افسانه‌هایی درباره‌ی افکار مزاحم

این افکار اغلب به طور غیرمنتظره‌ای در ذهن ظاهر می‌شوند و می‌توانند ماهیت عجیب و غریب، خشونت‌آمیز، جنسی یا غیرقابل قبول از لحاظ اجتماعی داشته باشند. افرادی که افکار مزاحم ناخواسته را تجربه می‌کنند، می‌ترسند که مبادا اعمالی را که در ذهن خود تصور می‌کنند، انجام دهند. آن‌ها همچنین می‌ترسند که این افکار به معنای چیز وحشتناکی در مورد آنان باشد. برخی از افکار مزاحم ناخواسته شامل تردیدهای تکراری در مورد روابط، تصمیمات کوچک و بزرگ، گرایش یا هویت جنسی، نفوذ افکار در مورد امنیت، مذهب، مرگ یا نگرانی در مورد سؤالاتی است که نمی‌توان با قطعیت به آن‌ها پاسخ داد. برخی فقط افکار عجیب و غریبی هستند که هیچ معنای ظاهری ندارند. افکار مزاحم ناخواسته می‌توانند بسیار صریح باشند و بسیاری از مردم در مورد آن‌ها شرمنده و نگران هستند و بنابراین آن‌ها را مخفی نگه می‌دارند. در فرآیند مشاوره و سلامت روان، ما درک می‌کنیم که زندگی با افکار مزاحم چقدر می‌تواند چالش برانگیز باشد، به خصوص زمانی که تصورات نادرست در مورد آن‌ها لایه‌های بیشتری از ترس و شرم را اضافه کند. افکار مزاحم افکار یا تصاویر ناخواسته‌ای هستند که می‌توانند باعث ناراحتی یا اضطراب قابل توجهی شوند. آن‌ها اغلب به شکل ناگهانی ظاهر می‌شوند و می‌توانند تکراری و مداوم باشند. در حالی که همه‌ی افراد گهگاهی افکار مزاحم را تجربه می‌کنند، اما زمانی که مکررا تکرار می‌شوند و شاکله‌یی فلج‌کننده به خود می‌گیرند، می‌توانند مشکل‌ساز شوند و به چرخه‌ای از اضطراب و اجتناب از اجتماع منجر شوند. در میان تفکر عمومی، شایعات و افسانه‌هایی در مورد افکار مزاحم وجود دارد، که نه تنها از هیچ صحت علمی برخوردار نیست بلکه دامن زدن به آن موجب گیر افتادن در یک گرداب غرق‌کننده از افکار وسواسی و مزاحم خواهد شد. برخی از این افسانه‌ها و واقعیت‌هایی که در مقابل‌شان قرار دارد، در ادامه‌ی این مطلب بیان خواهد شد.

 افسانه 1: افکار مزاحم منعکس‌کننده خواسته‌ها یا شخصیت واقعی شما هستند
 

یکی از مخرب‌ترین افسانه‌ها در مورد افکار مزاحم این باور است که آن‌ها منعکس‌کننده تمایلات یا شخصیت واقعی یک فرد هستند. به عنوان مثال، کسی که یک فکر خشونت آمیز را تجربه می کند ممکن است از اینکه تمایلات خشونت آمیز داشته باشد، بترسد. با این حال، افکار مزاحم بازتابی از ارزش‌ها، باورها یا نیات شما نیستند. این افکار اغلب برعکس چیزی هستند که شما دوست دارید و دقیقاً به همین دلیل است که باعث ناراحتی زیادی می‌شوند.

واقعیت: افکار مزاحم نشانه اضطراب هستند نه شخصیت یا امیال
 

افکار مزاحم اغلب نشانه ای از اضطراب یا اختلال وسواس فکری-اجباری  هستند. آن‌ها دقیقاً به این دلیل ناراحت‌کننده هستند که با ارزش‌ها و تصویر یک فرد در تضاد هستند. درک این موضوع می‌تواند گامی قدرتمند در جهت کاهش انگ و شرمی باشد که اغلب با این افکار همراه است. به یاد داشته باشید که افکار هیچ ربطی به شخصیت ندارند. شخصیت انعکاسی است از اینکه چگونه زندگی خود را رهبری می‌کنید و در واقع چه‌کاری را انجام می‌دهید یا انجام نمی‌دهید. افکار همان چیزهایی هستند که از ذهن شما عبور می‌کنند و در مقابل شخصیت مربوط به انتخاب‌هایی است که در زندگی انجام می‌دهید، نه آنچه به ذهن شما خطور می‌کند.

