اقدامات حفاظتی سبب کنترل طغیان تب کریمه کنگو می‌شود

 شناسایی یک مورد مشکوک به این بیماری در هرمزگان و افزایش تعداد مبتلایان در کشور در چند روز اخیر موجب شد موجی از نگرانی‌ها نسبت به این بیماری در بین مردم بیشتر شود؛ تب کریمه کنگو یک بیماری مشترک بین دام و انسان است که در سال جاری تاکنون دست‌کم ۲۸نفر را مبتلا کرده است؛ هرچند آمار مرگ و میر و شیوع آن در بین مردم کم است اما شهروندان احتیاط لازم را برای کنترل این بیماری داشته باشند؛ در ادامه گفت و گویی با دکتر «فاطمه نوروزیان»، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی استان هرمزگان داشتیم تا راه‌های کنترل و علائم بیماری را بررسی نماییم؛ 

درباره این بیماری چه باید بدانیم/ چه اقداماتی در استان برای کنترل شیوع این بیماری گرفته‌شده است؟

شیوع بیماری بیشتر در فصل گرم سال هم‌زمان با فصل فعالیت کنه هاست. شهروندان باید بدانند در صورت مشاهده و هجوم کنه‌ها باید به دامپزشکی‌ها مراجعه کنند و با اقدامات پیشگیرانه جلوی شیوع آن را بگیرند. خوشبختانه در سال جاری تب کریمه کنگو در استان فقط یک مورد مشکوک داشتیم که شهروندی از قشم بود و بعد از انجام تست نتیجه منفی اعلام شد و بیمار به‌ سلامت مرخص شد.

در استان با توجه به بومی بودن این بیماری اقدامات پیشگیرانه از جمله آموزش و اطلاع رسانی و سایر اقدامات پیشگیرانه‌ در خصوص مراقبت و نظارت از دام ها بر عهده اداره کل دامپزشکی است که به خوبی هر سال انجام می‌گردد ، با این‌حال دانشگاه علوم پزشکی نیز از طریق صداوسیما ،فضای مجازی و رسانه ها و همچنین سایت دانشگاه علوم پزشکی استان اطلاع‌رسانی و آموزش انجام میدهد .

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا هستند؟

 ازآنجایی‌که تب کریمه کنگو یک بیماری مشترک بین انسان و دام است بنابراین دامداران ، کشاورزان، کارگران کشتارگاه‌ها ، دامپزشکان و کارکنان بهداشتی و درمانی بخصوص در بیمارستان‌ها و خانمهای خانه دار بیشتر از همه در معرض این بیماری قرار دارند.

ویروس تب کریمه کنگو چگونه از بین می‌رود؟

قصابی‌ها باید توجه داشته باشند گوشت‌ها را تنها از جاهایی که دام زیر نظر دامپزشکی ذبح می‌شود؛ خریداری نمایند. حتماً باید یک شبانه‌روز ( مدت ۲۴ ساعت) در یخچال بماند تا با ایجاد جمود نعشی ویروس احتمالی موجود در بدن دام ذبح‌ شده از بین برود و بعد شروع به تکه کردن و توزیع نمایند. توصیه‌ای که به خانم‌های خانه‌دار داریم این است که اولا گوشت دام را از مراکز معتبر خریداری کنند و حتماً زمانی که می‌خواهند گوشت خریداری‌ شده را تکه کنند برای احتیاط از دستکش استفاده کنند؛ اگر گوشت گرم و تازه خریداری کرده‌اند حتما ۲۴ ساعت قبل از پاک و تکه کردن گوشت، آن را در یخچال قرار دهند. دمای ۰ تا ۴ درجه بعد از کشتار دام می‌تواند باعث از بین رفتن این ویروس شود. خاطر نشان میکنم که از فریزر استفاده نشود و دمای یخچال قبل از پاک کردن گوشت کفایت می‌کند.

