قدرت عظیم گوگل؛ تهدیدی برای اینترنت آزاد

امروز موتور جستجوی گوگل سهم بزرگی در دنیای اینترنت دارد و بسیاری از ما به خدمات گوگل وابسته هستیم. اما آیا گوگل جانب انصاف را رعایت می‌کند؟
مقاله‌ی زیر از زبان یکی از مدیران سرویس Genius نوشته شده است. این سرویس که در زمینه‌ی نمایش متن ترانه قطعه‌های موسیقی موجود و تولید نمونه‌های جدید فعالیت می‌کند، بیش از ۱۰ سال قدمت دارد و به ۱۰۰ میلیون کاربر خدمات ارایه می‌دهد. این سرویس به‌تازگی داستان موجود در پس هر یک از قطعه‌های معروف موسیقی را نیز نمایش می‌دهد. Genius با همکاری با اسپاتیفای، تمامی اطلاعات مذکور را در این سرویس استریم موسیقی نیز در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

چندی پیش و پس از نمایش متن ترانه‌ها از سوی گوگل در نتایج جست‌وجو، مدیران جنیوس به‌صورت رسمی از گوگل شکایت و اذعان کردند غول دنیای فناوری محتوای جنیوس را کپی و بدون ذکر منبع نمایش می‌دهد.

در ادامه می‌توانید نگرانی مدیر این سرویس را در خصوص قدرت گوگل و تصاحب اینترنت مشاهده کنید:
وقتی گوگل سهام خود را در سال ۲۰۰۴ به‌صورت عمومی عرضه کرد، در نطقی که همراه عرضه‌ی سهام از طرف لری پیج یکی از بنیانگذاران گفته شده بود:
ما می‌خواهیم شما به گوگل بیاید و به سرعت چیزی که می‌خواهید را پیدا کنید سپس خوشحالم می‌شویم که شما را سریعا به سایت دیگری بفرستیم. ما می‌خواهیم شما هرچه سریع‌تر از گوگل خارج و به مکان درست بروید.
اما سیاست سال ۲۰۰۴ گوگل ظاهرا دستخوش تغییرات گسترده‌ای شده است. در سال ۲۰۱۹ براساس داده‌های شرکت SparkToro، گوگل کمتر از نیمی از حجم ترافیک جستجوهایش را به خارج از گوگل ارسال می‌کند و بیشتر آن در خود گوگل باقی می‌ماند و به سایت‌ و محصولات خود آن ارسال می‌شوند. بخشی از جستجوی‌هایی که از گوگل خارج می‌شود هم طی این سال‌ها به تدریج در حال کوچکتر شدن است. این تغییرات تأثیرات شدیدی روی رقابت و نوآوری خواهد گذاشت. گوگل برای اکتشاف اینترنتی آزاد و متنوع بنا شده بود ولی حالا رفتار این غول فناوری تبدیل به تهدیدی خاص بر کل این اکوسیستم شده است.

گوگل به‌خاطر ویژگی «جعبه‌های اطلاعاتی» (Information Boxes) حجم زیادی از ترافیکش را در داخل سرورهای خود نگه می‌دارد. جعبه‌های اطلاعاتی یکی از محصولات گوگل است که جز اولین نتایج است و در بالای صفحه و خارج از نتایج جست‌وجو قرار می‌دهد. گوگل به کمک جعبه‌های اطلاعاتی بیشتر ترافیک را به سمت سرویس‌های خودش هدایت می‌کند
گوگل جعبه‌های اطلاعات را برای بخش عظیمی از جستجوهای انجام شده نشان می‌دهد. مثلا شما جست‌وجو کنید «خیابان کاشفی سبزوار» یا «تهران» و اولین چیزی که گوگل به شما نشان خواهد داد، نقشه‌ی آن محل روی سرویس نقشه گوگل است به همراه چند رستوران که خود گوگل آن‌ها را پیشنهاد می‌دهد.

بیش از دو سال قبل، برای شرکتی به نام Genius کار می‌کردم. این شرکت به‌صورت تخصصی روی دانش موسیقی فعالیت می‌کرد و متن دقیقی از ترانه‌های موسیقی تولید می‌کرد. ما شواهدی به گوگل ارائه کردیم که نشان می‌داد متن ترانه‌هایی که در جعبه اطلاعاتی گوگل نشان داده می‌شود از وب‌سایت ما کپی شده است. ما در متن بعضی شعرها ترکیبی از خط و آپاستروف را جا داده بودیم. هنگامی که این خط و آپاستروف‌ها را کنار هم قرار می‌دادیم تبدیل به کد مورس یعنی نقطه و خط می‌شد و با معنی کردن این کد، جمله «red handed» به دست می‌آمد. هفته گذشته ما شواهدمان را به شکل عمومی عرضه کردیم و بعد از اینکار نشان‌هایی که در بعضی اشعار قرارداده بودیم حذف شدن، همچنان متن مورد استفاده در جعبه‌های اطلاعاتی، دقیقا همان متنی بود که ما در Genius تولید کرده بودیم.

