خیابان، صدا، حال‌خوش

خستگی و دغدغه‌هایی که رهایمان نمی‌کنند را کمتر چیزی می‌تواند کمرنگ کند، یک قطعه موسیقی جزء همان کمیاب‌هاست، کمیاب ارزشمندی که قطعا اجرای زنده‌اش لذت بیشتری دارد، اما همه، امکان حضور در کنسرت و تجربه این لذت را ندارند، این‌جاست که موسیقی خیابانی کارآمدی خود را نشان می‌دهد، نوعی از موسیقی که امسال مهمان ناخوانده‌ای به نام کرونا باعث شد زودتر از سال‌های پیش بساطش را از خیابان‌های بندرعباس جمع کند.

   صدای خیابان                                                                                                                                        

حتما برای شما هم پیش آمده که در اوج خستگی ومشغله، شنیدن یک آهنگ دلنواز لبخند روی لبانتان بنشاند و برای چند لحظه هرچند کوتاه، حالتان را خوش کند. این اتفاقی است که موسیقی خیابانی می‌تواند به شکل مناسبی رقم بزند، موسیقی خیابانی همان‌طور که از اسمش پیداست، به نوعی از موسیقی گفته می‌شود که در خیابان نواخته می‌شود و مخاطب می‌تواند بدون الزام به پرداخت پول ازشنیدن آن لذت ببرد.                                                                                                                                          

پیشینه موسیقی خیابانی                                                                                                                                     

 این موسیقی در دنیا سابقه طولانی دارد و جاافتاده است، در کشور ما هم با این که طبق اطلاعات موجود در دوره ساسانی و پس از آن وجود داشته است. شکل مدرنش را تازه تجربه می‌کنیم؛ شکلی از موسیقی خیابانی که تصور قدیمی ما را که محدود به متکدیانی است که با مهارت نه چندان زیاد ساز می‌زنند تا از مردم پول دریافت کنند را تغییر می‌دهد. در گوشه و کنار تهران به خصوص ایستگاه‌های مترو با نوازندگانی مواجه هستیم که سازهایشان، سرووضع ظاهریشان و بعضا سیستم صوتی همراهشان، خبر از وضعیت مالی حداقل متوسط می‌دهد و این یعنی موسیقی خیابانی را به عنوان یک علاقه و شاید حرفه دنبال می‌کنند، مثل برخی نوازندگان خارجی که از نوازندگی در خیابان شروع کرده‌اند و تبدیل به ستاره جهانی موسیقی شده‌اند.                                                               

بندرعباس و موسیقی خیابانی                                                                                                                       

 بندرعباس هم با پیشینه غنی موسیقیایی‌اش خالی از این نوع اجرا نیست و اجراهای سال گذشته معبد هندوها را اکثر ساکنان این شهر به یاد دارند، اجراهای خیابانی در بندرعباس معمولا با توجه به شرایط آب‌و هوایی در نیمه دوم سال شدت می‌گیرد و وضع متفاوت اسفند پررنگ‌ترش می‌کند.البته امسال به خاطر شرایطی که پشت سرگذاشتیم و شیوع ویروس کرونا در این روزها کمرنگ‌تر شده ولی به صفر نرسیده است.                                                                                                                                

 یک گروه و یک دنیا شعف                        

 یکی از این گروه‌ها گروهی ست که روبه‌روی بازار بزرگ هرمزگان به اجرا مشغول است، گروهی که از سه نفر تشکیل شده است یک نفر گیتار می‌نوازد، یک نفر کاخن و دیگری می‌خواند. شورو شعفی که ایجاد کرده‌اند را می‌شود درچهره افرادی‌ که دورشان حلقه زده‌اند دید. از افراد در حال عبوری که با شنیدن موسیقی مکث می‌کنند برای شنیدنش، تا افرادی که روی نیمکت‌های اطرافشان نشسته‌اند، ‌چهره‌ای غرق لذت دارند. زنی که روی نیمکت نشسته است و از نوازنده‌ها می‌خواهد آهنگ بندری بنوازند، از همه بیشتر لذت می‌برد و این حس لذت را باحرکاتش نشان می‌دهد. از سیستم صوتی استفاده نمی‌کنند و آن‌طور که باید جلب توجه نمی‌کنند، اما باز هم دو‌رشان خلوت نیست. جلد گیتار روبه‌رویشان هر از گاهی میزبان اسکناسی‌ست که مردم می‌پردازند، اما آن‌ها به نوازندگیشان مشغولند و توجه چندانی به اسکناس‌ها ندارند. با این حال به اطرافشان توجه کافی دارند و با آشنایانشان با خوشرویی برخورد می‌کنند، و هر از گاهی سازشان را به نوازنده آشنای دیگری می‌دهند تا او برنامه را ادامه دهد و به این شکل هم دوستشان را به لذت نوازندگی فرامی‌خوانند، هم خودشان نفسی تازه می‌کنند.                                                                                                   

درجست‌وجوی حال خوش                                                                                                                          

 بعد از برنامه که به سمتشان می‌روم تا هم‌صحبتشان شوم، طی صحبتشان مدام از حال خوششان با اجرای موسیقی می‌گویند. خودشان را فواد غلامشاهی و محمدرضاکولغانی معرفی می‌کنند. تعریفشان از موسیقی خیابانی به قول خودشان آن‌چنانی نیست و آن را یک نوع موسیقی‌درمانی هم برای خودشان هم مردم می‌دانند. فواد تعریف می‌کند که قبلا هم درزمینه موسیقی فعایت داشته است اما زمانی به موسیقی خیابانی روی می‌آورد که با اصرار دوستانش برای اجرا مواجه می‌شود و لذت اجرای خیابانی را که می‌بیند پابند می‌شود و در کنار دوستانش می‌ماند. جذابیت موسیقی خیابانی برای او و دوستش محمدرضا این است که می‌توانند موسیقی دلخواهشان را از این طریق به مردم منتقل کنند. مساله مهم برای آن‌ها این است که حال خودشان و ازآن مهم‌تر، حال مردم با موسیقی‌شان خوب باشد. برای دستیابی به همین حال خوب است که بیشتر، ترانه‌هایی که خاطره انگیزند را اجرا می‌کنند و کمتر سراغ ترانه‌هایی که خودشان ساخته‌اند می‌روند. ریتمیک بودن ترانه و قدرت آهنگ، معیارهای دیگرشان برای انتخاب ترانه است. هر دویشان معتقدند موسیقی خیابانی بسته به قوت و ضعفش می‌تواند روی سطح سلیقه موسیقایی مردم تاثیر بگذارد. محمدرضا بر این باوراست که موزیسین‌های بزرگ جهان از موسیقی خیابانی شروع کرده‌اند و دوستش این نوع موسیقی را شروعی خوب برای کسی که قصد فعالیت حرفه‌ای در زمینه موسیقی دارد، می‌داند. هر دوی آن‌ها کارشان را موثر می‌دانند و از بازخوردهایی که از مردم می‌گیرند، متوجه شده اند که کارشان حال مردم را خوب می‌کند و برای آنان لذت‌بخش است. حال خوب مردم به قدری برای فواد مهم است که حرف پایانی نگفته‌اش می‌شود آرزوی سلامتی مردم، آرزویی که بین ما و او مشترک است، آرزویی که باعث شد چند شب بعد اثری ازآن‌ها نباشد تا تجمع مردم به انتشار ویروس کرونا کمک نکند