صبح ساحل ، اقتصادی - شهناز حاجی قاسمی//نحوه کسب درامد و هزینه کرد بودجه شهرداری‌ها همواره چالش‌برانگیز بوده است.

شهرداری‌ها همیشه ناتمام ماندن پروژه‌های عمرانی و مشکلات شهری را ناشی از کمبود بودجه و افزایش هزینه‌ها می‌دانند درحالی‌که هنر یک شهردار استفاده حداکثری و مطلوب از منابع مالی محدود برای مدیریت شهری است. 

کمبود بودجه دولتی موجب شده است شهرداری‌ها برای تأمین هزینه‌های خود راه‌های مختلفی برای کسب درامد را دنبال کنند. بطوریکه شهرداری‌ها در سالیان اخیر به درامد حاصل از مسکن و تراکم فروشی و اخذ عوارض گوناگون روی آورده‌اند که باعث تشدید مشکلات شهری شده است. 

از طرفی برخی معتقدند کمبود بودجه و نبود قوانین منسجم دست شهرداری‌ها را برای کسب درامدهای نامناسب باز گذاشته است این درحالیست که نگاه درست به مشکلات و یافتن راه‌حل صحیح برای مدیریت شهر به توانمندی شهردار و شورای شهر برمی‌گردد.کمبود بودجه باعث شده است کسب درامد پایدار و مطمئن به یکی از دغدغه‌های شهرداری‌ها تبدیل شود.

در این راستا شهرداری‌ها تلاش کرده‌اند تا علاوه بر روش‌های مناسب کسب درامد از مشارکت بخش خصوصی و عمومی برای توسعه و آبادانی شهر استفاده کنند. شهرداری به‌عنوان یک نهاد اثرگذار در کشور باید تعامل خوبی با دستگاه‌های اجرایی، بنگاه‌های اقتصادی و به‌ویژه مردم داشته باشد چراکه انجام پروژه‌های عمرانی و توسعه شهر بدون مشارکت عمومی و اعتماد مردم به مسئولان امکان‌پذیر نخواهد بود.

شهرداری بندرعباس مانند بسیاری از شهرداری‌های کشور دچارکمبود بودجه است و این کمبود بودجه دلیل یا بهانه‌ای برای توجیه بسیاری از معضلات و عقب‌افتادگی‌ها در شهر بندرعباس شده است. درحالی‌که عدم برنامه‌ریزی صحیح و مدیریت نامناسب شهری، بخشی نگری و تمرکز منابع در یک نقطه از شهر باعث ایجاد بسیاری از مشکلات در شهر بندرعباس ازجمله وضعیت نامناسب بافت‌های فرسوده شهر، کوچه‌های آسفالت نشده برخی محله‌ها مانند سورو و اسلام‌آباد، رها بودن سگ‌های ولگرد در خیابان و ورود فاضلاب‌ها به دریا شده است.

 شهرداری بندرعباس در حالی از کمبود بودجه شکایت می‌کند که بنگاه‌های متمول اقتصادی در بندرعباس هیچ مسئولیتی را در قبال این شهر نمی‌پذیرند. شهرداری بندرعباس می‌تواند علاوه بر جلب حمایت و مشارکت این بنگاه‌های پردرآمد از مشارکت‌های مردمی نیز بهره گیرد. مشارکتی از جنس طرح «هما» که در شهرستان بستک در حال اجرا است. این طرح که مخفف همدلی، مشارکت و آبادانی است با کمک خیرین شهر ساز و مشارکت مردم بستک اقدامات قابل‌تحسینی را در بستک به انجام رسانده یا در دست اجرا دارد. 

صلاح‌الدین احمدی رئیس شورای شهر بستک درباره این طرح به «صبح ساحل» گفت: مردم شهرستان بستک همواره در کارهای خیرخواهانه مشارکت داشته و آثار متعددی در امور عام‌المنفعه بجا گذاشته‌اند. در سال‌های اخیر بیشتر مشارکت‌ها در ساخت مساجد، مدارس و در حوزه بهداشت و درمان بوده است اما با توجه به گستردگی مشکلات و نیازهای شهر و کافی نبودن بودجه در دوره پنجم بر آن شدیم تا با برگزاری جلسات متعدد علاوه بر شناسایی نیازهای شهروندان راه‌حل‌های مناسب برای برطرف کردن مشکلات پیدا کنیم که در این راستا از نظرات و ایده‌های مردمی برای برطرف شدن مشکلات نیز بهره گرفته شد ضمن آنکه مردم برای مشارکت در آبادانی شهر اعلام آمادگی کردند.

