کشتار مردمی

درباره سلاح‌های شیمیایی و تاثیرات جبران‌ناپذیرش

جنگ عنصر همیشه حاضر تاریخ بوده‌است. تاریخ نشان داده‌است وقتی پای منافع کشورها به میان بیاید، همه می‌خواهند هرطور شده پیروزی از آن آنان باشد.

اشتراک گذاری:

جنگ عنصر همیشه حاضر تاریخ بوده‌است. تاریخ نشان داده‌است وقتی پای منافع کشورها به میان بیاید، همه می‌خواهند هرطور شده پیروزی از آن آنان باشد. برای بسیاری از قدرت‌های جهان فرقی نمی‌کند چگونه به این پیروزی دست یابند. سلاح‌های شیمیایی درست از همین‌جا سر در می‌آورد و به ابزاری برای قدرت‌نمایی بدل می‌شود. تلفات و خرابی‌های غیرانسانی این سلاح در سالیان گذشته، منجر به نام‌گذاری روزی برای مقابله با استفاده از آن شد. در ادامه به چگونگی ظهور سلاح‌های شیمیایی، آشنایی با برخی ‌از خطرناک‌ترین و پرکاربرترین آن‌ها و تاثیرات پیدا و پنهان این سلاح‌ها بر زندگی قربانیانش می‌پردازیم.

جنگ جهانی اول، شروع‌کننده استفاده از سلاح شیمیایی

استفاده از عوامل بیولوژیک در جنگ به هزاران سال قبل برمی‌گردد. ریختن ریشه گیاه خَربَق در آب آشامیدنی ارتش مقابل به دستور پادشاه آتن، استفاده رومیان و مصریان از قیر برای سوزاندن دشمن و ریختن آهک و آرسنیک در منابع آب، نمونه‌ای از این موارد است. این موارد ابتدایی‌ترین بکارگیری سلاح‌شیمیایی در جهان به حساب می‌آید. «فریتس هابر»، پدر بمب شیمیایی، کسی است که با آغاز جنگ جهانی اول داوطلبانه مشاوره پژوهشی در وزارت جنگ را به عهده گرفت. او يك سال بعد با توليد گاز آمونياك در واقع نخستين بمب شيميايی را با تركيب آمونياك و كلُر ساخت. این کار با نظارت خود او در كارزار آلمان و بلژيك انجام شد. این اصلی‌ترین انقلاب سلاح‌های‌شیمیایی بود. با گذشت زمان و پیشرفت علم، دانشمندان شیمی با ترکیب مواد، سعی در به‌وجودآوردن ترکیب جدیدی داشتند و در نهایت سال 1937 میلادی دکتر «شرایدر» با تحقیق بر روی حشره‎کش‌های ارگانوفسفره، به اتفاق سنتز، به ماده تابون دست یافت و شروع‌کننده تولید گازهای عصبی نام گرفت. در طی جنگ‌های بیولوژیک، سربازان و مردمان زیادی دچار بیماری‌های دشوار و حتی مرگ شدند.

پس از این کنوانسیون سلاح‌های بیولوژیکی (BWC) تشکیل شد تا مانع این کشتارها و آسیب‌های جبران‌ناپذیر جهان شود. اولین پیمان خلع سلاح چند جانبه‌ای که ممنوعیت توسعه، تولید و انبار کردن کل دسته‌ای از سلاح‌های کشتار جمعی است که در تاریخ 10 آوریل 1972 برای امضا افتتاح شد. کنوانسیون سلاح‌های بیولوژیکی در 26 مارس 1975 شروع به کار کرد. به دنبال این عهدنامه کشورها متعهد شدند تا گزارش سالیانه درخصوص سلاح‌های بیولوژیک خود ارائه دهند. این امر اما کارساز نبود و بسیاری از کشورها به‌طور مخفیانه به گسترش سلاح‌های بیولوژیک خود مشغول بودند.

آشنایی با برخی از سلاح‌های شیمیایی ‌

سلاح‌های شیمیایی مهمات ویژه‌ای هستند که از مواد فرموله‌شده برای کشتن یا آسیب‌رساندن به انسان به‌کار می‌رود. در اثر تماس مستقیم این مواد با هر قسمت از بدن، آلوده می‌‌شود و جاندار به انواع بیماری‌های عمومی یا انحصاری آن ماده مبتلا می‌شود. سلاح‌های شیمیایی می‌توانند به صورت گسترده در گاز، مایع و جامد پراکنده شوند. همچنین سلاح‌ها بر اساس اثرات مختلفی که بر بدن افراد می‌گذارد، به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوند. دسته‌ اول، سلاح‌هایی هستند که روی سیستم عصبی بدن تأثیر می‌گذارند.

