عاقبت خوزستان در انتظار هرمزگان

طغیان دوباره کرونا در خوزستان و هشدار وضعیت قرمز در این استان، از هفته گذشته 9 شهر بزرگ آن را به تعطیلی کشانده است.  این در حالی اتفاق افتاد که مردم جنوب ایران گمان می‌کردند که با شروع فصل گرما، موج شیوع کرونا کم  و حتی تا حدودی فروکش می‌ شود اما آنچه محققان از همان ابتدا هشدار دادند این بود که گرما هیچ تأثیری درروند کند شدن انتقال ویروس کرونا ندارد.

در هرمزگان  اتفاق مشابهی با خوزستان رخ داده است. با شروع ماه رمضان و بازگشایی بازارها، به‌یک‌باره جهشی را در تعداد مبتلا شدگان شاهد هستیم. این جهش‌ها در استان‌هايي چون سیستان و بلوچستان نیز مشاهده شده است. اما مسئولان معتقدند که هرمزگان در وضعیت سفید قرار دارد و در پی آن اقدام به بازگشایی مدارس و سایر اماکن عمومی کرده‌اند،  پس بیم آن می‌رود که هرمزگان نیز در وضعیت قرمز قرار بگیرد.

 
اوج کرونا با موج گرما
 شیوع کرونا باورهای غلطی در ذهن مردم شکل داد و یکی از آن‌ها این است که کرونا با گرم شدن هوا از بین می‌رود. درحالی‌که این تصور هیچ پایه و اساس علمی ندارد. این مسئله باعث شده بود در چند روز گذشته نه‌تنها بسیاری از افراد سالم بلکه افراد دارای بیماری تنفسی هم بدون رعایت موارد بهداشتی در سطح شهر و حتی اماکن سربسته تردد کنند. حال‌آنکه استان‌هایی مانند خوزستان خود دچار آلاینده‌های بسیاری است که توان تنفسی مردم را در ایام غیر کرونا نیز کم کرده بود و سطح هشدارها در این استان همیشه در خط قرمز بود.
شیوع کرونا این وضعیت را بحرانی‌تر نیز کرده است. پزشکان از مسئولان خوزستان خواسته‌اند که تعداد واقعی مبتلایان را به مردم بگویند و شرایط واقعی را به آن‌ها نشان بدهند تا آن‌ها حقایق را بهتر ببینند و به اهمیت رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی بیشتر پی ببرند. بررسی علمی «اس‌اف‌گیت» روی یک مدل آماری از افراد مبتلابه کرونا نشان داد، 90 درصد آن‌ها مجبور به کار در فضاهای عمومی بوده‌اند. بر اساس این پژوهش همه این افراد به خاطر شغلشان مجبور به ترک خانه‌شان شده‌اند و دورکاری برایشان امکان‌پذیر نبوده است.
این وضعیت در شهرهایی که مردم اکثراً در فضاهای باز در حال دادوستد هستند بیشتر اتفاق افتاده است. بر اساس این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که گرمای هوا و حضور افزون‌تر خوزستانی‌ها در فضای عمومی احتمالاً یکی از دلایل شدت گرفتن کرونا در این استان است.
9 شهر بزرگ این استان به دلیل ابتلای شدید مردم به کرونا مجدداً به وضعیت قرنطینه بازگشته است. بیمارستان‌هایش غلغله است و رشد 200 درصدی نرخ مبتلایان نشان می‌دهد که اوضاع از کنترل خارج‌شده است. کار به‌جایی رسیده است که مسئولان خوزستانی از رسانه‌ها، سران شیوخ، طوایف، شبکه‌های اجتماعی و سایر افراد و گروه‌های مرجع و سازمان‌های مردم‌نهاد درخواست کرده‌اند که لزوم رعایت موارد بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی را به مردم تذکر بدهند تا شلوغی احتمالی عید فطر را در این استان بتوانند بهتر مدیریت کنند.

رفت‌وآمد هرمزگانی‌ها با کرونا
مشاهده نمودار این روزهای کرونا در هرمزگان خبر از وضعیت قرمز این استان می‌دهد. در خبر شبانگاه که آمارها از طریق صداوسیما اعلام می‌شود و دیدن جهشی در تعداد مبتلایان متوجه می‌شویم که هرمزگان به عاقبت خوزستان دچار شده است. فصل گرما این باور را در مردم ایجاد کرده است که کرونا احتمالاً همانند آنفولانزا با دمای بالای 35 سانتی‌گراد ناپدید می‌شود. از سویی هرمزگان اقتصادی بازار محور دارد و اکثراً کسبه‌ای هستند که با مردم در حال دادوستد هستند.
 دست‌فروشان به جایگاه قبلی برگشته‌اند و بساط‌ آنها در سطح شهر هایی چون  بندرعباس و قشم آغازشده است. گویی ویروس عالم‌گیر و کشنده کرونا اصلاً در شهرهای هرمزگان وجود نداشته است. از طرفی سیستم حمل‌ونقل ضعیف باعث انتقادهای فراوان شهروندان هرمزگانی شده است. تاکسی‌های فرسوده بدون هیچ دستورالعمل خاص بهداشتی در حال پیمایش خیابان‌ها هستند.
 درواقع هیچ ردی از فاصله‌گذاری هوشمند در استان هرمزگان به چشم نمی‌خورد. ماه رمضان و تهیه مایحتاج روزانه باعث شد که مردم ترددهای سطح شهرشان را افزاش دهند. حال‌آنکه مهمانی‌ها، درهمی‌ها و افطاری‌ها دوباره به چرخه زندگی مردم برگشته است. همه این موارد دست‌به‌دست هم داده است که این‌چنین شاهد جهش چندین برابری کرونا در هرمزگان باشیم.