وی با تأکید بر مشارکت همگانی مردم در اجرای این طرح گفت: برای افزایش رفاه شهروندان طرح‌هایی ازجمله ساخت سازه آبخیزداری برای کنترل سیلاب‌های ورودی شهر با مشارکت منابع طبیعی و شهرداری، با توجه به گرمای هوای شهر بستک نصب آب‌سردکن و سایه‌بان در نقاط مختلف شهر، زیباسازی میادین، بهره‌گیری و احیای معماری بستکی، ساخت المان‌های مختلف در شهر، احداث دهکده گردشگری و بوم گردی ازجمله برنامه‌های این طرح است.

 احمدی افزود: خوشبختانه مردم شهرستان بستک با روش‌های مختلف ازجمله کمک‌های مالی، در اختیار قرار دادن امکانات و تجهیزات و دادن انگیزه ما در انجام این امر یاری نمودند. امیدواریم با گسترش این پویش بتوانیم به کارهای فرهنگی و هنری، مرمت ابنیه تاریخی و احداث زمین‌های ورزشی نیز کمک کنیم.حال این سؤال مطرح می‌شود در شهر بندرعباس چه میزان از حمایت‌های مردمی برای توسعه و عمران شهر بهره گرفته‌شده است؟ با توجه به حضور بنگاه‌های پردرآمد اقتصادی در بندرعباس مدیران این شهر چه میزان قادر به جذب منابع مالی و حمایت بنگاه‌هایی شده‌اند که از منابع و امکانات شهر استفاده می‌کنند اما به مسئولیت اجتماعی خود عمل نمی‌کنند.

جهانبخش عضو شورای شهر بندرعباس درباره مسئولیت اجتماعی این بنگاه‌ها به «صبح ساحل» گفت:‌ سالیان درازی است که مردم هرمزگان از سیاست یک بام و دو هوا و تفسیر سلیقه‌ای قانون رنج برده و احساس مستعمره بودن و خفگی به مردم ما دست می‌دهد. مشابه همین صنعت در اصفهان وجود دارد و می‌تواند تیم داری میلیاردی کند اما همان صنعت در هرمزگان حاضر نیست ورود پیدا کرده و حتی توپ پلاستیکی برای محلات بخرد و همه این تکلیف‌ها از اقدامات فرهنگی، ورزشی و حتی زیرساخت‌ها به گردن شهرداری افتاده است.

راه و شهرسازی در شهرهای دیگر کارهای زیرساخت را انجام می‌دهد و ماده 22 و 23 زمین شهری صراحت دارد که شهرسازی باید انجام دهد اما تا الآن 800 میلیارد تومان برای انجام‌وظیفه یک دستگاه دیگر دولتی هزینه کرده‌ایم. بار خدماتی این صنایع بر دوش ماست. صنایع رفتار انگل مانند با استان دارند و فقط از استان ارتزاق می‌کنند و چیزی به استان نمی‌دهند. صنعت باید به توسعه و اشتغال استان کمک کند ولی عملاً این اتفاق نیفتاده است و ما نه‌تنها تکلیف اجتماعی بلکه تکلیف قانونی را نیز از سمت آن‌ها نمی‌بینیم.

این صنایع به دنبال راه‌های فرار قانونی و غیرقانونی هستند تا خدمات ندهند.طرح «هما» یکی از اقدامات مناسب شهرداری و شورای شهر بستک برای توسعه و آبادانی این شهر است که با کمک خیرین شهرساز و مشارکت مردمی در حال اجرا است. اقدامی درخور تحسین که می‌تواند الگویی برای دیگر شهرهای استان نیز باشد تا بتوانند از راه‌های درست و با بهره‌گیری از درامدهای قانونی و مشروع، حمایت بنگاه‌های اقتصادی پردرآمد، خیرین و مشارکت مردمی به توسعه، آبادانی و پیشرفت شهر کمک کنند.