استرس یکی از هیجان‌های طبیعی و روزمره‌ی ماست. در رویارویی با عواملی در زندگی واقعی ممکن است دچار استرس و ترس شویم اما با شدت قابل تحمل، مفید و کوتاه مدت. برای مثال با از دست دادن کارمان، درگیر بیماری کوتاهمدت شدن یا دعوا با همسر دچار استرس می‌شویم اما به محض از میان رفتن عامل استرس‌زا، هیجان منفی و ناخوشایند ناشی از موقعیت هم از میان می‌رود. در واقع استرس نقش یاری رسانی دارد که ما را متوجه خطر یا موقعیت نابهسامانی در اطراف میکند که باید هرچه سریع‌تر نسبت به رفع و رجوع آن اقدام کنیم. انجمن روانشناسی آمریکا اضطراب را احساس نگرانی طولانی مدت و شدیدی می‌داند که چندان ارتباطی به موقعیت بیرونی یا محرک خارجی ندارد. بدن فیزیکی و هسته‌ی روانی ما برای تحمل استرس‌های کوتاه مدت، راهکارهای خاص خودش را دارد. در برابر شکل مداوم و شدید اضطراب اما دچار فرسودگی و آسیب خواهد شد. از عوارض اضطراب میتوان به مشکلات قلبی_عروقی، زوال حافظه، اختلالات گوارشی و گرفتگی‌های عضلانی اشاره کرد. در شرایط کنونی که مدت زیادی از شروع همه گیری بیماری کرونا می‌گذرد و با درگیر شدن روزافزون ما به این بیماری، ترس از مرگ، ترس از درگیری عزیزان و اضطراب تنهایی هر روز بیش از دیروز احساس می‌شود و می‌توان گفت که در یک اضطراب جمعی به سر میبریم. با این تفاسیر ناگفته واضح است که برای حفظ سلامت روانی خودمان و اطرافیان‌مان نیاز داریم سبک زندگی را برگزینیم که بیشترین عوامل محافظتی را در برابر اضطراب به ما ارائه کند.

 

مهارت‌های مقابلهای در برابر اضطراب، عوامل و راهکارهایی هستند که وجودشان از ما در برابر آسیب‌های اضطراب محافظت می‌کند. در واقع به ما کمک می‌کند تا در برابر اضطراب پاسخ سازگار و موثری ارائه کنیم. مسیر یادگیری‌تان را تغییر دهید. اضطراب یک هیجان شدید و ناخوشایند است که در نتیجه‌ی جمعی از عوامل درونی و بیرونی شکل میگیرد اما پاسخی که به آن می‌دهیم عموما در گرو یادگیری است. ما از دوران کودکی در خانواده، مدرسه، جمع دوستان و دانشگاه می‌آموزیم در برابر هر عاملی چطور فکر و رفتار کنیم. گاهی این آموزش بر خلاف سلامت روان و جسم ما عمل می‌کند و لازم است آن را بازبینی کنیم. اگر محیط ما در برابر اضطراب تسلیم شده و به روند مخرب آن تن داده باشد، به احتمال بیشتری پاسخ ما هم به اضطراب ناسالم و مخرب خواهد بود. برای مثال اگر در خانواده‌ی ما که برای هر موضوعی از قبل فهرستی از نگرانی‌ها ایجاد و درگیر آن‌ها می‌شدیم، امروز باید این مسیر را تغییر دهیم. یا اگر آموخته بودیم در مقابل اضطراب به استفاده از دخانیات یا خوردن بی‌وقفه روی بیاوریم، امروز باید بدانیم که این اعمال به حجم اضطراب ما اضافه کردهاست و راه‌های فرار ناامنی هستند که نیاز است تغییرشان دهیم.

 

ارتباط بین اضطراب، افکار و موقعیت را پیدا کنید. قبل از شکل‌گیری اضطراب، به قطع واگویه‌های درونی‌ای را مرور کرده‌ایم، در موقعیت خاصی قرار داشتیم و بعد دچار اضطراب شدیم. آلبرت الیس در کتاب زندگی عاقلانه می‌گوید: «هیچ موقعیتی به خودی‌خود فاجعه نیست. این ما و شیوه‌ی تفکری‌مان هستیم که فاجعه می‌سازیم». برای مثال هنگام مرور اخبار ناگهان دچار اضطراب شدیدی می‌شویم. اگر کمی به عقب برویم، متوجه می‌شویم در مواجهه با آمار درگیری کرونا، آمار مرگ و میر و کمبود دارو مدام این افکار را واگویه کرده‌ایم که اگر کرونا بگیرم، اگر اطرافیانم درگیر شوم، اگر عزیزی را از دست بدهم، مبادا نتوانم تختی در بیمارستان پیدا کنم و در مرحله‌ی آخر دچار اضطراب شده‌ایم. اینجاست که باید رشته‌ی افکار منفی را بیرون بکشیم و دستور توقف بدهیم، یا افکار را جایگزین کنیم، یا در صورت امکان از موقعیتی که در لفافه باعث ایجاد اضطراب می‌شود دوری کنیم. به تمام برنامه‌های عقب افتاده‌ای فکر کنیم که در دوران قرنطینه بالاخره می‌توانیم به ثمر برسانیمشان. تمرین بدنی مداوم انجام دهید. شاید فکر کنید ورزش کردن راهکار دم‌دستی و بیفایدهای است. به گزارش سازمان سلامت تمرینات مداوم بدنی علاوه بر داشتن فواید سلامتی جسمانی، میتواند یک استرس زدای قوی باشد. ورزش های غیر رقابتی هوازی ، تقویت با وزنه یا فعالیت های حرکتی مانند یوگا یا تای چی را در نظر بگیرید و اهداف منطقی برای خود تعیین کنید. ثابت شده است که تمرینات هوازی باعث ترشح اندورفین، که یک مسکن و آرام بخش طبیعی بدن است خواهد شد و به شما کمک می‌کند. برای مقابله با اضطراب تکنیک ها و روش‌های بی‌شماری ابداع شده، که مفید بودن آن‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اما به جرئت میتوان گفت تکنیک‌های شناختی و تفکری از موثرترین‌ها هستند. اگر واقعا خواهان مقابله با اضطراب و کاهش این احساس ناخوشایند هستید، باید بدانید رشته‌ی فکری شما مهم‌ترین تداوم بخش اضطراب است. پس برای مقابله با اضطراب شیوه‌ی فکری‌تان را بازبینی کنید.