خلاف عمل در اتاق عمل!

صبح ساحل، اجتماعی _ چندی پیش توفیقی اجباری حاصل شد تا دو روز ویک شب را میهمان بخش ارتوپد بیمارستان شهید محمدی بندرعباس باشم. متاسفانه طی این مدت کوتاه از اقامت دراین بیمارستان، نکات قابل تاملی را شاهد بودم که قبلا قرائت های مختلفی ازاین نکات را بصورت جسته وگریخته از زبان دیگر دوستان و همشهریان عزیزم استماع کرده بودم! البته ناگفته نماندکه مشکلات وتنگناهای موجود در بیمارستانها و مراکز بهداشتی ودرمانی، مسبوق به سابقه است ودرتمامی نقاط کشور، بویژه درشهرها وشهرستانهای کمتر  توسعه یافته ودر روستاها، برای عموم مردم امری رایج وبدیهی به شمار می‌رود. اما نگاهی هرچند گذرا به بیانات و اظهارات مسئولان و متولیان امر به ویژه طی سالهای اخیر، بیانگر تاکیدات مداوم آنها مبنی برتلاش همه جانبه در راستای رفع این مشکلات وکم کردن بار گران سختی ها و ناملایماتی است که بدلیل برنامه ریزیهای غیر کارشناسی، عدم نظارت وبعضاً سوء مدیریت ها بردوش مردم سنگینی می کند...!

«تمام لباسهای شخصی خود را درآورده  ولباس مخصوص اتاق عمل را بپوشید». این، گفته متصدی پذیرش وکنترل بیمارسان اتاق عمل بخش ارتوپد بیمارستان شهید محمدی بودکه خطاب به حدود 10 نفری که درآن روز قصد انجام عمل جراحی داشتند اظهار می داشت و به کانکسی که روبروی اتاق عمل بود وجهت تعویض لباس بیمارستان از آن استفاده می‌شد، اشاره می کرد.

کانکسی که علیرغم دارا بودن یک دستگاه کولر گازی فرسوده، اما بدلیل خاموش بودن آن، هوایی بسیار گرم ودم کرده داشت به نحوی که طی مدت تعویض لباس، عرق بدنت را چنان میهمان لباس نازک مخصوص اتاق عمل می کرد که تا مدتها به تنت چسبیده بود! علاوه برگرمای هوای داخل کانکس، چیزی که حسابی توی ذوق می‌زد،کف کثیف وخاکی کانکس و همچنین وجود 4 عدد بلوک بودکه نقش صندلی را ایفا می کردند!

بیماران هنگام تعویض لباس، حتی به یک رخت آویز معمولی ایستاده ویا دیواری دسترسی نداشتند تا لباسهای خود را به آن آویزان نمایند وباید لباسهای خود را کف کانکس که کثیف وخاک آلود بود می گذاشتندکه این امر، خاطره بدی را آنهم درست دقایقی قبل از آغاز عمل جراحی در اذهان بیماران به یادگار می‌گذاشت!

جالب اینجا بودکه پس ازتعویض لباس، برخی ازبیماران مسافت بین کانکس و اتاق عمل را با همان کفش مخصوص اتاق عمل طی نموده و عملا خاک وسایر عوامل بیماریزا را با خود به اتاق عمل  حمل می نمودندکه متاسفانه هیچگونه کنترل یا نظارتی دراین خصوص از سوی متصدی کنمترل وپذیرش بیماران اتاق عمل صورت نمی گرفت.

حتی مشاهده شدکه برخی بیماران که درسالن انتظار اتاق عمل حضور داشتند،بارها جهت انجام کاری یا گفتگو با همراهان خود، باهمان لباس وکفش مخصوص اتاق عمل از سالن انظار خارج شده وباردیگر باکفشهای خاک آلود به سالن انتظار و محوطه اتاق عمل باز می گشتندکه تمامی این موارد، لزوم رعایت اصل پاکیزگی وضرورت استریلیزه بودن محیط انجام عمل جراحی را با یک علامت سئوال بزرگ مواجه کرده بود!