روز سه‌شنبه ۱۸ ژوئن (۲۸ خرداد ۹۸) گوگل اعلام کرد که از این به بعد، خصیصه‌ای جدید به جعبه‌های اطلاعاتی متن ترانه (Lyric) اضافه خواهد شد که در آن اطلاعاتی درباره گردآورنده داده‌های مورد نظر به کاربران ارائه می‌کند. این حرکت گوگل دلگرم کننده است ولی گوگل تمام اطلاعاتی که نشان تجاری ما روی آن‌ها قرار داشت و مشخصا از شرکت Genius کپی شده بود، حال با نام شرکتی دیگر در جستجوی‌های گوگل عرضه می‌شود.
حالا گوگل به کلی منکر هرگونه اشتباهی شده است و در بیانیه‌ای به وال استریت ژورنال گفت: «کیفیت داده‌ها و حقوق پدیدآوردنده را بسیار جدی می‌گیرد».

همچنین در توئیتی گفته است که «در حال تحقیق روی این موضوع است و اگر مجوز استفاده از داده همکارانمان دارای اعتبار نباشد، ما به توافقمان خاتمه خواهیم داد».
امیدوارم که گوگل اینکار را انجام دهد. شرکت ما ۱۰ سال زمان و میلیون‌ها دلار هزینه صرف ساخت پلتفرمی کرده که به کاربران اجازه‌ی همکاری در نوشتن و تفسیر متن ترانه‌ها را می‌دهد. ما یک دهه زمان صرف روابطمان با هنرمندان و ترانه‌سراها کردیم که Genius را خانه هنری که خلق کرده‌اند، می‌دانستند و حتی بعضی از آن‌ها متن ترانه‌ها را خودشون تأیید می‌کردند. برای روشن‌تر شدن موضوع بهتر است گفته شود که Genius خودش حق انتشار این متن ترانه‌ها را ندارد و فقط ما از آن‌ها میزبانی می‌کنیم. متن ترانه‌ها متعلق به هنرمندانی است که آن را نوشته اند و Genius طی توافقی با ناشران، اطمینان حاصل می‌کند که درآمده حاصله از این ترانه‌ها به ترانه‌سراها نیز برسد. ولی Genius با فراهم کردن رونوشت‌های دقیق و بانک‌اطلاعاتی از دانش موسیقی، خدمات مهمی را به طرفداران موسیقی ارائه می‌کرد.

وقتی گوگل با استفاده از قدرت خود و نمایش جعبه‌های اطلاعاتی حاوی متن ترانه در اولویت بالا و ابتدای نتایج جست‌وجو، که با کپی برداری از محتوای شرکت Genius تکمیل شده بود، باعث کاهش شدید ترافیک این شرکت شدند و به خاطر حجم پایین بازدید، جنیوس دیگر قادر به تولید محتوای ارزشمند برای مصرف‌کنندگان نیست و از سوی دیگر توان رقابت با گوگل را نیز ندارد. در حالی که دستورالعمل‌های کیفی‌سنجی گوگل تأکید می‌کند استفاده از محتوای کپی شده بجای منبع اصلی، امری بسیار بد برای مصرف‌کننده است؛ اما هیچ تضمینی وجود ندارد که غول جست‌وجو به حرف‌هایی که می‌زند عمل کند.

گوگل تقریبا ۹۴ درصد سهم جستجوی آمریکا و بیش از ۹۲ درصد سهم جستجوی اینترنت در جهان را در اختیار دارد. با این حجم از توان مهم است که مطمئن شویم این غول فناوری رفتار درست و اخلاقی دارد و حداقل به دستورالعمل‌های خود عمل کند. امروز مجبور شدیم این صحبت‌ها را به‌صورت عمومی مطرح کنیم با این امید که گوگل از رفتار خود که منجر به تخریب نوآوری و رقابت سالم در اینترنت است، دست بکشد. اگر گوگل رفتارش را تغییر ندهد، بسیاری از شرکت‌های کوچک نوآور از بین خواهند رفت و ضرباتی سختی به کیفیت محتوای اینترنت خواهد زد.