03

دی

1403


اقتصادی

18 مرداد 1403 09:07 0 کامنت

بازارهای مالی عموما دوشنبه را آرام شروع می‌کنند و کسی انتظار ریزش عجیب و غریب را در این روز ندارد. اما این بار وضع فرق می‌کند و بازارهای مالی در پی شوک داده‌های ضعیف از اقتصاد آمریکا فرو رفته‌اند. آشفتگی در بازارهی مالی موج می‌زند و بیراه نیست اگر 15 مرداد را دوشنبه خونین بنامیم. چراکه بازار بورس در سراسر دنیا یک دست قرمز‌پوش بود و این روز به عنوان یکی از بدترین روز‌ها برای سهامداران در سراسر جهان شناخته می‌شود. اما علت این ماجرا چیست و چرا این سل‌آف عظیم در دنیا رخ داده است؟ قضیه از این قرار است که روز جمعه، داده معروف اشتغال آمریکا با اختلاف قابل توجهی از میزان پیش‌بینی شده و عدد واقعی، منتشر شد. این داده نشانه‌هایی از رکود را در بزرگترین اقتصاد دنیا به ما نشان می‌دهد و باعث یک ریزش دسته‌جمعی و ادامه‌دار در بازارهای مالی سراسر دنیا شد.  شاخص بورس ژاپن با عقب نشینی بانک مرکزی این کشور از سیاست های تسهیل پولی، ریزش ۱۲ درصدی خود را جبران کرد.

 

 تازه اول ماجراست
پیش‌از این بازارهای مالی در یک سرخوشی بزرگ به‌سر می‌بردند و بازار وزنی برای ریسک‌های موجود قائل نبود. اما انگار به یکباره با انتشار داده اشتغال، موسیقی قطع شد و بازارها از رقص بازایستادند و یک شوک عظیم بورس‌های دنیا را به اغما برد. اما سوال اینجاست که این ریزش تا کجا ادامه دارد؟ در پاسخ به این سوال بایستی رفتار بزرگان بازار و افراد سرشناس در بازار بورس آمریکا را رصد کرد. به‌طور مثال قبل از شروع این ریزش‌ها نانسی‌پلوسی که در فضای مجازی به گرگ‌وال‌استریت این روزهای بازار معروف شده است؛ اقدام به فروش گسترده سهام تکنولوژیک خود نموده است و یا وارن بافت، موجودی نقد خود را از 169 میلیارد دلار به 277 میلیارد دلار در روزهای اخیر افزایش داده است. این اقدامات به معنی خروج پول‌های بزرگ از بازار است. با این حساب می‌توان نتیجه گرفت که زیر پای بازار به شدت خالی است و پتانسیل ریزش‌های بیشتر، پس از یک اصلاح رو به بالا، بسیار محتمل است.
 
 صدای پای رکود در اقتصاد آمریکا
طبق تازه‌ترین اطلاعات اقتصادی آمریکا، نرخ استخدام در آمریکا، با ۳٫۴ درصد از کل اشتغال، پایین‌ترین میزان از ماه مارس ۲۰۲۰ و نیم واحد کمتر از سطح قبل از همه‌گیری کرونا بوده است. این میزان آمار اشتغال در آمریکا، ضعیف‌ترین گزارش از سال ۲۰۲۰میلادی و بالاترین نرخ بیکاری در ۳ سال گذشته است. پس از وقایع روز دوشنبه، در اقدامی بی‌سابقه، فدرال رزرو اقدام به برگزاری غیرعلنی جلسه اضطراری کرد. هدف این جلسه بازنگری در نرخ‌های بهره بود، چرا که بازار‌های جهانی با افت شدید مواجه شده‌اند. وضعیت کنونی نگرانی‌های زیادی را به وجود آورده است و انتظار می‌رود که فدرال رزرو زودتر از موعد مقرر، نرخ بهره را ۰.۵ واحد درصد کاهش دهد. اگرچه‌که که کاهش نرخ بهره می‌تواند این شرایط را مقداری تسکین دهد اما پیتر شیف، اقتصاددان معروف، پیش‌بینی می‌کند که در صورت کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، کماکان احتمال وقوع رکود اقتصادی بالاست؛ چراکه بخش‌هایی از اقتصاد که تحت تاثیر نرخ بهره هستند؛ مانند کسب‌وکار‌های کوچک و قشر‌های کم‌درآمد، در معرض آسیب قرار دارند لذا بایستی به‌دقت داده‌های اقتصادی را رصد کرد و منتظر واکنش‌های فدرال رزرو بود. اقدامات آینده فدرال رزرو و توانایی آن در مدیریت نرخ‌های بهره و کاهش فشار‌های اقتصادی می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در ثبات بازار‌ها و بازگشت اعتماد به اقتصاد جهانی داشته باشد.
 
