بندرعباس؛شهری بی سایه

صبح ساحل، اجتماعی _  استان هرمزگان با تابستان های طولانی،گرم و مرطوب از مناطق کم باران ایران است. از همین رو رویش و نگهداری گیاهان در این شرایط از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.

در نه ماه گرمای هوا در این استان که برخی اوقات دمای آن به بالای پنجاه درجه سانتی گراد و رطوبت آن به  صد درصد هم می رسد لزوم وجود درختی پر شاخ و برگ که بتوان زیر سایه آن کمی خنک شد احساس می شود.

این نیاز بیشتر خود را نشان می دهد اگر بدانیم به گفته معین وزیری رئیس اتوبوسرانی بندرعباس، از صد جایگاه اتوبوس کولر دار مورد نیاز سی و چهار جایگاه نصب شده که فقط پنج جایگاه کولردار فعال است. 

گرمای هوا و اهمیت سایه در این شهر از یک سو و جذابیت و زیبایی آن برای شهری که بعنوان یکی از مراکز مهم تجاری ایران سالیانه حجم زیادی از گردشگر را به خود اختصاص می دهد از دیگر سو نیاز مبرم شهر بندرعباس را به فضای سبز نشان می دهد.اما بندرعباس سال هاست از نداشتن فضای سبز کافی رنج می برد.

بر اساس آمار، سرانه فضای سبز بندر عباس حدود پنج متر مربع از سرانه دوازده متر مربعی کشور کمتر است.

اهالی می گویند: روزگاری مرکز شهر بندرعباس پوشیده از درختان تنومند و پر پوشش بومی بود بطوری که از فلکه هفده شهریور تا میدان یابود آفتاب بر سرما نمی تابید ولی هم اکنون با تعریض خیابان ها و ساخت و ساز عاری از هرگونه فضای سبز است.

همچنین به نقل از اهالی از مجموع هفت میدان سرسبز در خیابان اصلی شهر امروزه سه میدان به آسفالت و پله های آهنی تبدیل شده است .

مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری بندرعباس با اشاره به وجود بیش از هفتاد و پنج هزار درخت در بندرعباس می گوید:سرانه فضای سبز شهر بندرعباس هفت و دو دهم مترمربع است که باید به دوازده متر مربع برسد.

از پنج هزار و سیصد و بیست هکتار مساحت شهر بندرعباس دویست و هشتاد هکتار آن دارای فضای سبز است.

فضای سبزی که به گفته آرمان قرار است تا پایان سال نود و چهار به چهارصد و هشتاد هکتار برسد. یعنی به میزان سرانه استاندارد.

استاندارهرمزگان نیز با بیان اینکه کمبود فضای شهری در بندرعباس یک مشکل است می گوید: سرانه هر شخص از فضای سبز شهری در بندرعباس شش متر است.

عزیزی درخت را یکی از زیبا ترین جلوه های خلقت و تجلی گر آفرینش معرفی می کند و می افزاید: حفاظت از منابع طبیعی که نقش بسزایی در توازن دما، هوای پاک و زندگی سالم دارد نیازمند یک عزم ملی و وظیفه فردی است.مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری بندرعباس علت کمبود فضای سبز و تجمع این فضا در بلوار امام خمینی را جدیدالتاسیس بودن بلوارهای دیگر و طولانی بودن زمان به ثمر نشستن درختان در بازده زمانی بیست ساله اعلام می کند.

سلطان زاده شهردار بندر عباس می گوید:آب و هوای نامناسب و کمبود آب از مشکلات اساسی در اجرای فضای سبز در بندرعباس است.

اما برخی از کارشناسان منابع طبیعی بر این باورند بندرعباس با آب و هوای گرم و استوایی پوشش گیاهی خاص خود را داراست و درختان بومی این منطقه از جمله کهور ، کرت، لور( انجیر معابد)، گل ابریشم ، گارم زنگی، شیریشک، درمان عقرب و... درختان همیشه سبز و سایه داری هستند که در پوشش گیاهی شهری جایشان خالی است.

کاهش پنجاه و هشت درصدی باران نسبت به سالیان گذشته ، کمبود آب لازم برای آبیاری و تخریب فضای سبز از جمله مشکلاتی است که پیش روی فضای سبز شهر بزرگ بندرعباس قرار دارد.

مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری بندرعباس با اشاره به آبیاری قطره ای فضاهای سبز در بندرعباس، می گوید: با اعتباری بیش از دویست و چهل میلیون تومان طرح آبیاری قطره ای فضاهای سبز در بندرعباس در حال اجراست.

آرمان می افزاید: برای آبیاری قطره ای از آب شرب شهر بندرعباس استفاده می شود که خشکسالی و کمبود آب شهر بر روی آن تاثیر می گذارد.

وی تخریب فضای سبز را دغدغه سازمان پارک ها برای حفظ فضای سبز بندرعباس می داند و می گوید: معتادان و متکدیان یکی از عوامل اصلی این تخریب هستند.

مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری بندرعباس می افزاید:ما با کارهای آموزشی و تبلیغاتی مردم را نسبت به حفظ فضای سبز آگاه کرده ایم اما وجود متکدیان و معتادان در پارک های بندرعباس میزان تخریب فضای سبز بندرعباس را زیاد کرده است.از سوی دیگر شش سال است بندرعباسی ها منتظر اجرای طرح کمربند سبز در این شهرند. کمربندی که قرار است بصورت نواری سبز بخش شرقی-غربی شهر بندرعباس به طول تقریبی 15هزار متر و عرض متوسط حدود دو هزار و 400 متر را در برمی گیرد.همچنین این طرح از شمال به دشت ایسین ، از جنوب به حاشیه شمالی شهر بندرعباس ، از شرق به جاده سیرجان-بندرعباس و از غرب به جاده بندرعباس-تازیان منتهی می گردد.شهردار بندرعباس می گوید: طرح کمربند سبز با هدف جلوگیری از ورود گرد و غبار به شهر و پالایش هوا در سال 85 آغاز شد و در اجرای آن، 303 هکتار با 19 گونه گیاهی (60 هزار نهال) نهال کاری شده است.

سلطان زاده می افزاید: طرح کمربند سبز در تعیین محدوده شهر و گسترش آن در افزایش سرانه فضای سبز، حائز اهمیت است.

مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز نیز می گوید: عملیات بهسازی طرح کمربند سبز شهر بندرعباس نیز با اعتبار اولیه به میزان 600 میلیون ریال در حال انجام است .

آرمان می افزاید:این عملیات شامل بهسازی سیستم آبیاری تحت فشار ، غرس نهال ، پاکسازی و هرس درختان موجود ، حذف درختان خشک شده و توسعه آبیاری با افزایش خودروهای آبرسان است. وی تصریح می کند: قرار است کمربند سبز تا سال 92 به صد و سه هزار هکتار با اعتباری حدود هشتاد میلیارد ریال برسد. 

با وجود این طرح برخی از کارشناسان نداشتن طرحی جامع با چشم انداز مشخص را عامل مهم عدم پیشرفت فضای سبز در بندر عباس اعلام می کنند و خواهان تدوین طرحی جامع با چشم انداز مشخص و الگو برداری از کلان شهر ها هستند.