 از طرف دیگر، مکان انتظار همراهان بیماران درخارج از محدوده اتاق عمل نیز موضوعی بودکه خانواده ها را به شدت آزار می داد. فضایی باز با چند صندلی از نوع صندلی های موجود در پارکها بدون درنظرگرفتن شیرآب یا سرویس بهداشتی ویا هرگونه امکانات رفاهی دیگر! درگرمای بالای 40 درجه بندرعباس،تنها چند درخت است که سایبانی برای همراهان بیماران فراهم ساخته، اما این فضا نیز نمی تواندپاسخگوی کمترین نیاز خانواده هاوکاستن از دل نگرانی و استرس ناشی از درپیش بودن عمل جراحی بیمارانشان در طی چندین ساعت انتظارشان دراین محل باشد.

آیا فراهم آوردن محیطی مسقف ودارای تهویه مطبوع که حداقل یک چشمه سرویس بهداشتی ویک دستگاه آبسردکن داشته باشد تا بتواند امنیت روانی مراجعان را برآورده ساخته و لحظات سخت و دلهره آور انتظار را برایشان قابل تحمل نماید، هزینه گزافی را طلب می کندکه مسئولین بیمارستان از اجرای آن امتناع ورزیده اند؟!

بعداز انجام عمل جراحی نیز هنگام انتقال بیماران به بخش بستری،برانکارد بوسیله یک نفر از نیروهای خدماتی بیمارستان و با کمک و همراهی همراهان بیمار به بخش منتقل می شدکه متاسفانه در طی این مسیر نیز بیمار بدلیل وجود ناهمواری ها ی متعدد و پستی و بلندی های نسبتاً زیاد ودرنتیجه ایجادتکانهای نسبتا شدید، متحمل رنج مضاعف می گردید که دراین خصوص، یکی از همراهان بیماری که بینی خود را عمل کرده بود، ازخونریزیهای متناوب بینی بیمار خود بدلیل گرمای هوا وفرو رفتن یکی از چرخهای برانکارد درگودالی در طی این مسیر گلایه می کرد!

این، درحالی است که می توان دراین خصوص از برانکاردهای مجهز تر که قابلیت جذب و خنثی سازی ضربات و تکانهای ناگهانی ناشی از ناهمواری های سطح زمین را دارد استفاده کرد ویا مسیر انتقال بیماران را بازسازی وهموار نمودتا بتوان ازیکسو عوارض ناشی از این موارد را به حداقل میزان ممکن کاهش داد و ازسوی دیگر رضایت خاطر و امنیت روحی و روانی بیماران را افزایش داد.

اما ازآنجایی که باید نیمه خالی وپُر لیوان را با هم دید،درکنار بازگویی مسایل ومشکلات مطرح شده، باید به حس مسئولین پذیری و رفتار خوب پرسنل بخش بستری بیماران گوش وحلق وبینی و همچنین افزایش کیفیت ارایه خدمات وفراهم نمودن محیطی آرام، سالم و بهداشتی دربخش بستری که در ساختمان پنج طبقه نوساز دراین بیمارستان ایجاد شده نیز اشاره داشت که شخصا به نوبه خودم شاهد رضایتمندی بیماران بستری دراین بخش و همراهان آنان درخصوص تلاشهای صورت گرفته و رعایت استانداردهای لازم درتجهیز و راه اندازی این بخش بودم.

در مجموع، درخصوص بیمارستان شهید محمدی که قدیمی ترین و بزرگترین مرکز آموزشی، بهداشتی و درمانی دولتی و البته به دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان وبه نوعی قطب مهم آموزشی ودرمانی استان بوده و روزانه میزبان صدها وشاید هزاران نفر از اهالی استان ومراجعان خارج از استان است،دقیقاً بدلیل همین حجم انبوه مراجعات مردمی و اینکه درصورت بروز پیشامدهای ناگوار اعم از تصادفات جرحی، نزاع ودرگیری های منجربه ضرب وجرح ویا بیماری ها، اولین مکانی که جهت مداوا به ذهن افراد متبادر می‌شود، همین بیمارستان شهید محمدی است، ضرورت برنامه ریزی مناسب جهت ارایه خدمات مطلوب تر به بیماران ونیازمندان که اکثرا از اقشار ضعیف وکم درآمد جامعه هستندوتلاش برای مرتفع نمودن برخی مشکلات ساختاری وبهبود امر نظارت مستمر وعالمانه دراین مرکز بهداشتی درمانی،به مراتب بیشتر از سایر مراکز احساس می‌شودکه لازم است مسئولان ارشد استان و مدیریت جدید این بیمارستان با تزریق اعتبارات مورد نیاز جهت اجرایی نمودن این موارد، گامهای جدی تری بردارند.