خیانت یکی از دردناک‌ترین و سخت‌ترین تجربه‌های زندگی ما محسوب می‌شود. ممکن است، طرفین ارتباط عاطفی بعد از خیانت سعی در بازپروری و بهبود  رابطه اشته باشند، و بتوانند ضایعه پیش آمده را جبران کنند، اما درد خیانت برای همیشه در کسی که مورد خیانت واقع شده است باقی می‌ماند. در گزارش رسمی منتشر شده‌ی سال 2005 توسط هارتنر و بلو،  نشان داده شده که خیانت در بیست درصد ازدواج‌ها و هفتاد درصد روابط عاطفی رخ می‌دهد. 

با گذشت حدود هفده سال و در ایران، یک متخصص زوج درمانی می‌گوید:« حدود هشتاد درصد از زوج‌هایی که مراجعه می‌کنند، با معضل خیانت دست و پنجه نرم می‌کنند.» در واقع خیانت یکی از اصلی‌ترین و شایع‌ترین علل طلاق محسوب می‌شود. شاید شما هم به این فکر کنید، که در چهارچوب زندگی مشترک و رابطه‌ی عاطفی، اگر فردی یک بار خیانت کند، مستعد این هست که باز هم دست به چنین رفتاری بزند یا خیر؟ محققان، اسکات و کناپ، طی تحقیق طولی که در سال 2017 انجام دادند، متوجه شدند افرادی که در رابطه قبلی خود، یک بار خیانت کرده‌اند، احتمال بیشتری دارد که در رابطه‌ی بعدی خود هم مجددا خیانت کنند. با این حال، نمی‌توان تفاوت‌های فردی، فرهنگی و تاریخی را نادیده گرفت، و همه‌ی انسان‌ها را با یک الگوی رفتاری تعریف کرد. دکتر الکساندرا سولومن، روانشناس بالینی درباره‌ی شیوه‌هایی که می‌تواند رابطه را در دام خیانت بیاندازد، یا نجات‌اش بدهد، صحبت می‌کند. یکی از این عواملی که نجات‌دهنده‌ است و ما را به ادامه‌ی ارتباط امیدوار می‌کند ، خودآگاهی رابطه‌ای است.

 خودآگاهی رابطه‌ای تمرین مستمر درک این مساله است، که ما در چهارچوب روابط عاطفی خود چه کسی هستیم، باورهای ارتباطی که توسط خانواده به ما القا شده چه چیزهایی است و بافت فرهنگی در مورد ارتباط چه چهارچوب‌هایی در اختیار ما می‌گذارد. در مقابل دو موضوع به ما هشدار می‌دهند، که طرف مقابل ما، اگر یک بار مرتکب خیانت شده، احتمالا دوباره هم دست به خیانت خواهد زد.یکی از آن‌ها سرزنش دیگری است. 

زمانی که فرد، برای توجیه خطای خود از بی‌توجهی، نادیده‌گرفته شدن و رفتارهای اشتباه شریک عاطفی خود نام می‌برد، یعنی به خودآگاهی ارتباطی نرسیده است. متوجه نیست، چه خطایی انجام داده و توانایی به عهده گرفتن مسئولیت عمل خود را ندارد. مساله‌ی دیگر شرم است. ممکن است افراد در رابطه با خطای خود بگویند، که خیلی شرمنده هستند و حتی نمی‌توانند درباره‌ی آن صحبت کنند. شرم هم مانند سرزنش دیگری، نشان دهنده‌ی این است، که فرد متوجه خطای خود نیست. مانند اینکه بمب خطرناکی را درون جعبه‌ای گذاشته باشید، رویش را با برچسب «خطر! باز نشود!» پر کرده باشید، اما به هر حال هر لحظه امکان منفجر شدن بمب هست. در نهایت، زمانی می‌توانیم به طرف مقابل‌مان(اگر یک بار مرتکب خیانت شده است) اعتماد کنیم، که مسئولیت‌پذیر باشد. بتواند خطای خود را بدون سرزنش دیگران، فرار کردن  از آن و توجیه ، ببیند، بپذیرد و در راستای جبران آن گام بردارد. جبران مهم‌ترین مرحله‌ای است، که می‌تواند همراه با پیش‌آگهی خوب باشد و امیدوارمان کند که شریک عاطفی ما احتمالا دوباره خیانت نخواهد کرد.