهبود باشد.
تردید از ادامه فعالیت مدارس
بیشتر والدین بر این باورند که با مجازی شدن آموزش، تحصیل در مدارس دولتی و غیردولتی باهم تفاوتی ندارد. به همین دلیل هم به نظرشان پرداخت شهریه بالای شهریه مدارس غیردولتی در این وضعیت غیر ضروری است.
«مهری زکاله»، کارشناس مدارس و پیشدبستانیهای غیردولتی ناحیه دو آموزشوپرورش در اینباره میگوید: «ویروس کرونا لطمه بزرگی به مدارس غیردولتی زدهاست. والدین درحالی شهریه را به دلیل مجازی بودن آموزش پرداخت نکردند که این مدارس با گذاشتن کلاسهای فوق برنامه، امکانات و خدمات بیشتری را به دانش آموزان ارائه میدهد». او درباره شهریه مدارس غیردولتی توضیح میدهد: «شهریه از طرف آموزشوپرورش تصویب و به ما ارائه میشود. هیچ مدرسهای نمیتوانند سلیقهای شهریه را کم یا زیاد کند.
هزینههای مدرسه شامل حقوق معلمان، اجارهبها و مصارف عمرانی از شهریه دانشآموزان پرداخت میشود.
با پرداخت نکردن آن در بحران کرونا مجبور به گرفتن وامهای سنگینی شدیم تا بتوانیم به فعالیتمان ادامه دهیم».
لزوم حمایت آموزشوپرورش
هزینههای مدارس غیردولتی از سوی دانشآموزان تامین میشود. اداره مدرسهای که دانشآموز ندارد، ممکن نیست و تعطیل میشود. برای جلوگیری از تعطیلی مدارس، حمایت آموزشوپرورش کل و نهادهای ذیربط ضروری است.
«رامش فرزام»، رئیس توسعه اداره مشارکتهای مردمی مدارس غیردولتی میگوید: «هرمزگان 350 مدرسه و 1200 پیشدبستانی غیردولتی دارد. با آمدن ویروس کرونا، مدارس غیردولتی 10 درصد و پیشدبستانیها 50 درصد افت داشتهاند.
مدارس غیردولتی با بقیه اصناف فرق دارد. این مدارس در نبود دانشآموز نمیتوانند اداره شوند. آموزشوپرورش هیچ منبع درآمدی برای کمک به موسسهها و مدارس غیردولتی ندارد و فقط مدیر یا معاون آن را تامین میکند.
آنهم درصورتیکه مدارس دولتی کمبود نداشته باشند». او میگوید: «به این مدارس از سوی اداره کار و نهاد رئیس جمهوری، وام کرونا با بهره بالا و بازپرداخت کوتاهمدت تعلق گرفت.
موسسهها اما از آن استقبال نکردند.
بارها در جلسه استانداری و اداره کار اعلام کردهایم ولی نتیجه نگرفتهایم». فرزام با بیان اینکه اکثر مدارس غیردولتی استیجاری هستند، ادامه میدهد: «موسسان این مدارس درآمد دیگری ندارند.
از اداره کار و نهاد رئیس جمهوری درخواست وام و زمین با تحصیلات کمبهره و بازپرداخت بلند مدت داریم. قبل از ویروس کرونا، قطعه زمینی با نرخ دولتی برای موسسان مشخص شد ولی قیمت آنها بالا بود.
متاسفانه اکثر موسسان به دلیل نداشتن سرمایه آن را قبول نکردند. در این شرایط موافقت با تایید ساختمانهای بالای 20 سال کمکی به مدارس غیردولتی است». او درباره ادامه فعالیت مدارس غیردولتی میگوید: «موسسان مدارس غیردولتی به دلیل کاهش قابل توجه ثبتنام، درمورد ادامه فعالیت در سال تحصیلی آینده دچار تردید هستند. برای سرپا نگه داشتن این مدارس نیاز به حمایت والدین و آموزشوپرورش است. امیدواریم ویروس کرونا هرچه زودتر از بین برود تا این مدارس بتوانند جان دوبارهای بگیرند ».