سخاوت موقتی شکر

هشتم تیرماه دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی، قیمت هر کیلو شکر در عمده‌فروشی را ۱۸ هزارو ۲۰۰ تومان اعلام کرد این درحالی است که اواخر خرداماه بر اساس ابلاغ وزارت جهاد کشاورزی به وزارت صمت، قیمت هر کیلو شکر ۲۳ هزار و ۲۳۰ تومان برای مصرف‌کنندگان تعیین شده بود. اما اینکه این ارزانی شکر در بازار دوام خواهد داشت یا نه سوالی است که در این گزارش تحلیلی به آن می‌پرداریم.

   

به گزارش صبح ساحل، غلامحسین بهمنی دبیر انجمن تصفیه‌کنندگان شکر درباره علت کاهش چهار هزار تومانی قیمت شکر در عمده فروشی‌ها اعلام کرد که «بنابر آمار از ابتدای سال، ۱۵۰‌هزار تن شکر واردشده است و مقادیر زیادی هم در راه است و با کاهش قیمت نسبی شکر جهانی، ‌قیمت هر تن شکر تحویل بنادر ایران به ۵۵۰ دلار رسیده است.»  اما بد نیست بدانید نیاز سالانه شکر در کشور نسبت به جمعیت موجود، حدود ۲.۴ میلیون تن است و 50 درصد از میزان کل نیاز کشور به صورت وارداتی تامین می‌شود.با یک حساب سرانگشتی کاملا واضح است که این واردات 150 هزار تنی فقط می‌تواند به طور مقطعی و در بازه زمانی عید غدیر تا پایان دهه محرم پاسخگوی نیاز کشور باشد و پس از سپری شدن این ایام کشور می‌تواند تا حدی در تامین شکر تحت فشار قرار بگیرد. اما بیایید قدری عمیق تر به ماجرا نگاه کنیم و آمار‌های کلان و جهانی را هم در بحث صادرات و واردات شکر بررسی کنیم.

بر اساس اعلام سایت https://www.isosugar.org/prices.php قیمت شکر در دو هفته گذشته نه تنها ارزان نشده است که از 539 دلار در هر تن به 573 دلار به ازای هر تن رسیده است. 

همچنین بر‌اساس آمارهای سایتhttps://tradingeconomics.com/commodity/sugar  معاملات آتی شکر در ICE در اواسط جولای به بالاتر از 19.1 دلار در هر پوند رسیده که بالاترین میزان در پنج هفته گذشته بوده است. داده‌های Unica نشان می‌دهد که 2.48 میلیون تن شکر در نیمه دوم ماه ژوئن در منطقه مرکزی-جنوبی برزیل تولید شده است که 15 درصد کمتر از مدت مشابه سال 2021 بوده است. اما چرا کاهش آمار تولید شکر در برزیل مهم است؟ پاسخ ساده است؛ چون برزیل بزرگترین صادر‌کننده عمده شکر در دنیا است و کاهش تولید آن ‌روی زنجیره تامین کل دنیا اثر گذار است. البته افزایش قیمت شکر قطعا یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد و چند ماه زمان می‌برد. اما همین چند آمار ساده دید ما‌ را نسبت به چشم انداز قیمت شکر تغییر می‌دهد.مساله گرانی یا کمیاب شدن شکر  یک بعد مهمتر هم دارد که به بحران انرژی در غرب برمی‌گردد. حتما می‌پرسید شکر چه ربطی به بحران انرژی دارد؟ این بار پاسخ چندان واضح نیست و لازم است که قدری عمیق‌تر به پاسخ آن پرداخته شود.چند جمله قبل درباره کاهش 15 درصدی تولید کارخانه‌های تولید شکر برزیل توضیح داده شد ولی جالب است بدانید علت این کاهش تولید این بوده است که برزیل نیشکر را به‌جای فرستادن به کارخانه تولید شکر، به کارخانه‌های تولید سوخت‌های زیستی ارسال کرده است. دلیل آن هم چیزی نیست جز بحران انرژی غرب. اروپا و آمریکا که در جریان جنگ روسیه و اوکراین با بحران انرژی مواجه شدند و حال که روسیه به‌دلیل تعمیر نورد استریم قرار است گاز را روی اروپا ببندد و قیمت نفت هم هر ‌روز سقف تاریخی جدیدی می‌زند؛ غربی‌ها برای جبران مشکلات مربوط به انرژی، دست به تولید سوخت سبز از نیشکر و جایگزین کردن آن با سوخت‌های فسیلی زده اند. پس طبیعتا این مساله می‌تواند در آستانه فصل سرد روی افزایش قیمت شکر جهانی و به تبع آن قیمت شکر در داخل کشور به دلیل وابستگی 50 درصدی ما به واردات شکر اثرگذار باشد. از این رو به نظر می رسد نباید به ارزانی موقت قیمت شکر در بازار داخل دل خوش کرد.