بحران تأمین آب در بندرعباس و 11 کلانشهر دیگر

آنطور که شواهد نشان می دهد، کمبود شدید بارش باران و استفاده بیش از برآورد آب در کشور، امکان جیره بندی را افزایش می دهد.

به گزارش صبح ساحل، آب به عنوان یکی از حیاتی ترین نیاز بشر در روی کره خاکی است که بدون آن زندگی برای هیچکس حتی موجودات زنده نیز میسر نیست.

کشورمان باتوجه به موقعیت گرم و خشکی که دارد نیاز مبرمی به آب دارد به طوری که ایران هم‌اکنون در حال تجربه مشکلات جدی آب است متاسفانه خشک‌سالی‌های مکرر توأم با برداشت بیش از حد آب‌های سطحی و زیرزمینی از طریق شبکه بزرگی از زیرساخت‌های هیدرولیکی و چاه‌های عمیق، وضعیت آب کشور را به سطح بحرانی رسانده‌است. از نشانه‌های این وضعیت خشک شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و طوفان‌های گرد و غبار بیشتر است.

در پی هشدار مسئولان مبنی بر نبود و یا کمبود آب مردم همچنان با وجود بیماری کووید 19 دستورات و مصرف به هنگام آب را مورد توجه قرار نداده اند و هر روز شاهد مصرف بیش از حد آب در کشور هستیم.

مصرف وحشتناک آب در تهران لحظه تحویل سال 1400

طبق برآوردهای انجام شده مصرف آب کشور در لحظه تحویل سال یک رکورد تاریخی به جای گذاشت به طوری که در تاریخ 30 اسفند 99،مصادف با بهار 1400 مصرف آب در تهران به رقم بیش از 59 مترمکعب بوده است؛ به عبارت بهتر یعنی در یک ثانیه (لحظه تحویل سال) بیش از 59 هزار لیتر آب در تهران مصرف شده است.

این آمار در لحظه تحویل سال قبل معادل 56 هزار لیتر بوده است.

طبق آمار و ارقام هم میزان مصرف آب در کشور عدد مناسبی را نشان نمی دهد به طوری که با توجه به کاهش بارندگی در زمستان سال گذشته(99)میزان ذخایر آبی سدها نیز کاهش یافته است.

کاهش ذخایر آب سدهای کشور

قاسم تقی زاده خامسی معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفای کشور در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره آمار و میزان آب موجود در سدهای کشور گفت: تا دوم اسفند امسال میزان ذخایر آب در مخزن سدهای کشور به 27 میلیارد و 330 میلیون مترمکعب رسیده است.

او ادامه داد: در سال آبی‌ 1400-1399 مجموع ظرفیت مخازن سدها 50 میلیارد و 500 میلیون مترمکعب بوده که نشان‌دهنده 54 درصد پرشدگی مخازن است. بر این اساس، به تبع روند طبیعی بارش‌ها، حجم ورودی آب از ابتدای سال آبی 1400-99 تاکنون برابر با 13 میلیارد و 750 میلیون مترمکعب بوده که نسبت به مدت مشابه سال آبی قبل از آن (15 میلیارد و 70 میلیون مترمکعب)، بیانگر کاهش 9 درصدی ورودی آب به مخازن سدهای کشور است.

خامسی بیان کرد: آخرین وضعیت سدهای کشور نشان می‌دهد که میزان ذخایر آب در مخزن سدها به 27 میلیارد و 330 میلیون مترمکعب رسیده که در مقایسه با سال آبی 98-99 بدون کاهش است. بر اساس این آمار، به تبع میزان ورودی به سدهای کشور، خروجی آب از سدها با کاهش مواجه بوده و تا این مدت 13 میلیارد و 610 میلیون مترمکعب خروجی آب از سدهای کشور را شاهد بوده‌ایم، به‌گونه‌ای که در مقایسه با مدت مشابه سال آبی قبل، از کاهش 17 درصدی برخوردار بوده است.

همچنین ذخایر آبی سدهای استان تهران هم عدد نگران کننده ای را نسبت به بارندگی ها در کشور نشان می دهد به طوری که 601 میلیون مترمکعب آب در پشت سدهای پنجگانه استان ذخیره شده که عدد مطلوبی را نشان نمی دهد.

در این باره قربانیان معاون حفاظت و بهره‌برداری آب منطقه‌ای تهران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت:در حال حاضر ظرفیت مخازن سد‌ها را به جهت مدیریت سیلاب خالی نگه داشته ایم اما ورود سیلاب‌های محتمل امکان رهاسازی بیشتر از سد‌ها نیز پیش بینی می شود و لذا رعایت حریم و بستر در پایین دست سد‌ها نیز برا مجاورین رودخانه‌ها الزامی است.

معاون حفاظت و بهره برداری آب منطقه‌ای تهران اضافه کرد:در حال حاضر آمار‌ سد‌های استان تهران از نظر حجم آب به ترتیب، سد امیرکبیر ۱۱۶.۳۲، سد لتیان ۳۶، سد لار ۲۴.۳۹، سد طالقان ۲۸۳.۶۱ و سد ماملو ۱۴۰.۱۸ میلیون متر مکعب است. در مجموع حجم کل سد‌های ۵ گانه تهران در ۶۰۱ میلیون متر مکعب است که حجم کل مخازن در روز مشابه سال قبل ۶۵۹ میلیون متر مکعب گزارش شده است.

