دنیای رسانه مسیر یک طرفه نیست

صبح ساحل، اجتماعی _ هرجا که اثری از سخن مکتوب و انتشار اندیشه وجود دارد یعنی دری برا نتشار ایده  و افکار و اندیشه گشوده شده  دری بر شکل های دیگر نزاع بسته شده است. مطبوعات درکنار سایر وسایل ارتباط جمعی از جمله این دریچه هاست که همواره در پی صدورآراء  و عقاید و سلایق مردم ، مسولان وفعالان عرصه اجرایی و اندیشه است. اختصاص بخش عمده مطالب به انتشار آراء و نظرات مقامات هم به جهت تاثیرگذاری این اشخاص برسرنوشت مردم  و هم به دلیل جاذبه آنها برای مخاطبان  اقدامی  مناسب و موثر است.اما به هر ترتیب همین اقدام هرگاه به صورت  انتقال صرف  و مداوم نظرات آن مقامات رسمی منحصر شود و نقدی براقدامات آنها صورت نگیرد نتیجه منفی ای به بار می آیدکه یکی همان یکدست شدن جامعه و محروم ماندن جامعه از شنیدن و دانستن نظرات ودیدگاه هایی است که احیانا می توانند سخنان و  آراء مقامات مسئول را نقد کنند.  بررسی عوارض  یکجانبه گرایی مطبوعات ما را به ذکر دلایل دیگری همچون ممانعت از  فراهم شدن زمینه جایگزینی دیدگاههای دیگر و کشف حقیقت  و امثال آن می کشاندکه بسی گسترده و فراخ است و مجالی دیگری می طلبد. اما درخصوص همین عملکرد فعلی نشریات که گاه انتقادات و کم کاری هایی  را گوشزد می کند برخوردهایی از سوی برخی دستگاههاو به ویژه روابط عمومی ها صورت می گیردکه ذره ای با ماهیت وخصایص دنیای رسانه ای و عرصه انتشار آراء وعقاید مناسبی ندارد. این نکته از آن جهت بسیار تامل برانگیز است که در دنیای طبیعی فعالان روابط عمومی ومدیران وکارشناسان روابط عمومی خود ازکاربران فضای مطبوعات می توانند باشند.باتوجه ارتباط رسانه ها و دستگاه ها به واسطه فعالیت  روابط عمومی صورت می گیرد، این بخش قسمتی از دیدگاه هایش را از طریق مطبوعات منتشر می کنند.

تعامل بین این دوبخش موارد عدیده ای را شامل می شودکه از جمله دریافت خبرها از روابط عمومی ها و هماهنگی با روابط عمومی در انجام مصاحبه ونظایر آن است.این بخش که اتفاقا بیشترین فضای تعامل را شامل می شود همواره مورد استقبال روابط عمومی ها وغالبا یاری رسان روابط عمومی ها هم هست.

اما گذشته از این بخش، بخش دیگری درفضای تعامل این دو وجود داردکه مربوط به زمانهایی است که روزنامه ها مطالبی درخصوص آن  دستگاه متبوع روابط عمومی منتشر می کند که بازتاباننده نظرات مردم ویا مدیران ومقامات دیگری است.

برخلاف اینکه بخش اول همواره مورد رضایت و استقبال روابط عمومی هاست بخش دیگر تعامل که اشاره شد یعنی بخش بازتاب انتقادها و یادآوری اشتباهات برای برخی مدیران روابط عمومی که احتمالاً با فعالیت حرفه  ای آشنا نیستند بسیار دور از انتظار وتلخ وگزنده است.

گویی آنها فراموش کرده اندکه در دنیای کنونی فقط آنها نیستندکه پیام رسان  فضای  رسانه ای  اند بلکه دراین فضا فعالان مختلفی هستندکه می توانند صداهای مخالف با آنان رامنتشر کنند.

علاوه بر انتظارات نامتعارف این دسته که تنها توقع انتشار اخبار مثبت از حوزه خود را دارند رفتار نامتعارفی هم پدیدار شده وآن برخوردهای دور از شأن حرفه ای های عرصه ارتباطی ( که روابط عمومی ها بخشی از آن راتشکیل می دهند) است. این بخش از روابط عمومی ها به محض مواجه شدن انتقاد و اعتراض ازسوی نمایندگان افکار عمومی چنان از خود بی خود می شوندکه هر رسانه منتقد را به چوب انواع و اقسام اتهامات می رانند ودر توصیف می توان گفت انتقاد قلمی را به نزاع کلامی تبدیل می کنند. این عده که گویا بیش از هر کسی ازمتزلزل بودن  جایگاه خویش آگاهند به جای آنکه از ابزارهایی همچون اطلاعیه وجوابیه و در صورت نیاز توضیح به مردم برای  روشن شدن افکار عمومی بهره بگیرند به نام اتهامات واهی( که از خیال ایشان بر می خیزد)نقدها را عناد تعبیر می کنند، خواهان سکوت وبی خبر گذاشتن مردم وحتی سانسور در اطلاع رسانی می شوند.

به نظر می رسد عادت به انجام فعالیتهای روزمره و غیر حرفه ای وحتی عادت انعکاس مطالب مثبت درنشریات موجب شده فراموش کنندکه روابط عمومی ها غیر از ترتیب دادن نشست خبری و ارسال اخبار داخلی وظایف دیگری هم دارند و آن پاسخگو بودن به مطبوعات و افکار عمومی است.

این وظیفه ایجاب می کند درصورتی که مطالب منتشر شده نیاز به پاسخگویی دستگاه اجرایی ایشان دارد نسبت به ارسال جوابیه وتوضیح اقدام کنند نه اینکه در مکالمات شفاهی با عتاب و خطاب دیگری را به قصد وغرض متهم کنند. چه  بسیار مواردی که ممکن است ایشان  حتی پاسخ شایسته ومنطقی ای برای یک انتقاد به حق نداشته باشند و به عبارتی جوابی برای یک اقدام ضعیف نداشته باشند که در این صورت نیاز به هیچ جوابیه ای نیست بلکه نیاز به عذرخواهی نامه ایست از مردم برای طلب بخشش و تعهد به عدم تکرار اشتباهات و قول به مجازات مقصران.

 دنیای رسانه ای مسیر یکطرفه نیست همان اندازه که ازآن برای طرح موارد مطلوب دستگاه های اجرایی استفاده می کنید مردم هم برای طرح دیدگاه ها و انتقاداتشان استفاده می کنند.