تب خونریزی دهنده کریمه کنگو چگونه منتقل می‌شود و علائم آن چیست؟

علائم اولیه بیماری شبیه به سرماخوردگی و آنفولانزاست؛ سردرد، تب و لرز، بدن‌درد و درد عضلانی و علائم بیماری یک تا سه روز بعد از نیش کنه آلوده یا پنج‌تا شش روز بعد از تماس با حیوان آلوده ایجاد می‌شود.

تب معمولا برای 3 تا 6 روز طول می کشد تورم وخونریزی صورت و گردن و قفسه سینه ، پر خونی خفیف حلق و گلو ، ضایعات نقطه ای در کام نرم و سخت شایع است. تغییرات قلبی عروقی شامل کاهش ضربان قلب و کاهش فشار خون می باشد در این مرحله لکوپنی ، ترمبو سیتوپنی، ایجاد می شود. 

 که ممکن است باعث  خونریزی از لثه‌ها شود یا زیر پوست جای کبودی باشد در اینصورت فرد باید به‌ سرعت برای درمان مراجعه کنند که با توجه به شرایط بیمار درمان شود.

لازم به ذکر است که یک‌ راه ابتلای انسان به انسان نیز وجود دارد که افرادی که با شک ابتلا به تب کریمه کنگو بستری می‌شوند، پزشک معالج ،پرستار و کادر درمان که با این افراد در تماس هستند باید مراقب باشند چون برای مثال یک دانشجوی پزشکی در مشهد از فردی که به این بیماری مبتلا بود؛ آلوده‌ شده که منجر به مرگ هر دوی آن‌ها شد.

تب خونریزی دهنده کریمه کنگو چگونه منجر به مرگ در انسان می‌شود؟

در چه صورت منجر به مرگ می‌شود نیز باید بگویم این بیماری به‌گونه‌ای است که آمار مرگ‌ومیر بالایی ندارد  اما در برخی افراد با توجه به اینکه تب خونریزی دهنده ایجاد می‌کند و در نهایت نارسایی ارگانها از جمله کبد ،ریه و قلب ایجاد می‌کند باعث خونریزی ، تشنج، DIC ، اختلالات متابولیک و مرگ میگردد.

 از آنجایی‌ که بیماری تب کریمه کنگو یک بیماری ویروسی است؛ درمان اختصاصی ندارد و درمان حمایتی و علامتی است و از درمان‌های ضدویروسی هم می‌توان استفاده کرد.

در سالجاری یک مورد مشکوک داشتیم ولی سال گذشته هجده مورد  مشکوو و یک مورد مثبت قطعی مشاهده شد که خدا رو شکر فوتی ناشی از این بيماري نداشتیم .

توصیه دانشگاه علوم پزشکی استان برای کنترل شیوع بیماری چیست؟

توصیه ما برای جلوگیری از شیوع آن این است که شهروندان حتی‌الامکان دام بدون نظارت دامپزشکی نگهداری نکنند؛ در صورت داشتن؛ دام حتماً تحت نظارت دامپزشکی باشد. شهروندان مراقب گزش کنه‌هایی که در این فصل فعال می‌شوند باشند.

آموزش به مردم در مورد حفاظت در برابر گزش کنه به خصوص کودکان  هنگام مواجهه با دام که با دست و اینکه اگر کنه روی بدن مشاهده کردند بدون حفاظ اقدام به جدا کردن کنه و حتی له کردن آن نکنند.

 به علاوه باید به دامداران آموزش داده شود در هنگام تماس با دام از لباس پوشیده و مخصوص با رنگ روشن استفاده کنند و بعد از خروج از محل نگهداری دام ها، لباس های خود را تعویض نمایند.

و هنگام سرکار داشتن با دام حتماً از چکمه‌های پلاستیکی و بلند و دستکش استفاده کنند. سایر شهروندان نیز حتماً گوشت را از محلهای مطمئن که تحت نظارت دامپزشکی کشته‌شده باشد، خریداری کنند.