به نظر می رسد توافق هسته ای مجدد با ایران از همیشه نزدیک تر است ؛ این تیتر چند روز گذشته خبرگزاری سی ان بی سی درباره برجام بود. در این گزارش آمده که دولت بایدن در صورتی که ایران توافق را بپذیرد، آماده امضای سریع آن است. با این حال، سه نکته مهم باقی مانده است. در این گزارش به قیمت دلار پس از احیای برجام خواهیم پرداخت و عوامل گوناگون را در تعیین قیمت دلار بررسی خواهیم کرد. اما نکته‌ای که قبل از آن باید بررسی شود درباره شرایط احیای برجام و سه نکته‌ای است که رسانه‌ها به آن اشاره کرده‌اند.

به گزارش سی ان بی سی؛ ایران از دولت بایدن می‌خواهد که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را از لیست تروریستی خود خارج کند. ایران همچنین ضمانتی می‌خواهد که توافق بدون توجه به ایالات متحده در آینده الزام‌آور باشد اما بایدن از نظر قانونی نمی‌تواند چنین تضمین بدهد و واقعیت این است که دولت بعدی می‌تواند هر توافقی را مانند دونالد ترامپ، لغو کند. سومین مورد، تحقیقات طولانی مدت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد آثار اورانیومی است که چندین سال پیش در سه سایت هسته‌ای اعلام‌نشده ایران کشف شد. تهران خواهان تعطیلی آن است، چیزی که خود آژانس و همچنین دولت های غربی با آن مخالف هستند.

  

سال گذشته شاهد افزایش 50 درصدی درآمد‌های ارزی کشور بودیم اما با این حال به دلیل افزایش کسری بودجه دولت و افزایش سطح انتظارات تورمی دلار ارزان نشد. چنانچه توافق حاصل شود؛ درآمدهای نفتی کشور می‌تواند بیش از پیش رشد کند اما همان‌طور که اشاره شد میزان کسری بودجه دولت و سطح انتظارات تورمی تعیین کننده قیمت دلار است. با توجه به اینکه برجام باعث کاهش انتظارات تورمی‌می‌شود می‌توان امید داشت که قیمت دلار از این فاکتور متاثر نخواهد شد. اما چیزی که بیش از این دو فاکتور اهمیت دارد؛ میزان خلق نقدینگی در ماه‌های گذشته است.

طبق آمار منتشر شده در ماه‌های گذشته روزانه سه هزار میلیارد تومان نقدینگی خلق شده است و این عامل نقش مهمی در پایین نیامدن قیمت دلار دارد. 

همچنین‌اگر نگاهی به نرخ نیما داشته باشیم متوجه می‌شویم که در ماه‌های گذشته روند افزایشی داشته است. در کنار این عوامل سه شاخص بیکاری، تورم و رشد اقتصادی نیز می‌تواند نشان‌گر وضعیت اقتصادی کشور باشد و با توجه به اینکه در ماه‌های اخیر رشد چشمگیری نداشته‌است؛ لذا به لحاظ بنیادی نیز نمی‌توان چشم‌انداز افت قابل توجه برای دلار را داشت.

    

همان‌طور که ذکر شد، نرخ دلار نیما در ماه‌های اخیر روند افزایشی داشته است و بر اساس گزارش سایت شبکه اطلاع رسانی طلا، سکه و ارز، قیمت نیما 26 هزار و 318 هزار تومان است و از آنجایی که دلار بازار آزاد حداقل ده تا پانزده درصد از قیمت دلار نیما بالاتر است؛ لذا کف قیمت دلار در حالت پایدار کمتر از 28 هزار و 900 تومان است. اما ممکن است تحت تاثیر جو بازار اعداد پایین‌تری را نیز به خود ببیند که قطعا موقت خواهد بود؛ چرا که کاهش بیش از اندازه قیمت دلار موجب خروج سنگین سرمایه دلاری از کشور به سمت امارات و ترکیه می‌شود که خوشایند دولت نیست.

 لذا با توجه به سیاست دلار مبنی بر افزایش آرام قیمت دلار نیما، نمی‌توان در بدبینانه ترین حالت منتظر دلار زیر 26 هزار و 300 تومان بود. چرا که سودآوری شرکت‌های بزرگ کشور به نرخ نیمایی بستگی دارد و اعداد پایین‌تر از نرخ فعلی باعث از دست رفتن مزیت رقابتی شرکت‌های بزرگ ایرانی نظیر فولاد در بین کشورهای همسایه‌است.

 با توجه به تجربه قبلی در زمان احیای برجام آمارها به می‌گوید که کاهش قیمت دلار نمی‌تواند دوام زیادی داشته باشد چراکه هیچ نشانه‌ای مبنی بر کنترل خلق نقدینگی در دولت دیده نمی‌شود.

یکسال پس از احیای برجام دلار ده درصد، طلا دوازده درصد، بورس شش درصد و مسکن چهار درصد رشد کردند و پس از هفت سال، یعنی تاکنون، قیمت دلار 9 برابر، پراید 9 برابر، طلا 15 برابر و شاخص بورس 21 برابر شده است.