صادرات میگو، تهدیدی برای صنعت شیلات کشور

صبح ساحل، اقتصادی _ در حالی که همه ساله خبر از افزایش حجم صادرات محصولات شیلاتی به انحاءمختلف در مطبوعات و خبرگزاری ها درج می شود، عده ای  بی خبراز یک فاجعه قریب الوقوع در این صنعت آنرا مایه افتخار می دانند.

صادرات محصولات فرآوری شده شیلات در چندسال گذشته به شرایط مناسبی در بازار بین المللی رسیده بود به طوری که همه ساله شاهد افزایش شاخصها بویژه در بخش صادرات به کشورهای اروپایی بودیم که متاسفانه بدلایل متعدد (که در این جا به آن پرداخته نمی شود)چند سالی است که صادرات به کشورهای اروپایی دچار مشکل شده است.

در این اثنا عده ای از شرکتهای فرصت طلب در کشورهای حوزه خلیج فارس بویژه در امارات از عدم حضور ایران بهترین استفاده را برده و تقریبا به یکباره سهم بازار صادرات پررونق ایران به کشورهای اروپایی را از آن خود کرده اند.

این مشکل به همین جا نیز ختم نشده و شرکتهای مورد بحث پس از تصاحب بخش عمده ای از جایگاه ایران در عرصه بین المللی ،برای تامین مواد اولیه خود به منابع کشور یورش آورده اند و ما نیز از آنان استقبال گرمی نمودیم و همه ساله حجم زیادی از مواد اولیه محصولات شیلاتی بویژه میگوی خودرا با افتخارتقدیم این شرکتها می کنیم و از افزایش میزان صادرات میگو به این کشورها بسیار خرسندیم.درحالیکه شرکتهای فراوری موجود در استان بشدت با کمبود میگو مواجهند و پاسخگوی نیازداخلی نیستند.

با توجه به تغییر الگوی مصرف و افزایش گرایش مردم به مصرف محصولات شیلاتی درحالی که بازار بسیار مستعدی برای این محصولات چه به صورت تازه خوری و چه به صورت فراوری شده و آماده وجوددارد اکثر شرکتهای فعال در حوزه فراوری محصولات شیلاتی بالاخص شرکتهای استان هرمزگان با مشکل کمبود مواد اولیه مواجهند و از پاسخ به این بازار و دریافت سود معذور. حال آنکه عمده میگوی تولیدی با قیمت های مناسب به کشورهای عربی صادر می شود و این شرکتها با خرید بخش اعظم محصولات شیلاتی بویژه میگو با قیمت مناسب و کیفیت مرغوب و انجام مراحل فراوری و بسته بندی اقدام به فروش محصولات با ارزش افزوده بسیار می نمایند.

این اتفاق در حالی رخ می دهد که شرکتهای فعال در استان تجهیزات و امکانات مورد نیاز روز را برای انجام همین فرایند برروی ماده اولیه یعنی میگو در اختیار دارند ولی از این ارزش افزوده بی نصیب هستند و عموما با مشکلات عدیده مالی دست و پنجه نرم می کنند.

درحال حاضر شرکتهای توانمندی در استان در حوزه فراوری محصولات شیلاتی مشغول به فعالیت هستند ولی بدلیل کمبود مواد اولیه عمدتا پاسخگویه نیاز داخلی نیز نیستند.از این رو مسئولین  باید تدبیر ویژه ای در خصوص صادرات به کشورهای عربی بویژه میگو باشند در غیر اینصورت صادرات میگو به این کشورها  لطمات جبران ناپذیری را بر بدنه این صنعت وارد خواهد کرد.

 بر اساس تحقیقات انجام شده در حال حاضر موقعیت شرکتهای فراوری محصولات شیلاتی استان  رقابتی ودر برخی موارد حتی تدافعی است و با توجه به تهدیدات متعدد در راه ورود به بازارهای بین المللی در شرایط کنونی لازم است سیاستگذاری ها بیشتر به سمت تامین و پاسخ به بازارهای پررونق داخلی پرداخت و تا زمانیکه بازارهای داخلی اشباع نشده و یاشرکتها با کمبود مواد اولیه دست و پنجه نرم می کنند درخصوص صادارت میگو به کشورهای عربی بویژه امارات با لحاظ این شرایط و محتاطانه صورت گیرد.

عضو هیات علمی پژوهشی

جهاددانشگاهی