13

مهر

1403


سلامت

27 مرداد 1403 08:40 0 کامنت
غذا خوردن برای خیلی از افراد یک کار لذت‌بخش به حساب می‌آید و کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که به سادگی از کنار یک خوراکی یا غذای خوشمزه بگذرد. وقتی دستگاه گوارش به خوبی کار خود را انجام می‌دهد، اختلالی در هضم و دفع غذا به وجود نمی‌آید و افراد از غذایی که می‌خورند لذت می‎‌برند. اما چنانچه اختلالی در دستگاه گوارش به وجود بیاید، همه چیز تغییر خواهد کرد و نه تنها خبری از لذت نیست بلکه بعد از صرف وعده‌های غذایی، فرد حسابی اذیت خواهد شد. یکی از مشکلات گوارشی که بسیار شایع است، بیماری ریفلاکس معده به مری محسوب می‌شود که علاوه بر علائم آزاردهنده، عوارض جدی نیز ممکن است ایجاد کند. برای آشنایی بیشتر با این بیماری، متن زیر را به دقت بخوانید. 
            
فوران اسید به مری
بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) زمانی اتفاق می‌افتد که به شکل مداوم محتویات معده به سمت مری برمی‌گردد. این محتویات گاهی حاوی اسید بیش از حد است که می‌تواند باعث تحریک و درد شود. بسیاری از افراد ممکن است هر از گاهی ریفلاکس اسید، سوء هاضمه یا سوزش سردل را تجربه کنند. اگر بیش از 2 بار در هفته علائم ریفلاکس معده به مری وجود داشته باشد، در چنین شرایطی فرد باید توجه ویژه‌ای به این مسئله کند چون ممکن است به بیماری ریفلاکس معده به مری مبتلا شده باشد.
چه علائمی مهم است؟
یکی از شایع‌ترین علائم ریفلاکس معده به مری (GERD)، سوزش سردل است که معمولا به شکل مداوم وجود دارد. سوزش معده ممکن است در قفسه سینه، گردن و گلو نیز احساس شود. بازگشت غذا یا مایعات از معده به داخل دهان، یکی دیگر از علائم این بیماری است. علاوه بر این، مبتلایان یک مزه ترش یا تلخ را در دهان خود احساس می‌کنند که برای آن‌ها ناخوشایند به حساب می‌آید. مبتلایان از علائم دیگری چون احساس پری یا یک توده در پشت گلو شکایت می‌کنند، همچنین سرفه مزمن ، صدای خشن و بوی بد دهان از دیگر مواردی هستند که مبتلایان را آزار می‌دهد. علائم به موارد یاد شده محدود نمی‌شوند و می‌توانند شدید و هشدار دهنده باشند. برای مثال، مشکل در بلع، درد در هنگام بلع، تهوع، استفراغ، کاهش وزن (بدون داشتن رژیم غذایی) و کم‌خونی برخی از علائم هشدار دهنده محسوب می‌شوند. چنانچه فرد با هر یک از علائم، به ویژه علائم هشدار دهنده مواجه شود باید برای بررسی و درمان به پزشک مراجعه کند. 
سن و سال نمی‌شناسد
بیماری ریفلاکس معده به مری، تنها به افراد بزرگ‌سال محدود نمی‌شود و در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد. برای مثال، نوزادان را نیز می‌تواند درگیر کند. به طور کلی، نوزادان گاهی غذا را بیرون می‌آورند یا استفراغ می‌کنند اما در شرایطی که نوزاد به صورت مکرر استفراغ کند یا حالتی مثل تف کردن به صورت دائمی داشته باشد، باید از نظر بیماری ریفلاکس معده به مری مورد بررسی قرار بگیرد. بیماری ریفلاکس در نوزادان با علائم دیگری نیز می‌تواند همراه باشد برای مثال، امتناع از بلع، حالت خفگی، آروغ مرطوب یا سکسکه، تحریک‌پذیری یا قوس کمر در حین یا بعد از تغذیه، کاهش وزن یا رشد ضعیف را می‌توان نام برد. سرفه‌های مکرر، پنومونی (ذات الریه) و مشکل در خواب برخی دیگر از علائمی هستند که ممکن است نوزادان مبتلا به بیماری ریفلاکس معده به مری داشته باشند که نباید هیچ از موارد یاد شده را نادیده گرفت. 
