نارنجی‌پوشِ گران‌قیمت

 هویج به تازگی میوه‌ای لاکچری به حساب می‎‌آید. به طوری که قیمت آن بالاتر از موز رفته‌است و دیگر جای آن در بین سبزیجات نیست! هنوز قیمت‌های سرسام‌آور موز برای مردم هضم نشده‌بود که هویج با عبور از موز، خود را نقل سخنان محافل کرد. در آذرماه سال 99، شاهد گرانی هویج بوده‌ایم؛ اما نه به این شکل که فراتر از تصور بالا رود. قیمت هویج در آذرماه سال گذشته 10 هزار تومان بود که مسئولان درست کردن ترشی و مفید بودن آن برای کرونا را علت گرانی می‌دانستند. پس از آن، اوایل مردادماه سال جاری، قیمت هویج به طرز ناگهانی، صعود کرد و به 40هزارتومان رسید. طبق آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، در مرداد ماه بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «سبزیجات» (هویج فرنگی، کاهو و قارچ)، گروه «لبنیات و تخم مرغ» (تخم مرغ، انواع ماست و شیر) و گروه «نان و غلات» (انواع نان) بوده‌است. به منظور بررسی علل این گرانی و وضعیت بازار میوه در بندرعباس، به سراغ شهروندان بندرعباس رفته‌ام که در ادامه به آن می‌پردازیم.

 حرف‌های شنیده نشده
آب هویج برای بهبود بیماران کرونایی، بسیار مفید است. طبق نظر پزشکان، خوردن آب هویج برای بیماران به رقیق شدن ترشحات و دفع سموم کمک می‌کند و باعث تسکین گلودرد می‌شود. این موضوع باعث شد چندین بار قیمت این کالا رشد بی‌سابقه‌ای داشته باشد. به طوری که حتی از قیمت موز هم بالاتر رود. مردم از بی‌ثباتی قیمت‌ کالاهای اساسی ناراضی هستند. این بی‌نظمی در قیمت‌ها هرماه به چشم می‌خورد؛ از نایابی روغن و تخم‌مرغ و مرغ گرفته تا گرانی هویج، گوجه فرنگی و موز! در این باره، به سراغ یکی از میوه فروش‌های بندرعباس رفتم و وضعیت بازار میوه را از او جویا شدم. «کربلایی عبدالله»، میوه فروشی که از 15سالگی این شغل را انتخاب کرده، تا به امروز که 65 سال سن دارد،همراه پدرش مشغول به کار است. کربلایی عبدالله از وضعیت بازار گله‌مند است و می‌گوید: «ماهانه قیمت میوه‌ها و سبزیجات افزایش پیدا می‌کند و ما مجبور هستیم برای پر کردن مغازه و نیاز مردم خرید کنیم. اما مردم از دست ما شاکی می‌شوند که چرا یک شبه، قیمت فلان میوه این همه بالا رفته است؟ وقتی هم به آن‌ها توضیح می‌دهیم که خودمان هم گران‌تر از قبل خریده‌ایم، باور نمی‌کنند و به خیال‌شان به فکر سود بیشتر هستیم». به سراغ فروشنده دیگری رفتم. مجید معتقد است که خشکسالی و گرمای هوا از دلایل گرانی هویج است. مجید می‌گوید: «خشکسالی باعث شده کاشت هویج کمتر از سال‌های قبل شود. این موضوع راه را برای دلالان بازار باز کرده که بتوانند از آب گل آلود ماهی بگیرند. دلالان هویج‌های خریداری از کشاورزان را انباشته می‌کنند تا قیمت‌اش بالاتر رود یا به کشورهای اطراف صادر می‌کنند. مسلما این امر، باعث کاهش عرضه هویج در بازار و گرانی آن خواهد شد». این گرانی، بازار آبمیوه فروشی‌ها را نیز کساد کرده است. آبمیوه فروشی‌ها نیز باید هویج را گران‌ بخرند و آب‌هویج را گران‌تر از قبل بفروشند. اما با گران‌شدن آن، تقاضا برای آب‌هویج، کمتر شده‌است. یکی از این آبمیوه فروشی‌ها در سطح شهر بندرعباس می‌گوید: «مثل اینکه گرانی موز، کافی نبود که گرانی هویج نیز به آن اضافه شد. تعطیلات پی‌درپی، باعث شده که سودی در بازار ما وجود نداشته‌باشد، حالا با گرانی هویج، مردم کمتر از گذشته به سراغ‌مان می‌آیند». پای صحبت‌های شهروندان بندرعباس که نشستم، عمدتا از گرانی هویج سخن می‌گفتند. اما نکته‌ قابل توجه این است که قیمت‌‌ها در سطح شهر متفاوت است. به طوری که، بازار روز بندرعباس، هویج را با قیمت 20 الی 25 به فروش می‌رساند؛ اما میوه‌فروشان داماهی این کالا را با قیمت 30 الی 33 به فروش می‌رساند.
  

