به گزارش صبح ساحل، وقتی سپتامبر ۲۰۱۶ شبکه اجتماعی تیک تاک معرفی شد و دو سال بعد فرصت ادغام با یکی از نرم افزارهای محبوب موسیقی در آمریکا را پیدا کرد احتمالا هیچکدام از دولتمردان آمریکایی تصور نمی‌کردند یک شبکه اجتماعی که بیشتر میان نوجوانان محبوبیت دارد به یک بحران بزرگ تبدیل شود. اما امروز ایالات متحده آمریکا و حتی کشورهایی مانند هند که بخش عظیمی از کاربران تیک تاک را میزبانی می‌کنند از عملکرد این شبکه اجتماعی نگران هستند.
جاسوسی اطلاعات یا سانسور محتوا؟
ماجرا از جایی آغاز شد که تیک تاک آهسته آهسته کاربران بیشتری پیدا کرد. این شبکه اجتماعی همین حالا روی دو سیستم عامل محبوب اندروید و آی‌اواس بیشتر از یک میلیارد و پانصد میلیون بار دانلود شده و در بسیاری از کشورهای جهان میلیون‌ها کاربر فعال دارد. افزایش نفوذ یک شبکه اجتماعی با مدیریت مجموعه‌ای چینی به نام بایت دنس برای دولت‌های غربی نگران‌کننده بود اما با انتشار نخستین نمونه‌ها از تلاش‌های تیک تاک برای سانسور یا حذف محتواهای گوناگون، بهانه موردعلاقه بسیاری از منتقدان تیک تاک فراهم شد.
اما سانسور محتوا پایان کار نبود. به نظر می‌رسید نرم افزار تیک تاک توانایی جاسوسی از کاربران را دارد. به همین دلیل دادگاه فدرال کالیفرنیا دادخواستی را علیه این شبکه اجتماعی تنظیم کرد. این دادخواست نه تنها صاحب اصلی تیک تاک یعنی بایت دنس را به رهگیری محتوای کاربران آن هم بدون اجازه آن‌ها متهم کرده بود بلکه سیاست‌های حریم خصوصی آن را هم زیر سوال می‌برد. نگرانی‌ها آن‌قدر افزایش پیدا کرده بود که گروهی از منتقدان تیک تاک احتمال شناسایی کاربران، تشکیل پرونده و رهگیری آن‌ها حتی در خارج از چین را نیز مطرح کردند. شاکی‌های دادخواست دادگاه فدرال کالیفرنیا مدعی شدند شماره تلفن، مخاطبان شبکه‌های اجتماعی، آدرس ایمیل، آدرس IP، اطلاعات مکان جغرافیایی و بسیاری از اطلاعات شخصی کاربران توسط تیک تاک ربوده می‌شود.
مارکو روبیو، سناتور جمهوری‌خواه، درباره فعالیت تیک تاک نوشت:
نرم افزارهای چینی در ابعاد بسیار کلان تلاش می‌کنند تا سانسور محتوا و محدودکردن کاربران را اجرایی کنند. آن‌ها می‌خواهند موضوعات حساسی که برای دولت چین و حزب کمونیست خطرناک است را حذف کنند.
با این حال شرکت بایت دنس از همکاری با آمریکایی‌ها امتناع نکرده است. سخنگوی این شبکه اجتماعی مدعی شد آن‌ها برای همکاری با سازمان تنظیم مقررات آمریکا آماده هستند و برای جلوگیری از ایجاد هر سوتفاهمی به این همکاری ادامه می‌دهند. بنابراین آن‌ها نخستین گزارش شفاف خود را منتشر کردند که براساس آن دولت‌های هند و آمریکا درخواست بررسی اطلاعات تعدادی از کاربران را مطرح کرده بودند. در کنار هند و آمریکا نام کشورهایی مانند ژاپن، آلمان، نروژ، فرانسه، انگلستان، سوئد، کره جنوبی، استرالیا، ایتالیا، لهستان، اتریش، بلژیک، کانادا، دانمارک، مجارستان، ایسلند، اردن، نیوزلند، پاکستان، روسیه، سنگاپور، سوییس و ترکیه هم مطرح شده است.
نکته جالب اما غیبت چین در لیست کشورهای خواهان بررسی اطلاعات کاربران مشکوک بود. تیک تاک مدعی شد چین هیچ گزارشی از کاربران درخواست نکرده اما دلیل آن را بسیار واضح است. نسخه چینی شبکه اجتماعی تیک تاک با نام «دویین» و توسط شرکت دیگری اداره می‌شود. با این حال تیک تاک اعلام کرده که استفاده از ناظران چینی برای شبکه اجتماعی خود را محدود می‌کند.
با وجود همکاری تیک تاک با ایالات متحده و سایرهای دولت‌های جهان، آمریکایی‌ها هنوز هم تیک تاک بی‌اعتماد بودند. ارتش آمریکا مدتی پیش با انتشار بیانیه‌ای نصب و استفاده از تیک تاک روی تلفن‌های هوشمند اعضای خود را به دلیل آن‌چه تهدید سایبری خوانده بود، ممنوع اعلام کرد.
ویروسی که از چین آمد و شبکه اجتماعی چینی را محبوب کرد
با شیوع ویروس کرونا و آغاز قرنطینه خانگی و دورکاری بسیاری از افراد، شبکه‌های اجتماعی میزبان بسیاری از کاربرانی شدند که نمی‌دانستند با زمان آزاد خود چه‌کار کنند. در این میان شبکه اجتماعی تیک تاک بیشترین پیشرفت ممکن را تجربه کرد. در دوران قرنطینه خانگی، میزان فعالیت کاربران تیک تاک ۴۷ درصد بیشتر شد. پس از تیک تاک، این شبکه اجتماعی اسنپ چت بود که حدود ۱۹ درصد به فعالیت کاربرانش اضافه شد و در چنین شرایطی، ۲۳ درصد از کاربران شبکه اجتماعی لینکدین زمان کمتری را برای گشت و گذار در این شبکه اجتماعی صرف کردند که شاید دلیل اصلی آن کاهش فعالیت کسب و کارها باشد. از آن‌جایی که لینکدین یک شبکه اجتماعی مفید برای توسعه کسب و کارهای گوناگون است، سقوط آزاد آن در دوران بحران اقتصادی ناشی از کرونا چندان هم عجیب نبود.
منبع: ایرنا