چرا آرام و قرار ندارد؟
ریفلاکس اسید زمانی اتفاق می‌افتد که اسفنکتر تحتانی مری به درستی سفت یا بسته نشود. این مسئله باعث می‌شود که شیره گوارشی و سایر محتویات معده به سمت مری بالا بیایند. اسفنکتر تحتانی به دلایل زیادی ممکن است به درستی کار نکند برای مثال، فتق هیاتال یکی از این دلایل به حساب می‌آید. زمانی که بخشی از معده (بالای دیافراگم) به سمت قفسه سینه حرکت کند، در چنین شرایطی فتق هیاتال اتفاق خواهد افتاد. در شرایطی که دیافراگم آسیب ببیند، ممکن است عملکرد اسفنکتر تحتانی دچار اختلال شود. خوردن وعده‌های غذایی بزرگ به شکل مکرر، با اتساع قسمت بالایی معده همراه است. این اتساع گاهی باعث خواهد شد فشار کافی روی اسفنکتر تحتانی وجود نداشته باشد در نتیجه به درستی بسته نشود. علاوه بر این، آن دسته از افرادی که بعد از غذا دراز می‌کشند، ممکن است فشار کافی برای عملکرد صحیح اسفنکتر تحتانی مری آن‌ها ایجاد نشود.
عومل دیگر را بدانید
عوامل دیگری در ریفلاکس اسید نقش دارد که می‌تواند باعث تشدید آن شود و التهاب مری را نیز به دنبال داشته باشد. برای مثال، سیگار کشیدن (به طور کلی دخانیات) یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار یکی از عوامل است. آن دسته از افرادی که به شکل مداوم از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین یا ایبوپروفن استفاده می‌کنند نیز در معرض ریفلاکس اسید قرار دارند. چاقی، بارداری، اختلالات بافت همبند و افزایش سن از عوامل دیگر محسوب می‌شوند. همچنین اضطراب، آسم، دیابت، سندروم روده تحریک پذیر، اختلالات خوردن مثل بی‌اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی نیز، ممکن است احتمال بروز ریفلاکس معده به مری را افزایش دهد. شرایطی که باعث استفراغ مکرر شود، احتمال بروز سوزش سردل و ریفلاکس معده به مری را افزایش می‌دهد. 
متهم غذایی!
مطالعات زیادی نشان می‌دهد که نوشیدن الکل ممکن است خطر ابتلا به بیماری ریفلاکس معده به مری را افزایش دهد. هرچه مقدار الکل و دفعات مصرف بیشتر باشد، احتمال بروز بیماری ریفلاکس معده به مری بیشتر خواهد شد. برخی غذاها و خوراکی‌ها می‌توانند علائم بیماری ریفلاکس معده به مری را تشدید کنند. برای مثال، غذاهای پر چرب مانند غذاهای سرخ شده، فست ‌فودهای تند، شکلات، میوه‌ها و سبزی‌های خاص مانند آناناس، گوجه ‌فرنگی، نعناع، سیر، پیاز و مرکبات را می‌توان نام برد. علاوه بر این، نوشیدنی‌هایی چون قهوه (نوشیدنی‌های حاوی کافئین)، چای و نوشابه‌های گازدار، در تشدید علائم ریفلاکس معده به مری نقش دارند. 