افسانه 2: افکار مزاحم می توانند به اعمال منجر شوند
 

بسیاری از مردم نگران هستند که داشتن یک فکر مزاحم به این معنی است که احتمالاً بر اساس آن عمل می‌کنند. به عنوان مثال، فردی که فکری سرزده در مورد آسیب رساندن به کسی دارد، ممکن است از اینکه مبادا به دیگران صدمه بزند، بترسد. این افسانه مضر است زیرا می‌تواند منجر به افزایش اضطراب، کناره‌گیری اجتماعی و بی‌میلی نسبت به کمک گرفتن شود.

واقعیت: فکر با نیت یکسان نیست
 

بسیار مهم است که درک کنیم افکار مترادف با اعمال نیستند. ناراحتی ناشی از یک فکر مزاحم اغلب به صورت واضح بیان‌گر این  است که تفکر مذکور ناخواسته است و به آن عمل نمی‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که عمل کردن به افکار مزاحم کم‌ترین احتمال را دارد، زیرا این افکار مغایر با نیات و خواسته‌های واقعی افراد است. . یک فکر پیش‌بینی یا هشدار نسبت به یک عمل یا رویداد وحشتناک آینده نیست. افکار در مورد سقوط هواپیما، تصادفات اتومبیل یا بلایای طبیعی هشدار وقوع نمی‌دهند و مطمئناً افکار ما نمی‌توانند منجر به اعمال یا رویدادهای خاصی شوند. افکار، احتمالات را در دنیای واقعی تغییر نمی‌دهند،  نه اشیاء را حرکت می‌دهند و نه می‌توانند به مردم آسیب برسانند.

افسانه 3: افکار مزاحم نادر و غیرعادی هستند
 

بسیاری از افرادی که از افکار مزاحم رنج می‌برند، معتقدند که در تجربه خود تنها هستند و فکر می‌کنند که افکارشان غیرعادی است یا نشانه‌ای از یک اختلال شدید سلامت روان است. این تصور نادرست می‌تواند منجر به احساس انزوا و بی‌میلی برای کمک گرفتن شود. تصور اینکه افکارمان غیرعادی هستند و فقط ما هستیم که چنین افکاری را تجربه می‌کنیم، باعث احساس ترس، تنهایی و ناامیدی از خویشتن خواهد شد.

واقعیت: افکار مزاحم رایج هستند
 

افکار مزاحم، بخشی عادی از تجربه انسان هستند. مطالعات نشان می‌دهد که تقریباً هر فردی در مقطعی از زندگی خود نوعی از افکار مزاحم را تجربه کرده است.. همه افکار عجیب و غریب، تهاجمی یا دیوانه‌وار دارند. اگر هر فردی بخواهد افکار خود را به طور کامل بیان کند یا طبق آن‌ها رفتار کند، 90 درصد مردم عجیب و غریب، پرخاشگر یا دیوانه خواهند بود .  به این دلیل که حدود 90 درصد از مردم اذعان دارند که افکار مزاحم دارند و افکارشان  را عجیب، تهاجمی، ترسناک یا دیوانهوار توصیف می‌کنند. برای مثال به فیلم‌های ترسناک و برنامه‌های تلویزیونی محبوب فکر کنید: این سناریوهای وحشتناک، عجیب، تهاجمی و دیوانه‌وار توسط افراد عادی و خلاق طراحی می‌شوند.

