05

آذر

1403


در ساعت ۱۵:۴۴ چهارم اردیبهشت ۱۳۳۹، زمین‌لرزه شدیدی با بزرگی ۶.١ ریشتر در شهر لار به وقوع پیوست. در اثر این زمین‌لرزه حدود ۴۲۰ تا ۵۰۰ نفر کشته و ٣ هزار نفر نیز مجروح شدند.

بخش عظیمی از شهر لار در اثر این رخداد ویران شد‌، میزان تخریب شهر به‌گونه‌ای بود که مسئولان وقت تصمیم بر ایجاد شهری جدید گرفتند.

شهرجدید لار که ساختمان های آن بر اساس اصول ایمنی و ضد زلزله ساخته شد نه تنها در ایران بلکه در سراسر خاورمیانه به عنوان شهر بدون کوچه معروف است.

لار یکی از زلزله‌خیزترین مناطق ایران به حساب می‌آید. عکس هوایی سال ۱۳۳۹ از این شهر بافتی متراکم را نشان می‌دهد و اکثر خانه‌ها به صورت حیاط مرکزی با سرداب، زیرزمین و بادگیر ساخته می‌شدند. در لار سه شویه متداول ساخت مسکن، پیش از زمین‌لرزه ۱۳۳۹ وجود داشته است

 نوع اول و دوم به ترتیب خانه‌های دیوار باربری بودند که با آجر خشک‌شده در آفتاب و یا با مصالح سنگی و ملات خاک‌رس و آهک ساخته می‌شدندنوع سوم ساختمان‌هایی بوند که با آجر پخته شده کوره‌ای و سقف‌های طاق ضربی ساخته می‌شدند.

هنگام زلزله

با این وجود ویرانی ناشی از زلزله، شهر را از جنبه شهریت خارج نکرد. منطقه‌ی تخریب‌شده تنها محدود به نوار باریکی از شهر لار می‌شد که خانه‌های واقع شده در این قسمت بر رسوبات آبرفتی بسیار نرم ساخته شده بودند. تلفات در قسمت‌های دیگر شهر اندک و خسارات به صورت ترک و یا شکاف در بناها وارد شده بود. در واقع بزرگی و شدت زلزله لار خود به تنهایی عاملی قوی در تخریب و تلفات به شمار نمی‌آمد. بلکه قرارگیری شهر در منطقه‌ای لرزه‌خیز، بافت شهری متراکم یا کوچه‌های تنگ و باریک، احداث بناها بر روی رسوبات آبرفتی، به همراه مصالح ساختمانی ضعیف و تراکم بالای جمعیتی در منطقه‌ی ویران‌شده همگی باعث تشدید تخریب و ویرانی زلزله لار شدند.

 

دیدگاه ها (0)
img