به گزارش صبح ساحل و به نوشته ایسنا، بنابر آنچه رسانههای ترکیه منتشر کردهاند، این آثار از جمله یک شمشیر با قدمت احتمالی ساسانی در ارزروم و ارزنجان توسط نیروهای انتظامی ترکیه، کشف و ضبط شد. همچنین، مشخص شد ۴۲ سکه که به اداره موزههای آنتالیا رسیده و کوزه برنزی که به اداره موزههای باستانشناسی استانبول رسیده است، منشأ ایرانی دارند. به تشخیص ترکیه برخی از این آثار کشفشده احتمالا به عصر مفرغ و آهن تعلق دارد.
بررسیها در ترکیه مشخص کرده است این آثار به صورت غیرقانونی از ایران به این کشور رسیدهاند و برخی از آنها در مرزهای ورودی ضبط شدهاند
ترکیه طبق «توافقنامه ممنوعیت و جلوگیری از واردات و صادرات غیرقانونی، ترانزیت و انتقال مالکیت از اموال فرهنگی»، سهشنبه ۱۵ خردادماه ۱۴۰۳ در یک مراسم رسمی، این ۵۵ شیء را به مقام کنسولی ایران تحویل داد.
بنابر گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه، بیرول اینجهجیکاوز ـ مدیر کل میراث فرهنگی و موزههای ترکیه ـ در مراسم تحویل این آثار به ایران گفت که آنها مدتهاست در حال انجام یک مطالعه پر زحمت و جامع در زمینه قاچاق آثار هستند.
مدیر کل میراث فرهنگی و موزههای ترکیه همچنین گفت: ما در ۲۰ سال گذشته بیش از ۲۰ هزار اثر هنری را به کشورهایشان بازگرداندهایم و در هفت سال گذشته در مجموع ۷ هزار و ۸۲۴ اثر به کشورمان آوردهایم. ترکیه تا کنون آثاری را به مصر، عراق، چین و قزاقستان بازگردانده است.
محمد ابراهیمی ـ سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در ارزروم ـ در مراسم استرداد این آثار گفت: ایران یکی از کشورهای باستانی است که بیشترین آثار ثبت شده در یونسکو را دارد، در این زمینه از ترکیه که تعدادی از این آثار را پیدا کردند و به کشور بازگرداندند تشکر میکنم.
این آثار در فرآیندی رسمی به مقامات کنسولی ایران تحویل داده شد تا به کشور بازگردانده شود.
مقامات وزارت میراث فرهنگی در ایران هنوز درباره استرداد این ۵۵ اثر اظهارنظری نداشتهاند. گفته میشود این آثار پس از آنکه به ایران رسید، باید در کمیته استرداد اموال تاریخی، بررسی و اصالتسنجی و مشخص شود این آثار چگونه و از چه مبادی خارج شدهاند. درصورتیکه این آثار جعلی تشخیص داده شود، امحاء خواهد شد.