پس از آنکه حملات جنبش انصارالله یمن به کشتیهای عبوری از تنگه ی باب المندب به مقصد اسرائیل، از سوی آمریکا و متحدانش تجاوز به آزادی و امنیت حمل ونقل دریایی خوانده شد، در اولین ساعات بامداد جمعه 22 دیماه آمریکا به همراه انگلیس بخشهایی از یمن را مورد
حملات هوایی قرارداد.
البته آمریکا در بیانهای که بعد از این تهاجمش صادر کرد از پشتیبانی کانادا، استرالیا، هلند و بحرین در این عملیات هم نام برد و در تحولی دیگر تا زمان تهیهی گزارش آلمان هم اعلام کرد به صورت عملیاتی به این تهاجم پیوسته است. همچنین نیروی هوایی آمریکا هم اعلام کرد، در مرحله اول بیش از 60 مکان در 16 نقطه از یمن را هدف قرارداده است. البته در روزهای بعد هم کماکان این تهاجم ادامه داشته است. مقامات انصارالله هم اعلام کردهاند ضمن خودداری از لغو حملات در تنگهی باب المندب به کشتیهای مورد هدفشان، آمریکا و انگلیس و سایر کشورهای شرکت کننده درجنگ هم منتظر پرداخت هزینههای سنگین باشند. دستگاه دیپلماسی کشور هم ضمن محکومیت شدید این اقدام آمریکا و انگلیس و به تحرکات دیپلماتیک در مقابله با این تهاجم دست زده است. مقامات کشورمان در موضعی هوشمندانه ضمن ابراز حمایت از محور مقاومت تاکید کردهاند، اجزای مختلف محور مقاومت من جمله حوثیهای یمن در اتخاذ تصمیمات خود به صورت مستقل عمل میکنند.
همینطور عمدهی کشورهای منطقه به صورت صریح یا تلویحی به مخالفت با این اقدام آمریکا و انگلیس پرداختهاند.از دیگر سو کارشناسان ضمن تردید در تاثیر این اقدام آمریکا و همراهانش در کاستن جدی از توان رزم حوثیها، اهداف سیاسی و تبلیغاتی آنها را در این حمله پررنگتر میدانند، چه آنکه درحالی که موج محکومیت جنایات صهیونیستها به شکل بیسابقهای افزوده شده به زعم مهاجمان این تهاجم میتواند تا حدودی اذهان را معطوف به خود سازد. همینطور این اقدام به رخ کشیدن برتری قدرت دریایی آنها در مقابل رقبایشان هم تعبیر می شود.البته بنا براظهار نظر برخی کارشناسان، تجربهی 8 سال جنگ عربستان با حوثیها نشان داد به علت مخفی و پراکنده بودن مراکز و تاسیسات نظامی آنها، حمله ی هوایی در نابودیشان بیتاثیر است.هرچند به مرور که جلو میرویم برتعداد کارشناسانی که خطر گسترش جنگ و ابعاد منطقهای یافتنش را پیش بینی میکنند، اضافه میشود. موضوعی که اسرائیل هم به شدت در پی آن است.
از آنجا که باب المندب به عنوان یکی از مهمترین آبراهه های جهان محسوب می شود و خلیج فارس، کشورهای حوزهی اقیانوس هند، جنوب وجنوب شرق آسیا را از طریق دریای سرخ و کانال سوئز به مدیترانه و اروپا وصل میکند و کوتاهترین مسیر بین آسیا و اروپا محسوب میشود و بخشی قابل توجه از ترافیک تجارت جهانی،کابلهای ارتباطی را از خود عبور میدهد، تحولات این روزها در تنگهی راهبردی باب المندب را باید در پازلی بزرگتر دید، پازلی که اجزای اصلی تشکیل دهندهی آن شامل: حمایت کشورمان از محور موسوم به مقاومت، علاقهی حوثیهای یمن درتبدیل شدن به بازیگری موثرتر در تحولات اخیر منطقه با توجه به نفرت روزافزون مسلمانان به ویژه افکار عمومی جهان عرب از جنایات اسرائیل، همینطور در سطحی متفاوت، رقابتهای فزایندهی چین و روسیه با آمریکا و محور غربی میتوان برشمرد. مثلا در حالی که دو کشور چین و روسیه درست یک روزقبل از حمله به حوثیها به قطعنامه 2722 پیشنهادی آمریکا رای ممتنع دادند و با وتو نکردن این قطعنامه عدم مخالفت تلویحی خود را با حمله آمریکا و انگلیس به یمن را نشان دادند، در عرصهی میدانی اما ابعادی غیر قابل انکار از رقابتهای شدید بین ابرقدرتها را شاهدیم، مثلا چین در پاسخ به دعوت آمریکا برای پیوستن به ائتلاف موسوم به «عملیات نگهبان رفاه»، سکوت کرد یا در حملهی سوم دسامبر(دوازدهم آذرماه) گذشته از سوی انصارالله به سمت کشتی باری یونیتی اکسپلورر “unity explorer” متعلق به انگلیس که با پرچم باهاما در حال تردد بود، به گفتهی فرماندهی مرکزی ایالات متحده که بر عملیات نظامی ایالات متحده در منطقه خاورمیانه نظارت میکند، حوثیها یک موشک بالستیک ضد کشتی (ASBM) که ظاهراً فقط در اختیار نیروهای راکتی ارتش ملی چین (PLA) است را به سمت کشتی ذکر شده پرتاب کردهاند. همینطور روسیه ضمن اتخاذ رویکرد چین در مورد قطعنامهی ذکر شده, اعلام کرد،حملهی اخیر آمریکا وانگلیس به یمن غیر قانونی است. این رقابتهای بین قدرتهای جهانی که محدود به این آبراههی حساس بین المللی که علاوه بر موقعیت ویژه ژئواستراتژیکش موقعیت ژئواکونومیک آن هم ویژه است، محدود نبوده ونیست چه آنکه قاعدهی حاکم بر روابط بین الملل منافع ملی کشورهاست و نه اخلاقیات.