 
 بهانه‌های مسئولان
مسئولان دلایل مختلفی برای گرانی هویج می آورند؛ از درست کردن ترشی گرفته تا شدت گرفتن کرونا! آذرماه سال گذشته بود که هویج در میوه‌فروشی‌ها نایاب شد. از مسئولان که علتش را می‌پرسیدی؛ افزایش ترشی درست کردن خانم‌های خانه‌دار را بهانه کردند. اما ماجرا تنها به آن ماه ختم نشد. قیمت میوه‌ها با افت‌وخیز همراه بود. به طوری که قیمت موز از 13هزار تومان به 25 هزار تومان رسید. همچنین قارچ دکمه‌ای و گوجه فرنگی، افزایش چشم‌گیری داشتند. اما از اوایل مردادماه زمزمه‌های کمیابی یا گرانی هویج شنیده می‌شد. به طوری که «اسدالله کارگر»، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی استان تهران در 6مردادماه، مدعی شد که شهرهای کشور، همیشه در فصل تابستان به دلیل گرمی هوا با کمبود هویج مواجه هستند. کارگر معتقد بود:«موضوع گرانی هویج، موضوع جدیدی نیست و سال‌های قبل هم همین مساله وجود داشته است، درنهایت از آبان‌ماه با خنک شدن هوا، این مشکل برطرف خواهد شد».  به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان میوه، در فصل تابستان نگهداری هویج سخت است؛ بنابراین طبیعی است که کشت هویج با کاهش روبهرو شود. در حال حاضر تنها تامینکننده هویج در کل کشور، استان فارس محسوب می‌شود که تولید آن‌ جوابگوی کل کشور نیست. به دنبال گرانی هویج در شهرهای تهران، اصفهان در شهرهای جنوبی نیز این کالا کمیاب شد. «علی باصره»، رئیس اتحادیه بارفروشان بندرعباس دراین باره گفته‌است: «کرونا و تعطیلات مکرر، باعث بالارفتن قیمت هویج شده‌است. همچنین مصرف هویج در بندرعباس کم است و فعلا به اندازه نیاز روزانه مردم وجود دارد». باصره معتقد بود که امسال قیمت میوه به دلیل افزایش نرخ دستمزد، حمل و نقل، سبد و کود گران شد. در اهواز نیز هویج با کارت ملی به فروش می‌رسید. «مصطفی دارایی‌نژاد»، رئیس انجمن بارفروشان در اواخر مردادماه در این باره توضیح داد: «به دلیل اتمام فصل برداشت هویج در شیراز هویج در اهواز کمیاب شده بود. به همین خاطر مردم برای خرید هویج هجوم آوردند که به هر نفر دو تا سه کیسه داده شده است. این در حالی است که در فضای مجازی گفته شده هویج با کارت ملی فروخته شده است که این شایعات واقعیت ندارد». اما رئیس اتحادیه بارفروشان‌میدان مرکزی میوه و تره بار در یکی از استان‌های دیگر معتقد است که دلالان، هویج را از کشاورزان خریداری کرده‌اند تا با کمبود عرضه، قیمت را بالا نگه دارند. از طرفی قاچاق هویج به کشورهای عراق و پاکستان را می‌توان از دلایل گرانی این کالا در بازار داخل، دانست. درنهایت، می‌توان گفت که افزایش کرایه حمل و نقل، نرخ دستمزد و بالا رفتن هزینه اقلام بسته‌بندی از قبیل گونی و حضور همیشگی دلالان و غیره، دست در دست هم داده‌اند تا  قیمت کالا را برای مردم گران کنند. بنابراین نمی‌توان تمام علت‌های گرانی هویج را تقصیر فعالان بازار انداخت، بلکه حضور پررنگ تورم نیز در این موضوع دخیل است. درنهایت، تمامی مسئولان وعده دادند که اوایل شهریورماه، نرخ محصول در کل کشور شکسته خواهد شد و قیمت هرکیلو هویج به کمتر از 15هزارتومان می‌رسد.
منابع: ایسنا/ایرنا/تجارت نیوز/ انتخاب/ نبض بازار

روزنامه صبح ساحل