 ضعف در صادرات، افزایش نرخ بهره و بحران بدهی سه دلیل اصلی ریزش بورس ژاپن
برکسی پوشیده نیست که اقتصاد آمریکا بزرگترین اقتصاد دنیا است و کوچکترین تغییری در وضعیت آن روی کل دنیا اثرگذار است. بر همین اساس پس از ریزش بورس وال استریت، این نگرانی‌ به بازارهای جهانی از جمله ژاپن سرایت کرد و باعث واکنش منفی سرمایه‌گذاران شد. همچنین افزایش اخیر ارزش ین، باعث تأثیر منفی بر شرکت‌های ژاپنی که در حوزه صادرات فعالیت می‌کنند؛ شد. با توجه به اینکه درآمد بسیاری از این شرکت‌ها به دلار است؛ افزایش ارزش ین موجب کاهش سودآوری آن‌ها شده و لذا انتظار عملکرد ضعیف شرکت‌های صادر کننده ژاپنی، به کاهش ارزش سهام آن‌ها منجر شد. 
در کنار این موضوع یک بحران جدی‌تر نیز اقتصاد جهان را نشانه گرفته و آن بحران بدهی در ژاپن است. طبق اطلاعات موجود، در حال حاضر میزان بدهی ژاپن به تولید ناخالص داخلی به ۲۵۵درصد رسیده که بالاترین نرخ بدهی در جهان است؛ این موضوع منجر به کاهش ارزش ین در ژاپن شده و کسانی که ارز خود را در طول سال‌های گذشته به ین تبدیل و یا اوراق بدهی دولت ژاپن را خریداری کرده‌اند به‌دلیل سقوط مداوم ارزش ین با زیان زیادی مواجه شده‌اند و با خطرات بیشتری برای کاهش ارزش دارایی هایشان مواجه‌اند. این موضوع همچنین احتمال اینکه بحران بدهی در جهان ، این بار از جنس بدهی ژاپن در دنیا به وقوع بپیوندد را افزایش داده است. بانک مرکزی ژاپن با بازنگری اساسی در سیاست‌ تسهیل پولی یک دهه گذشته خود که هدف آن پایان دادن به تورم بود، اخیرا، تصمیم گرفت تا سیاست‌های نرخ بهره منفی خود را کنار بگذارد. بانک مرکزی ژاپن با چشم‌انداز رسیدن به هدف تورم پایدار ۲ درصدی، تصمیم گرفت تا نرخ‌های بهره کوتاه مدت را در محدوده صفر و ۰.۱ درصد تنظیم کند
. این اولین بار در ۱۷ سال گذشته است که نرخ بهره در ژاپن افزایش می‌یابد. این تغییر 180 درجه‌ای بانک مرکزی ژاپن، سیگنال ریزش را به بازار مخابره کرد و جمیع این سه علت باعث سقوط بازار ژاپن شد. اما ماجرای سقوط، تنها به بورس ژاپن ختم نمی‌شود. چراکه سقوط بورس ژاپن به عنوان یکی از بازارهای بزرگ جهانی، می‌تواند زنجیره‌ای از واکنش‌ها را در سایر بازارهای مالی سراسر دنیا ایجاد کند.
 
 سل‌آف بزرگ در بازارهای مالی جهانی
بورس‌ آلمان، فرانسه، انگلیس، اسپانیا، هنگ کنگ، اسپانیا و تقریبا اغلب بورس‌های اروپایی و آسیایی مثل کره جنوبی و تایوان همگی با نزول‌های سنگین مواجه شدند. 
شاخص بورس‌های نوظهور که تقریبا همه کشورهای آسیای جنوب شرقی و اقیانوسیه را در برمی‌گیرد نیز دست‌کم یک درصد افت کرده اند. این شاخص عملکرد بازارهای سهام ۱۵کشور منطقه اقیانوس آرام ازجمله استرالیا، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، ژاپن، کره، مالزی، نیوزیلند، پاکستان، فیلیپین، سنگاپور، سریلانکا، تایوان و تایلند را اندازه‌گیری می‌کند. حال و روز بازار سرمایه ایران نیز حرفی برای گفتن باقی نمی‌گذارد و در یک جمله می‌توان گفت که یک سل‌آف عظیم در دنیا در حال وقوع است.
 
 عاقبت فروش وحشت‌زده سرمایه‌گذاران چه خواهد شد؟
اساساً فروش وحشت‌زده یا پانیک سل در بازار مالی، سبب خواهد شد تا قیمت یک دارایی، به شکل مصنوعی افت کند؛ چراکه براساس این کار، قیمت کاهش خواهد یافت. زمانی که بر اثر فروش وحشت‌زده، قیمت یک دارایی دچار افت فاحش شود؛ شاهد یک پانیک سل بیشتر نیز خواهیم بود و این موضوع به نوعی سبب ایجاد یک دور باطل در بازار می‌شود. به‌طور کلی فروش وحشت‌زده ممکن است ناشی از یک رویداد بزرگ جهانی باشد؛ درست مثل آن چیزی که در ماه مارس ۲۰۲۰ (اسفندماه ۱۳۹۸) و به دنبال افزایش همه‌گیری کرونا و اعلام قرنطینه در بیشتر کشورها به وجود آمد و یا قبل‌تر از آن یعنی در سال ۲۰۰۸ میلادی (۱۳۸۷) که رکود بزرگی در آمریکا به وجود آمد. در آن زمان، بازار سهام آمریکا تنها ظرف مدت ۶ هفته، حدود ۴۰ درصد سقوط کرد. پس پانیک سل می‌تواند سبب نابودی حجم زیادی از دارایی افراد شود و 
شاید ماه‌ها یا حتی سال‌ها زمان لازم باشد تا یک دارایی بتواند خود را بعد از یک پانیک سل اساسی، بازیابی 
کنند. 
 
روزنامه صبح ساحل

دیدگاه ها (0)
img