مهارت حل مسئله

بسیاری از مشکلات در عرصه‌ی زندگی بیش از آنکه حاصل موقعیت ها و اتفاقات واقعی باشند، محصول عدم آشنایی ما با شیوه‌های حل مسئله هستند. اگر بعد از رخداد حادثه‌، راهکارهای موجود و موجه برای برخورد با حادثه و پاسخ دادن به آن را بشناسیم به طور کامل قادر خواهیم بود مسائل را تجزیه و تحلیل کنیم و در نهایت به بهترین شکل ممکن پاسخ مناسب را برگزینیم. متاسفانه اما در اکثر موارد، کاری که ما در مواجهه با مسائل اساسی انجام میدهیم، واکنش نشان دادن هیجانی به آن موقعیت هاست، نه لزوما پاسخ دادن درخور و مناسب. گاهی اوقات احساساتی که یک موقعیت در ما ایجاد می‌کند آنقدر شدید و منفی است که مانند دیواری مقابل تفکر منطقی و حل مسئله قرار می‌گیرد. مثلا ممکن است از اینکه همسرتان بدون مشورت با شما بخش زیادی از سرمایه‌ی خانواده را صرف خرید وسیله‌ای کرده، آنقدر خشمگین شوید که فریاد بزنید، دعوا کنید یا حتی به خودتان یا طرف مقابل آسیب بزنید. این نوع مقابله «هیجان مدار ناسازگار» محسوب می‌شود و استفاده از آن‌ها در زندگی روزمره برای شما آسیب رسان خواهد بود. از طرفی ممکن است سکوت کنید، از صحبت با طرف مقابل در لحظه خودداری کنید که این برای شما یک مقابله‌ی «هیجان مدار سازگار» است؛ چرا که فرصت تفکر و فرونشانی هیجانات منفی را فراهم میکند. نوع مثبت و کاملا سازگار مواجهه با مسائل زندگی اما رویکرد مسئله مدار است که در نهایت به حل مسئله منتهی خواهد شد. یادگیری فرآیند این رویکرد نیاز به تمرین دارد. در گام اول بهتر است نسبت به مسئله موضعگیری مثبتی داشته باشید و در هر زمانی به خود یادآوری کنید که اجازه ندارید تا زمانی که واقعا اتفاق بدی نیفتاده، بابت آن نگران و مضطرب شوید. میتوانید برای کمک به مثبت شدن دیدتان به وقایع زندگی افکار منفی آزاردهنده را نسبت به هر شرایطی یادداشت کنید و مدتی بعد به آن‌ها بازگردید؛ واقعا چقدر از آن افکار منفی به واقعیت پیوست؟ چقدرشان بیهوده بود؟ این عمل شما را در تعدیل هیجانات منفی و حل مسئله‌ی منطقی بسیار یاری میکند. راه‌های یاری بخش دیگر برای مواجهه‌ی مسئله مدار، جمع آوری اطلاعات، برنامه‌ریزی، مشورت گرفتن و مطالعه درباره‌ی آن شرایط است. افرادی که مهارت زیادی در حال مسئله دارند، می‌دانند که می‌توانند مسائل خود را حل کنند، اعتماد به‌نفس بیشتری دارند، چالش پذیرتر هستند و پیشرفت بیشتری را هم تجربه میکنند. به یاد داشته باشید مهارت حل مسئله بسیار پیچیده و تخصصی است و باید برای یادگیری آن زمان و انرژی لازم را به کار ببندید.