قربانیان ادامه داد:با وجود افزایش نزولات جوی با کاهش حجم ورودی سدها به دلیل توزیع نامناسب بارش‌ها در دشت و ارتفاعات و در نهایت کسری حجم ذخیره سدها به دلیل افزایش میزان مصرف آب به خاطر شرایط کرونا مواجه هستیم.

معاون حفاظت و بهره برداری آب منطقه‌ای تهران اضافه کرد: بنابه اظهارات همکاران شرکت آبفا، امسال شاهد رکورد مصرف آب شرب در شهر تهران هستیم و تهرانی‌ها طی روز 21 شهریور سه میلیون و 495 هزار و 152 مترمکعب آب مصرف کردند که این آمار نسبت به روز مشابه سال گذشته رشد 17.3 درصدی را نشان می‌دهد.

با توجه به کاهش نزولات آبی نه تنها در تهران کشور هم از این قاعده مستثنی نیست به طوری که کمبود آب و یا حتی نبود آن در

برخی از استان و حتی روستاهای کشور بخصوص سیستان و بلوچستان به گوش می رسد.

جیره بندی نامحسوس آب در تابستان داغ

با توجه به پویش هر هفته الف_ب ایران در کشور که دو الی سه سال است در حال اجرا است هنوز نبود آب در برخی از نقاط کشور هستیم به طوری که صدای جیره بندی آب در تابستان سال 1400 به گوش می رسد.

محمدرضا جانباز مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب کشور در خصوص جیره بندی آب در کشور بخصوص تابستان 1400 گفت:تابستان 1399 تعداد شهرهای دارای تنش آبی 225 شهر بود و پیش بینی می شود با توجه به وضعیت بارش‌ها و با وجود آنکه تعدادزیادی از طرح‌های آبرسانی بهره برداری و به ثمر رسیده تعدادشهرهای دارای تنش افزایش یابد.

او افزود: جلسه‌های مشترک شرکت‌های آب و فاضلاب، شرکت‌های آب منطقه‌ای و سازمان هواشناسی بطور مرتب برگزار می‌شود و این هفته دریزد و کرمان جلسه برگزار و تا قبل از پایان سال فهرست شهری‌هایی که احتمال دارند جزو شهرهای دارای تنش آبی شوند، منتشر خواهدشد.

در 30 سال گذشته کاهش بارندگی‌ها بی‌سابقه در کشور داشته ایم به طوری که سال به سال بر این محدودیت ها افزوده شده و امسال با مشکل جدی خشکسالی و کاهش شدید بارندگی مواجه هستیم.

در این باره شاهین پاک روح قائم مقام وزیر نیرو در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت:12 کلانشهر اراک، اصفهان، بندرعباس، تهران، شیراز، قزوین، قم، کرج، کرمان، مشهد، همدان و یزد تابستان امسال با بحران تأمین آب مواجه‌اند که از این میان جیره‌بندی آب در کرج به عنوان اولین کلانشهر بحرانی آغاز شده است.

او ادامه داد: اقدام به دنبال بروز مشکل خشکسالی، کاهش بارندگی‌ها و بحران کم آبی در کشور انجام می‌گیرد اگر مردم مدیریت مصرف نکرده و دستِ کم ۱۰ درصد در مصرف آب شرب صرفه جویی نکنند با تشدید گرما بر دامنه مشکلات افزوده خواهد شد.

قائم مقام وزیر نیرو افزود:برنامه‌‌های وزارت نیرو برای تامین آب 12 کلانشهر تدوین و در قالب برنامه منسجمی به رئیس جمهوری منعکس شده است.

پاک روح گفت: دستور مثبت رئیس‌ جمهوری را گرفته‌ایم و برنامه‌ ریزی ما برای این شهرها و تمام مناطق شهری این است که کمبود و جیره‌ بندی آب نداشته باشیم.

انتقال 550 میلیون متر مکعب آب شیرین در پروژه انتقال آب خلیج فارس

پروژه انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی ایران، اجرای این طرح با مسئولیت وزارت صمت و با سرمایه گذاری شرکت‌های بزرگ معدنی کشور اجرا می شود و عملیاتی شدن این طرح، اتفاق بزرگ و تحول عظیمی را در استانهای مسیر انتقال ایجاد می کند به طوری که عملیات اجرایی جدی برای انتقال این آب در دولت یازدهم آغاز شد که رئیس جمهور از صندوق توسعه ملی 400 میلیون دلار تسهیلات برای این طرح گرفته است.

استفاده از آب خلیج فارس برای مصارف شرب و صنعتی تازگی ندارد. کشورهای همسایه ایران در خلیج فارس حدود هفت دهه است که از این روش استفاده می‌کنند.

رضا اردکانیان وزیر نیرو در مراسم گفت این پروژه به صرفه است و هزینه تمام شده هر متر مکعب آب، معادل دو یورو و تنها دو درصد از کل هزینه مورد نیاز صنعت فولاد است.

او گفت هفده استانی که که از این طرح بهره‌مند می‌شوند سالانه "60 میلیارد متر مکعب" آب مصرف می‌کنند که "حدود دو میلیارد متر مکعب" آن برای صنایع است. بخش صنعت در آینده با کمبود "950 میلیون متر مکعب" آب مواجه می‌شود پس باید آن را با شیرین‌سازی تامین کرد.

حال امید است با انتقال آب از خلیج فارس به شهرهای جنوبی کشور این مشکل کمبود آب در کشور برطرف شود و امید می رود این میزان باعث خشک شدن دریا نشود.