سهم درآمدزایی ایران از بهای نفت چقدر است؟

فرض كنيم اين هفته، توافق بازگشت به برجام در وين امضا شود. (پيش‌بيني من چنين است. اگر همه شرايط همين طور كه الان هست، باقي بماند) حالا ببينيم ايران چقدر مي‌تواند نفت خام و ميعانات گازي صادر كند و چه ميزان پول اضافه‌تر از بودجه به دست آورد.
١- بر اساس بودجه ۱۴۰۱، ايران قرار است ۱ ميليون و ۴۰۰ هزار بشكه نفت خام و ميعانات گازي با قيمت ۷۰ دلار بفروشد. به عبارت ساده‌تر، درآمد عمومي حاصل از صادرات نفت و ميعانات گازي ايران در سال آينده شمسي ۳۵ ميليارد دلار و ٧٠٠ ميليون دلار خواهد بود. (جدا از تهاتر و..)
٢- اگر توافق احياي برجام امضا شود ايران مي‌تواند توليد نفت خام خود را به ۳ ميليون و ۸۵۰ هزار بشكه و توليد ميعانات گازي را به ۷۵۰ هزار بشكه در روز برساند. از اين ميزان، روزانه ۱ ميليون و ۷۰۰ هزار بشكه نفت خام و ۵۵۰ هزار بشكه ميعانات گازي در پالايشگاه‌هاي داخلي مصرف مي‌شود.
٣- بنابراين پس از احياي برجام و از سال آينده، ايران مي‌تواند روزانه حداقل ۲ ميليون و ۱۵۰ هزار بشكه نفت خام و ۲۰۰ هزار بشكه ميعانات گازي، صادر كند. مجموعا ۲ ميليون و ۳۵۰ هزار بشكه در روز. حالا اين عدد را از روزانه ۱ ميليون و ۴۰۰ هزار بشكه بودجه عمومي ۱۴۰۱ كم كنيد.
٤- به عبارت ديگر، در صورت احياي برجام، ايران مي‌تواند روزانه حدود ۹۵۰ هزار بشكه بيشتر از سقف در نظر گرفته در بودجه سال آينده، نفت و ميعانات گازي بفروشد. حالا اگر اين عدد را در ۷۰ دلار در هر بشكه ضرب كنيد، اضافه درآمد ناشي از برجام مي‌شود: ٢٤ ميليارد و ٢٠٠ ميليون دلار.
٥- اما فقط اين نيست. ايران بيش از ۱۰۰ ميليون بشكه نفت و ميعانات گازي فروش نرفته روي آب دارد كه مي‌تواند به سرعت با قيمت‌هاي بالاي ۱۰۰ دلار آنها را بفروشد. اين مقدار به تنهايي مي‌تواند حدود ۱۰ ميليارد دلار به درآمدهاي ايران اضافه كند.
٦- پس درآمد ناشي از فروش نفت خام و ميعانات گازي بدون برجام در سال آينده حدود ٣٥ ميليارد و ٧٠٠ ميليون دلار پيش بيني شده است. (كه بازگشت پول آن هم به سخت است.) و برجام مي‌تواند سال آينده، درآمد نفتي ايران را ٢٤ميليارد و ٢٠٠ ميليون دلار اضافه كند.
٧- ١٠ + ٢٤/٢ + ٣٥/٧ ميليارد دلار، يعني اينكه احياي برجام مي‌تواند درآمد نفتي ايران را در سال آينده به حدود ٧٠ ميليارد دلار برساند.

آن‌هم با دسترسي كامل به دلارهاي نفتي. (بيش از دو برابر درآمد امسال با تحريم) به اين ميزان دسترسي به دلارهاي نفتي بلوكه‌شده در كشورها را اضافه كنيد.
٨- وقتي برجام مي‌تواند اين همه در افزايش درآمد ملي نقش داشته باشد ديگر چه جاي ترديد. آيا اقتصاد ايران براي اين حد از افزايش درآمدهاي نفتي آماده است؟ آيا سيستم بانكي ايران با سيستم متعارف بانكي جهاني همسو شده است كه بتواند درآمدهاي نفتي‌مان را جابه‌جا كند؟
٩- آيا پروژه‌هاي سرمايه‌گذاري بخش‌هاي مختلف از جمله در صنعت نفت براي اين حد از درآمدهاي نفتي آماده شده است؟ يا دوباره اين درآمدها صرف امور روزمره و واردات پرتقال و … خواهد شد؟ بسياري از بخش‌هاي كشور از جمله صنعت نفت براي اشتغالزايي، تشنه سرمايه‌گذاري فوري‌اند.
١٠- حالا يك سوال، در اين شرايط چه لزومي دارد كه مجلس بخواهد اين هفته با تصويب «بند ي» تبصره ۱ بودجه، به ميزان حدود ۱۰ ميليارد يورو از فروش نفت و ميعانات گازي را از دست دولت خارج كند؟! پس بهتر است كميسيون تلفيق، همين امروز اين بند را كامل حذف كند.
١١- بحران اوكراين، از طرفي باعث افزايش قيمت نفت شده و از طرفي تقاضا براي نفت و ميعانات گازي ايران را افزايش داده است. جدا از آن موضع ايران را در چانه‌زني‌هاي بين‌المللي تقويت خواهد كرد. به شرط آنكه تدبير درست كنند. فرض كنيم امروز فرداي پس از برجام است. چه خواهيد كرد؟!

به گزارش صبح ساحل، قیمت نفت خام در روز پنجشنبه برای اولین‌بار از 2014 به‌دنبال ورود نیروهای روسیه به خاک اوکراین تا بیشتر از 100 دلار در هر بشکه افزایش یافت و آمریکا و متحدانش را وادار کرد روسیه را تحریم کنند. مدیرعامل شرکت مشاوره ریستاد انرژی عقیده دارد توقف کامل صادرات گاز روسیه چندان محتمل نیست اما 8 درصد از عرضه گاز روسیه به اروپا از طریق اوکراین صورت می‌گیرد. گاز روسیه 30 درصد از کل تقاضای اروپا را تأمین می‌کند و فعلاً منابع جایگزینی برای پر کردن جای خالی آن وجود ندارد.  در روز جمعه، 6 اسفندماه، ریستاد انرژی نیز اعلام کرد حمله روسیه به اوکراین قیمت نفت را به 130 دلار در هر بشکه می‌رساند و مصرف‌کنندگان را با قیمت بالاتر بنزین و صورت‌حساب‌های بالاتر برق مواجه می‌کند. «جاراند ریستاد»، مدیرعامل شرکت مشاوره ریستاد انرژی گفت: «درگیری بین روسیه و اوکراین بلافاصله 1میلیون بشکه در روز نفت خامی را که از طریق اوکراین و دریای سیاه منتقل می‌شود تحت تأثیر قرار می‌دهد و عرضه نفت در بلندمدت را هم مختل می‌کند. واقعیت این است که قیمت‌های بالاتری منتظر اروپا و کل دنیاست».

منبع: ایرنا/اقتصادنیوز/تسنیم/اعتماد