 
دانش آموزان بی‌دفاع‌ترند
ابتدای هفته گذشته دولت اعلام کرد که مدارس در مناطق کم‌خطر کشور از 27 اردیبهشت‌ماه بازگشایی شوند. هرمزگان ازجمله استان‌های کم‌خطر اعلام شد که مدارس آن از ابتدای هفته جاری بازگشایی شدند. این تناقض آشکاری بود که از سوی دولت‌مردان رخ داد زیرا ستاد کرونا از ابتدای همه‌گیری کرونا اعلام کرده بود که مدارس آخرین اماکنی خواهند بود که بازگشایی می‌شوند. این اتفاق جامعه پزشکی، معلمان و والدین را نگران کرده است. زیرا جامعه هرمزگان نه فاصله‌گذاری اجتماعی به خود دیده است و نه فاصله‌گذاری هوشمند.
مردم نیز آمادگی لازم برای فرستادن کودکان خود به مدرسه را ندارند. از سویی مسئولان هرمزگانی هنوز اقدامی خاصی جهت پاک‌سازی مدارس را انجام نداده‌اند. شنیده‌ها حاکی از آن است که برخی مدارس حتی مواد لازم جهت تمیز کردن کلاس‌ها را ندارند. کودکان در مناطق محروم بدون هیچ محافظی بر سر کلاس درس حاضرشده‌اند. این کودکان به دلیل زندگی کردن در خانواده‌های شلوغ و مناطق فاقد استانداردهای بهداشتی در وضعیت حادتری قرار می‌گیرند. اما مسئولان این‌گونه استدلال می‌کنند که بازگشایی مدارس برای بالا بردن کیفیت آموزش و کم کردن تأثیر افت تحصیلی و نابرابری آموزشی است. در دو ماه گذشته معلمان و مدارس تلاش برای دسترسی دانش‌آموزان به آموزش‌های از راه دور انجام داده‌اند برای مثال اپلیکیشن شاد را رونمایی کردند.

بااین‌وجود برآوردها نشان می‌دهد دسترسی به آموزش‌های آنلاین لزوماً به یادگیری باکیفیت نینجامیده است و این اتفاق در سال‌های آینده آموزش‌وپرورش را با افت تحصیلی دانش‌آموزان مواجه خواهد کرد. دراین‌بین کودکان کم‌بضاعت و مناطق محروم بیشتر از هر قشری آسیب می‌بینند. حل آنکه هرمزگان یکی از محروم‌ترین مناطق کشور برای آموزش بوده و هست. مسئولان بخش‌نامه‌هایی را ابلاغ کرده‌اند که فاصله‌گذاری اجتماعی، ضدعفونی فضای مدرسه و رصد موارد مشکوک به ابتلا گزارش شود. مدارس با تقسیم کلاس‌ها و دانش‌آموزان به دو گروه و حضور این دو گروه به‌صورت مجزا در مدرسه راه‌حل مسئولان برای کاهش تراکم جمعیتی مدرسه‌ها است. اما هیچ‌کدام از این موارد اضطراب موجود از بیماری کرونا و احتمال ابتلا را در دانش آموزان و معلمان کم نخواهد کرد. حال‌آنکه دیدیم شهرهای هرمزگان همانند خوزستان و سیستان و بلوچستان به‌یک‌باره تعداد مبتلایانشان جهشی چند برابری داشته است.

  
 در این شرایط نه لزومی به بازگشایی مدارس بود و نه برداشتن کامل مقررات منع رفت‌وآمد. مسئولان بایستی برای خردادماه، قوانین و مقررات بهداشتی را دوباره بازنویسی کنند و ضدعفونی کردن اماکن عمومی و خصوصی دوباره از سر گرفته شود. در روزهای پیش رو به‌احتمال‌زیاد دانشگاه‌ها نیز بازگشایی خواهند شد و نگرانی از افزایش ابتلای بیماران نیز بیشتر خواهد شد. از طرفی مردم آن‌چنان‌که بایدوشاید مورد حمایت‌های مالی قرار نگرفته‌اند که مجبور به خانه‌نشینی باشند. ظرفیت بنگاه‌های اقتصادی برای تعطیلی و یا کاهش حجم کارهایشان نیز به اتمام رسیده است. لذا عاقبتی جز وضعیت بحرانی خوزستان برای هرمزگان پیش رو نخواهیم داشت.