یکی از تعهدات سازمان تامین اجتماعی، حمایت از افراد تحت پوششی است که در زمان وقوع حادثه یا بیماری، مشمول دریافت قسمتی از هزینههای درمان هستند. با توجه به شرایط شیوع ویروس کرونا، طرح اینترنتی شدن خدمات این سازمان نیز مطرح شد که سرانجام در اسفند 99 به مرحلهی اجرا درآمد. این طرح نیز همانند طرحهای اجرایی دیگر سازمانها، با مشکلاتی از قبیل نبود زیرساختهای لازم، مجهز نبودن برخی از داروخانهها به سیستم آنلاین و گاها سرعت پایین اینترنت مواجه شد که در پی آن اعتراض بسیاری از مراجعهکنندگان را به دنبال داشت. در این بین قطعیهای مکرر برق نیز روند خدماتدهی به بیماران را دچار اختلال کرده است. خاموشیهایی که با برنامه و بیبرنامه بودنش تاثیری آنچنان در پروسه تحویل دارو برای یاری رساندن به سلامت آنها انجام نمیدهد. در ادامه به سراغ مسئول فروش داروخانهای در منطقه گلشهر رفتم تا از چند و چون مشکلات جدید نسخ الکترونیکی باخبر شوم. پس از آن نیز مصاحبهای با یکی از افرادی انجام شد که از برداشته شدن تعرفه بیمهای رضایت خاطر ندارد.
حذف دفترچههای کاغذی
طبق گفتههای «مصطفی سالاری»، مدیرعامل سازمان
تأمین اجتماعی پروژه نسخهنویسی الکترونیک و حذف دفترچههای کاغذی یکی از مهمترین اولویتهای این سازمان است که بررسی هفتگیِ پیشرفت برنامه، در دستور کارشان است. طراحی سامانهای که نسخه الکترونیکی در آن بارگذاری شود از اقدامات اولیه این سازمان بود و علیرغم پیگیریهای فراوان کماکان شاهد ایرادات و معضلاتی هستیم که یکی از آنها معطلی بیمار برای دریافت دارو در محیط داروخانه آنهم در شرایط شیوع ویروس کرونا و وضعیت قرمز بعضی از شهرهاست.
اتلاف وقت
مراجعان برای دریافت داروها در صف ایستادهاند. غروب است و در این هنگام از شبانهروز، داروخانه بسیار شلوغ میشود. صدای اعتراض چندی از بیماران که از معطلی برای دریافت داروهایشان به ستوه آمدهاند، به گوش میرسد.
درعینحال اینکه طرح اینترنتی شدن نسخ پزشکی دارای فوایدی است اما هنوز مشکلاتی نیز دارد. حیدری در پاسخ به اینکه چرا مردم بیشازپیش باید معطل بمانند گفت: «زمانی که نسخههای کاغذی در صف هستند اگر نسخههای الکترونیکی (با کد رهگیری و کد ملی) نیز در نوبت باشد، هم بیمار اول و هم بیمار دوم بابت نسخههای متفاوتشان معطل میشوند؛ چون باید اول نسخه الکترونیکی را در سایت چک کنیم که آیا تمام اقلامش راداریم یا خیر سپس نسخه را پرینت بگیریم و بعدازآن داروها را جمع کنیم. همین روند بهتنهایی برای بیماری که در شلوغی داروخانه منتظر مانده کمی طاقتفرساست؛ که معمولاً افراد منتظر اعتراض میکنند که ما نسخههایمان را از خیلی وقت پیش تحویل دادیم و هنوز آماده نشده که این اعتراضات گاهی منجر به بحث و دعوا نیز میشود که جو متشنجِ ایجادشده، تمرکز کاربرها را به هم میریزد».
حیدری گفت: «البته الان روشی نیز وجود دارد که تنها با کلیک کردن روی ارسال نسخه، میتوان نسخه را به اداره
بیمه فرستاد و سرعت کار را بیشتر کرد اما قبل از آن ما باید دستور مصرف تکتک اقلام را در سیستم تعیین کنیم که انجام این کار نیز بسیار زمانبر است».