افسانه 4: باید افکار مزاحم را سرکوب کنید یا از آن اجتناب کنید
 

یکی دیگر از تصورات غلط رایج این است که بهترین راه برای مقابله با افکار مزاحم سرکوب یا اجتناب از آن‌هاست. این رویکرد می‌تواند منطقی به نظر برسد، اما اغلب منجر به افزایش اضطراب و حتی افکار مزاحم‌تر می‌شود. بسیاری از افراد برای کاهش افکار مزاحم، متکی به تداعی و تکرار عامدانه‌ی افکار مثبت می‌شوند. این در حالی است که تلاش برای خنثی کردن افکار مزاحم با اصرار بیمارگون بر تداعی افکار مثبت، منجر به بروز وسواس و اضطراب و در نتیجه بروز بیشتر افکار مزاحم خواهد شد.

واقعیت: پذیرش و ذهن آگاهی می‌تواند افکار مزاحم را کاهش دهد

تلاش برای سرکوب افکار مزاحم اغلب اثر معکوس دارد و آن‌ها را ناراحت‌کننده‌تر می‌کند. نشان داده شده است که درمان‌های مبتنی بر پذیرش و ذهن‌آگاهی، مانند درمان پذیرش و تعهد ، به افراد کمک می‌کنند تا قدرت و فراوانی افکار مزاحم را با پذیرش آن‌ها بدون قضاوت و تمرکز مجدد بر روی رفتارهای سازنده‌تر کاهش دهند.

افسانه 5: فقط افراد مبتلا به وسواس، افکار مزاحم دارند

در حالی که درست است که افکار مزاحم یکی از علائم رایج وسواسفکری و عملی  است، اما منحصر به این اختلال نیست. بسیاری از افراد مبتلا به اضطراب، افسردگی یا سایر شرایط سلامت روان نیز ممکن است افکار مزاحم را تجربه کنند.

واقعیت: افکار مزاحم می‌توانند در شرایط مختلف سلامت روان رخ دهند

افکار مزاحم می‌توانند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهند، صرف نظر از اینکه آیا یک بیماری سلامت روانی تشخیص داده شده دارند یا خیر. آن‌ها می‌توانند در زمینه اختلال اضطراب فراگیر ، اختلال استرس پس از سانحه ، افسردگی و حتی در دوره‌های استرس بالا رخ دهند. تشخیص این موضوع می‌تواند به کاهش انگ مرتبط با افکار مزاحم کمک کند و افراد بیشتری را تشویق کند که به دنبال کمک باشند. برای کسانی که با اضطراب و افکار مزاحم دست و پنجه نرم می‌کنند، خدمات مشاوره می‌تواند بهبودی قابل توجهی ایجاد کند.

مشاوره می‌تواند به مدیریت افکار مزاحم کمک کند

اگر شما یا یکی از عزیزانتان با افکار مزاحم دست و پنجه نرم می‌کنید، به یاد داشته باشید که کمک در دسترس است. مشاوره می‌تواند یک محیط امن و حمایتی برای کشف این افکار، درک منشأ آن‌ها و توسعه راهبردهای مقابله‌ای فراهم کند. در فرآیند مشاوره، درمانگران به مراجعان کمک می‌کنند تا بتوانند افکار مزاحم را با استفاده از رویکردهای مختلف مبتنی بر شواهد مدیریت کنند. رویکردهایی از جمله: درمان شناختی رفتاری برای شناسایی و به چالش کشیدن الگوهای فکری منفی؛ درمان مواجهه و پیشگیری از پاسخ که  نوعی  درمان است و به طور خاص برای وسواس موثر بوده که شامل قرار گرفتن در معرض افکار بدون درگیر شدن در رفتارهای اجباری است؛ درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی که تکنیک‌های شناخت درمانی را با استراتژی‌های ذهن آگاهی ترکیب می‌کند تا به مراجع کمک کند افکار مزاحم را بپذیرد و از گذشته عبور دهد و در نهایت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد که  بر پذیرش افکار مزاحم بدون قضاوت و تعهد به اقدامات مبتنی بر ارزش تمرکز دارد. تمام این درمان‌ها می‌توانند به افراد درگیر با افکار مزاحم برای برداشتن گامی موثر در مدیریت این افکار کمک کنند.
 

روزنامه صبح ساحل