در این دسته «متیل فسفو بوتیوئیک اسید»، گاز سارین قرار دارند. این مواد از نظر شیمیایی وابسته به حشره‌کش‌های‌ آلی فسفره هستند. وقتی مواد شیمیایی این دسته وارد بدن شوند، غلظت استیل کولین را در بدن به بیش از حد لازم می‌رساند. ریه‌ها و چشم‌ها به سرعت این مواد را جذب کرده در کمتر از یک دقیقه بر سیستم عصبی بدن تأثیرات قابل توجهی می‌گذارند. علائم آن به صورت آبریزش بینی، ترشح زیاد بزاق، تنگی قفسه سینه، کوتاهی تنفس، تنگی مردمک چشم، انقباض عضلانی یا حالت تهوع و انقباض شکم ظهور می‌کند. دسته دوم، سلاح‌های هستند که اثرات خود را روی پوست به جا می‌گذارند و شامل گاز خردل گوگرد، خردل نیتروژن L و CX هستند. سلاح‌های شیمیایی بر روی پوست تاول و سوختگی ایجاد می‌کنند.

ماندگاری فراوانی در محیط دارند. این مواد روی چشم‌ها، پوشش مخاطی، ریه‌ها، پوست و اجزای خون اثر گذاشته و اگر از طریق تنفس وارد ریه‌ها شوند، بر شدت تنفس اثرات منفی می‌گذارند و اگر توسط غذا بلعیده شوند، سبب اسهال و استفراغ می‌شوند. خردل‌ها که جزو این دسته هستند به خاطر خواص فیزیکی خود مقاومت و ماندگاری بسیار زیادی در سرما و دماهای معتدل دارند. اگر دو دقیقه از تماس یک قطره خردل با پوست بگذرد، صدمات جبران ناپذیری به این عضو وارد می‌شود. CX نیز که جزو این گروه است، پودری کریستالی شکل است که در دمای 39 تا 40 درجه سانتی‌گراد ذوب شده و در دمای 129 درجه سانتی گراد به جوش می‌آید. این ماده را با افزودن موادی خاص در دمای اتاق به حالت مایع در می‌آورند. CX دارای بوی بسیار نامطبوعی است.

در غلظت‌های کم آن سوزش شدید چشم بروز می‌کند، اما در غلظت‌های بالا به پوست حمله کرده و چند میلی گرم آن سبب دردهای زیاد و سوزشهای فراوان شده و زخمهای بدی بر جای می گذارد. برای پیشگیری از اثر این مواد سربازان باید به لباس‌ها و ماسک‌های حفاظتی مجهز باشند. دسته‌ سوم، سلاح‌هایی هستند که باعث اختلال سیستم تنفسی بدن می‌شوند. در این گروه گازهای بی رنگCG وDP، کلرین (CL) و فسفوکلرین (Ps) وجود دارند. از سلاح‌های شیمیایی که روی اعصاب اثر می‌گذارند.

قبل و در طول جنگ دوم جهانی استفاده‌های بی‌شماری شده است. فسفوژن که خطرناک ترین عضو این گروه است. برای اولین بار در سال 1915 استفاده شد. این ماده گازی بی رنگ است که در دمای 2/8 درجه سانتی گراد جوش می آید، بنابراین بسیار فرار و ناماندگار است. ولی چون غلظت بخار آن 4/3 برابر هوا است، به مدت طولانی در گودال ها و دیگر مناطق پست زمین باقی خواهد ماند. غلظت زیاد آن پس از چند ساعت سبب مرگ می شود، اما در غلظت های کم سبب سرفه، اختناق، احساس تنگی قفسه سینه، حالت تهوع و سردرد و غیره می شود.