مواضع برخی کشورهای منطقه در قبال تحولات اخیر:
عربستان،از تکذیب مشارکت تا ابراز نگرانی شدید نسبت به گسترش درگیری
دقایقی پس از انتشار خبر حمله ائتلاف امریکایی به نقاطی در یمن، رسانههای سعودی به نقل از «ترکی المالکی» سخنگوی وزارت دفاع سعودی در پیامی کوتاه خبر ورود نیروهای خارجی به «پایگاه هوایی ملک فهد» در شهرستان «طائف» را تکذیب کردند.وزارت خارجه سعودی نیز گفت، با «نگرانی شدید» عملیاتهای نظامی در دریای سرخ و حمله هوایی به نقاطی در جمهوری یمن را پیگیری میکند. این بیانیه ضمن تأکید مجدد بر اهمیت حفظ امنیت و ثبات دریای سرخ، آزادی کشتیرانی در آن منطقه را مرتبط با منافع همه جهان و خواستهای بینالمللی برشمرد.همچنین در پایان خواستار خویشتنداری و جلوگیری از گسترش جنگ شد.
عمان،محکومیت شدید
وزارت خارجه عمان با نگرانی شدید بمباران چند شهر کشور برادر، جمهوری یمن، از سوی آمریکا و بریتانیا را دنبال میکند؛ و چارهای جز محکومیت این اقدام نظامی کشورهای دوست (آمریکا و بریتانیا) آنهم درحالیکه اسرائیل بدون هیچ بازخواست و مجازاتی، بر بمباران، جنگ و محاصره نوار غزه پافشاری میکند، ندارد.وزارت خارجه عمان بار دیگر بر موضع این کشور درباره صلح عادلانه و فراگیر، بمنظور برقراری امنیت و ثبات منطقه، همزیستی، توسعه و رفاه همه تأکید کرده و از همه طرفها خواستار توقف تنشها و عملیات نظامی شده است.
امارات؛ حمایت تلویحی از بمباران یمن!
وزارت خارجه امارات در بیانیهای، از حملات [یمن] به کشتیها در دریای سرخ، عمیقاً ابراز نگرانی کرد!در این بیانیه آمده است: امارات نگرانی عمیق خود را از پیامدهای حملات به کشتیها در منطقه بابالمندب و دریای سرخ، که تهدیدی ناپذیرفتنی برای تجارت جهانی و امنیت منطقه و منافع بینالمللی است، ابراز میدارد.
در همین راستا، امارات بر اهمیت حفظ امنیت منطقه و منافع کشورها و ملتهای منطقه در چارچوب قوانین و مقررات بینالمللی تأکید میکند.
بیانیه کویت؛ خنثیتر از بیانیه سعودی!
وزارت خارجه کویت در بیانیهای به بمباران دیشب یمن، بدون اشاره به آمریکا و بریتانیا و حتی محکومیت حمله، واکنش نشان داد؛ در این بیانیه آمده است:کویت با نگرانی و دغدغه شدید رویدادهای منطقه دریای سرخ درپی حملات بامداد امروز به برخی مواضع در کشور برادر، جمهوری یمن را دنبال میکند.
کارشناسان حوزه ی بین الملل چه می گویند؟
آندریاس کریگ، استاد کینگز کالج لندن و کارشناس حوزه خاورمیانه ۵ نکته در مورد اینکه چرا حمله امریکا و انگلیس به یمن اشتباه است را بیان کرد.
به گزارش انتخاب:وی در این باره در توئیتی نوشت: این یک اشتباه بزرگ برای بریتانیا و آمریکا خواهد بود که جنگ را به یمن بکشانند:
۱- هشت سال کارزار عربستان، حوثیها را باز نداشت، بلکه جسور کرد
۲- حوثیها شبکهای از بازیگران مقاوم و غیرقابل نابودی هستند که نمیتوان آنها را از هوا از بین برد.
۳- هرگونه حمله هوایی و دریایی به مواضع حوثی ها تنبیهی خواهد بود و آنها را فقط خشمگین می کند تا عملیات خود را گسترش دهند.
4- تنش فعلی محدود به پارامترهای جنگ غزه است؛ هر گونه تشدید تنش می تواند شبه نظامیان را به گسترش دامنه عملیاتی علیه تجارت جهانی (فراتر از غزه/اسرائیل) سوق دهد.
5-زیرساخت پرتابگرهای پهپادها و موشک ها متحرک است و از بین بردن آن ها از دور سخت است.
برندگان و بازندگان اقتصادی این تهاجم
انرژی پرس نوشت: هرگونه افزایش تنش در دریای سرخ و تنگه هرمز پیامدهای ناگواری می تواند بر زنجیره تامین کشورهای مصرف کننده نفت و LNG مانند کشورهای اروپایی، ژاپن، هند،…. داشته باشد. در واقع، تعداد بازندگان این تنش بیش از برندگان آن است، یعنی کشورهای عربی منطقه و کشورهای صنعتی تشنه انرژی در سمت بازنده این بازی قرار دارند که میتواند قیمت تمام شده کالاها و نرخ تورم را برای آنها افزایش دهد.
همچنین، ایالات متحده از این امر مانند جنگ اوکراین میتواند در راستای منافع خود یعنی صادرات نفت و LNG خود بهره بگیرد. باید توجه داشت که واشنگتن با استفاده از جنگ اوکراین تبدیل به نخستین صادرکننده LNG در سال ۲۰۲۳ شد.
روزنامه صبح ساحل