وقت تشخیص است
پزشک با بررسی علائم و سوابق بیمار، تشخیص را انجام می‌دهد. چنانچه علائمی چون درد قفسه سینه یا مشکل در بلع وجود داشته باشد، بیمار به یک پزشک متخصص گوارش ارجاع داده خواهد شد. برای تشخیص، بنابر صلاح‌دید پزشک متخصص گوارش، از روش‌های مختلفی کمک گرفته می‌شود که معمولا یکی از رایج‌ترین روش‌های تشخیصی بهره‌گیری از آندوسکوپی است. برای آندوسکوپی، یک لوله انعطاف‌پذیر با یک دوربین کوچک به مری وارد می‌شود تا مری و معده را بررسی کند. در صورت نیاز، نمونه‌برداری از بافت (بیوپسی) نیز انجام خواهد شد. 
درمانی هم دارد؟
معمولا برای بیماری ریفلاکس معده به مری، درمان قطعی وجود ندارد و تنها با اصلاح سبک زندگی و مصرف داروهای خاص برای این منظور می‌توان علائم و عوارض ناشی از آن را کاهش داد. در بسیاری از موارد اصلاح سبک زندگی و مصرف دارو به بهبود افراد کمک می‌کند اما با این وجود در برخی افراد مشکل همچنان باقی خواهد ماند. چنانچه علائم متوقف نشود و عوارضی ایجاد شده باشد بنا بر تشخیص پزشک، جراحی باید انجام شود. بیماری ریفلاکس معده به مری در بسیاری از افراد عوارض جدی ایجاد نمی‌کند با این حال در موارد نادر ممکن است منجر به مشکلات جدی یا تهدید کننده زندگی شود. برای مثال، التهاب مری (ازوفاژیت) یکی از این موارد است. تنگی مری یکی دیگر از عوارض محسوب می‌شود و زمانی اتفاق می‌افتد که مری باریک یا سفت شود. تغییرات دائمی در پوشش مری از دیگر عوارض بیماری ریفلاکس معده به مری است. در موارد کمی، تغییرات دائمی در پوشش مری می‌تواند با ابتلا به سرطان مری همراه باشد. فرسایش مینای دندان، بیماری لثه یا سایر مشکلات دندانی از عوارض بیماری ریفلاکس معده به مری محسوب می‌شود.
مصرف دارو ممنوع است!
باید توجه داشت که علائم بیماری ریفلاکس معده به مری با برخی از بیماری‌های دیگر شباهت دارد به همین دلیل افراد در هنگام بروز علائم، از مصرف خودسرانه دارو باید پرهیز کنند. برای مثال، زخم معده، التهاب مری، سنگ کیسه صفرا، اضطراب و سرطان مری، علائمی مشابه بیماری ریفلاکس معده به مری را دارند. با انجام برخی کارها می‌توان تا حدی علائم بیماری ریفلاکس معده به مری را کاهش داد. تمرینات تنفسی، کاهش وزن، ترک سیگار(دخانیات)، پرهیز از خوردن وعده‌های غذایی بزرگ و اجتناب از خوردن وعده‌های سنگین غذایی، برخی از کارهایی هستند که به کاهش علائم کمک می‌کند. برای دراز کشیدن بعد از غذا، باید حدود 2 تا 3 ساعت منتظر ماند. علاوه بر این، قرار دادن سر بالاتر از سطح بدن در هنگام خواب، مسئله مهمی است که باید مبتلایان به بیماری ریفلاکس معده به مری، آن را جدی بگیرند. یکی از کارهایی که برای مبتلایان می‌تواند مفید باشد، زیاد کردن ارتفاع پایه‌های بالایی تخت‌خواب در حدود 20 سانتی‌متر است. از پوشیدن لباس‌های تنگ که به معده و شکم فشار وارد می‌کند باید پرهیز کرد چون پوشیدن این لباس‌ها برای مدت زمان طولانی، ممکن است ریفلاکس معده به مری را تشدید کند. 
منبع:
Healthline.com

دیدگاه ها (0)
img