روز کشتار مردم بی‌دفاع

با آسیب‌پذیری کشورهای فقیر و کشتن‌شدن افراد غیرنظامی، اولین تلاش‌ها برای اعمال ممنوعیت استفاده از جنگ افزارهای شیمیایی و بیولوژیک در سال 1925 میلادی در کنفرانس خلع سلاح ژنو، عهدنامه‌ای به منظور پروتکل منع کاربرد سلاح‌های شیمیایی و بیولوژیک به تصویب 40 کشور جهان رسید. مشکل عمده اما در این عهدنامه این بود که هیچ اشاره‌ای به ممنوعیت ساخت، تولید، ذخیره سازی، آزمایش، نقل و انتقال و خرید و فروش اینگونه سلاح‌ها نشده بود. از این روی بود که در کمتر از دو دهه پس از تصویب این قانون، جهان شاهد کاربرد وسیع‌تر این گونه سلاح‌ها در جنگ جهانی دوم و پس از آن بود که منجر به کنوانسیون 1972 ژنو، مبنی بر ممانعت از توسعه، تولید و ذخیره سازی سلاح‌های باکتریولوژیک (بیولوژیک) و توکسینی (سمی) و کاربرد آن‌ها شد. در طول هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، کشورهای بسیاری از کمک‌کردن به ایران سرباز کردند، همچنین دولت عراق و کسانی که عراق را موردحمایت قرار دادند، با استفاده از سلاح‌های شیمیایی و میکروبی، حقوق بین‌المللی را نقض نمودند. در تاریخ هفتم و هشتم تیرماه 1366 هجری شمسی، هواپیماهای بمب‌افکن عراقی با بمب‌های شیمیایی به چهار نقطه پر ازدحام و متراکم جمعیتی شهر سردشت حمله کردند و مردم بی‌گناه آن شهر و اطراف آن را با گازهای کشنده مورد هدف قرار دادند.

پس از حمله‌ی فاجعه‌آمیز، در طول جنگ دولت عراق همچنان از حملات شیمیایی برای مبارزه با سربازان ایرانی استفاده می‌کرد، عراق به‌تنهایی قادر به تامین این میزان سلاح‌ها شیمیایی نبود، بدیهی است که دولت ایالات متحده‌آمریکا و کشورهای اروپایی این کشور را حمایت می‌کردند. در نهایت هشتم تیرماه، به عنوان روز ملی مبارزه با سلاح‌های شیمیایی و میکروبی نامگذاری شد و هرساله این روز را برای کشته‌شدن سیر عظیمی از مردم بی‌دفاع پاس می‌داریم. امروزه دولت ایران در زمینه سلاح‌های بیولوژیکی و جنگی برای دفاع از مردم کشور پیشرفت چشم‌گیری داشته‌است به‌گونه‌ای که ابرقدرت‌های جهان ازاین موضوع احساس نگرانی خواهندکرد.

منابع: تابناک، nti، sciencehistory، دلگرم، technology، fas

تگ ها:

دیدگاه ها (0)

نظرسنجی

سوال سوم

اخبار مرتبط

جنب وجوش مسافرین احتمالی بهارستان

روزنامه نگاران برتر کشور مهمان «صبح ساحل»

تقدیر استاندار از سردبیر صبح ساحل

رفتار توهین آمیز با خبرنگار در روزخبرنگار

25 سال قبل این روزها در هرمزگان چه می گذشت؟

پربازدیدترین ها

استخدام اپراتور کامپیوتر مسلط به اینترنت در مجموعه سازه گستر گامبرون

مجموعه سازه گستر گامبرون

محرومیت 6 گروه از دریافت کارت اعتباری سهام عدالت

شرایط جدیدی برای دریافت کارت اعتباری سهام عدالت اعلام شده که براساس آن شش گروه از سهامداران نمی‌توانند کارت اعتباری بگیرند.

الکترونیکی شدن ثبت نام و تمدید کارت شهروندی قشم

مدیر فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان منطقه آزاد قشم از الکترونیکی شدن مراحل ثبت نام و تمدید کارت شهروندی قشم با هدف کاهش مراجعات حضوری برای کنترل بهتر و مقابله با شیوع ویروس کرونا در جزیره خبر داد.

جدیدترین اخبار

میزبان والیبال زیر۱۶ سال پسر و دختر آسیا ۲۰۲۵

کاشت بیش از دوهزار نهال حرا در هرمزگان

خسارت ۵۲ میلیاردی سرما به کشاورزان مینابی

ابلاغ سند معماری هوش مصنوعی به دستگاه‌ها

وزارت بهداشت : سرانه مصرف لبنیات ایرانی‌ها کمتر از یک واحد

روزنامه عکاظ: قریب به ۵ هزار زن در عرض ۴ سال به بازار کار عربستان پیوستند