او در پاسخ به این سؤال که چرا باوجود الکترونیکی شدن نسخ پزشکی هنوز هم شاهد دفترچههای کاغذی در صف تحویل دارو هستیم گفت: «هنگامیکه دفترچه افراد هنوز برگه داشته باشد تا تمام شدن برگهها میتوانند از آن استفاده کنند. هنگامیکه دفترچه فاقد برگه سفید میشود، در زمان تمدید میتوانند با کد ملی داروهایشان را دریافت کنند. در حال حاضر دو نوع نسخه داریم؛ یکی الکترونیکی که دکتر از طریق سیستم وارد میکند و ما در سیستم داروخانه کد ملی بیمار را وارد میکنیم و نسخه را مشاهده میکنیم یا پزشک روی برگه آزاد داروها را مینویسد و در قسمت بالای نسخه کد ملی بیمار قید میشود که بازهم جزو اقلام بیمهای محسوب میشود و ما باید تکتک اقلام را وارد سیستم کنیم».
مزیدی بر علت
با توجه به قطعیهای مکرر برق و اخلال در ایجاد خدماترسانی به مردم، داروخانهها نیز این قاعده مستثنی نیستند و در پی آن معطلی بیمار برای دریافت دارو به دلیل قطع شدن سیستم و شبکههای ارتباطی باعث از بین رفتن نظم و نارضایتی مردم شده است. برق اضطراری یکی از نیازهای اساسی در بیمارستانها و داروخانهها است. در شرایط همهگیری ویروس کووید-۱۹، سهلانگاری مسئولان بالادست جان مردم را نشانه گرفته است. تعداد داروخانههایی با برق اضطراری، در کلانشهری همچون بندرعباس بسیار اندک است که تأسف عمومی جایگزینِ تدبر اصولی شده است. خواستهی بهحق مردم این است که مسئولان سازمان تأمین اجتماعی یا طرحی را آغاز نکنند یا اگر عزمشان برای اجرای پروژهها جزم است تمامی جوانب را در نظر بگیرند که پیامد آن دامنگیر مردم عادی، آنهم در این هوای گرم نشود که به خاطر قطع برق و مجهز نبودن سیستم برق اضطراری داروخانهها، مسیرشان را برگردند و تا وصل شدن برق و دریافت داروهای بیمارشان معطل بمانند. کمترین خواسته عموم مردم از سازمان تأمین اجتماعی درمان دردی از آنهاست است که تاوان نداشته باشد.
پشت درهای بسته
«ملیحه» یکی از افراد تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی است که بهتازگی مادر شده است. او همچنین دارای
بیمه تکمیلی نیز است که درروند انجام امورات اداری بیمهای به مشکل برخورده است.
همسرش میگوید: «با توجه به پرداخت حق بیمه ماهیانه در زمان مقرر خدماتی دریافت نکرده است. هرماه مبلغی قابلتوجه از حقوقش کسر میشود اما درنهایت اوضاع آنچنانکه مورد انتظار است پیش نمیرود». طبق مستندات همسر ملیحه، او دچار عارضه شدید در ناحیه کمر بهویژه تنگی کانال نخاعی و دیسکوپاتی است که بنا به تشخیص پزشکان برای به دنیا آوردن فرزندش باید تحت عمل سزارین قرار گیرد. علیرغم پیگیریهای زیاد، بیمه از پرداخت کمکهزینه سرباز میزند و به مبلغی ناچیز بسنده میکند. درد بیمار و هزینههای سنگین ازیکطرف و بیاعتنایی از سوی دیگر. در جواب اعتراض میگویند: «الگوی تصویب طرحها از تهران و وزارت بهداشت برایشان ارسال میشود و دست آنها برای ارائه خدمات بیشتر بسته است». سعید همسر ملیحه میگوید: «طبق استعلام از بیمارستانهای خصوصیِ بندرعباس، الان هزینهی عمل سزارین بهصورت آزاد 12 میلیون تومان است که در این اوضاع اقتصادی مبلغ کمی هم نیست. پرداخت حق بیمه برای افراد عادی که به امید بازنشستگی و دریافت خدمات پزشکی، علیرغم فشارهای اقتصادی خود را موظف به پرداخت ماهیانه میکنند و زیر بار فشار میروند بسیار بالاست. من نیز همانند هزاران هموطن دیگر ماهیانه حقبیمهی خانواده را به این امید پرداخت کردم که در زمان نیاز بتوان روی کمکش حساب کرد اما چرا الگوی خدماتدهی را به اطلاع مردم نمیرسانند و تصویب طرحها در پشت درهای بسته انجام میشود».
*اسامی مستعار است.