نو نهالانی که با غذای خشونت رشد می کنند

صبح ساحل ، حوادث - ظهریکی از روزهای گرم تابستان، تلفن 123 اورژانس آسیب های اجتماعی بهزیستی هرمزگان به صدا در می آید و فردی پشت خط از کودک آزاری یکی از همسایگان خود خبر می دهد.تیم سیار با اعلام به واحدهای مربوطه و تایید این چنین حوادثی  به آدرس مورد نظر  در یکی از محلات بندرعباس اعزام  و در آنجا متوجه می شوند که پدر خانواده به مواد مخدر شیشه اعتیاد دارد که پس از استعمال آن، کودکان خود را مورد ضرب و جرح قرار می دهد. این تیم پس از صحبت و آرام کردن مرد خانه، به درون منزل وارد می شوند و سحرو سارا یک ساله که از درد ناشی از  شکستگی دست و پای ناآرام هستند با همکاری اورژانس 115 به بیمارستان منتقل می کنند. مادر خانواده با دیدن این تیم به گریه می افتد می گوید از دست این مرد عاجز شده و هر وقت سرش توی مواد مخدر است آنها را به باد کتک می گیرد نمی داند چکار کند کاش کسی کمک می کرد و مرد دست از مواد مخدر بر می داشت چون هر کاری می کند نمی تواند او را از این معضل دور نگه دارد...

چند روزی است که دوقلو ها در حالی که آثار کبودی و شکستگی بر روی بدن آنها به وضوح دیده می شود در بیمارستان بستری و تحت مراقبت هستند. در این مدت مسوولان اداره کل  بهزیستی پس از تحقیقات  در رد صلاحیت خانواده در نگهداری از این دو کودک، تا بهبودی پدر خانواده، مجوز انتقال آنها در بهزیستی را می گیرند. سحر و سارا پس از بهبودی، به شیرخوارگاه می روند و تیم روان شناسی در گفتگو با خانواده و اطرافیان موفق می شوند مرد را به کمپ ترک اعتیاد راهنمایی کنند...

بیشترین تماس‌ها 123  ازسوی  همسایگان

فهیمه نورمندی کارشناس تیم سیار 123 بهزیستی هرمزگان می گوید:کودک آزاری پدیده ای جهانی و شایع است،کودکانی که قربانیان این پدیده هستند به دلیل آسیب پذیری های دوره رشد و تکامل، پیامدهای گاه جبران ناپذیری را تجربه می کنند. به همین دلیل کشورهای مختلف برای کاهش این پیامدها برنامه های شناسائی و پیشگیری از کودک آزاری را در سطح ملی اجرا می کنند.وی می افزاید: یکی از این برنامه ها برقرار کردن خطوط کمک تلفنی و مداخله از طریق تیم های سیار می باشدو در کشورما نیز چند سال است که  با هدف ارائه خدمات تخصصی به آسیب دیدگان اجتماعی و افراد در معرض آن، خط 123 و اورژانس اجتماعی راه اندازی شده است.نورمندی ادامه می دهد:این مرکز در 24 ساعت شبانه روز با تیم های کارشناسی و تخصصی در زمینه آسیب های اجتماعی به جامعه هدف خود خدمات مطلوبی را به صورت رایگان ارائه می دهد. نورمندی می گوید: خط تلفن ۱۲۳ معروف به خط "کودک آزاری” است که همه هموطنان می‌توانند با این شماره تماس گرفته و موارد کودک‌آزاری، همسرآزاری، سالمندآزاری و خودکشی و...را گزارش دهند. این کارشناس با اشاره به اینکه مددکاران در این حوزه از دو روش خدمات مشاوره تلفنی و اعزام تیم‌های سیار استفاده می‌کنند، خاطرنشان می کند: تیم‌های سیار به همراه یک مددکار و روانشناس به محل مورد نظر مراجعه می‌کنند که برخی مشکلات با بررسی میدانی حل می‌شود و اگر این بررسی‌ها با مشاوره حل نشد، از طریق مراجع قضایی قابل پیگیری است.

وی در خصوص تحویل کودک به خانواده از طریق مراجع قضایی می گوید: در برخی موارد پس از تحویل گرفتن کودک از خانواده، طفل به مراکز نگهداری ارجاع داده می‌شود و بعد از آموزش خانواده و مناسب‌سازی شرایط خانواده، کودک به خانواده بازگشت داده می‌شود.نورمندی بیشترین تماس‌ها 123 در خصوص کودک آزاری  ازسوی  همسایگان  می داند و می افزاید:اکثر گزارشات از محله های اسیب زا، دارای فقر و با خانواده های دارای سابقه و یا معتاد  است. وی یادآور می شودکه در موارد لازم با حکم قضایی مجوز شکستن قفل و ورود به محل را نیز اخذ می‌کنیم، اما ما تمایل نداریم که اقدامات این چنینی انجام دهیم و مددکار ما با اقدامات دلجویانه و ابراز همدردی سعی می‌کند از شیوه‌های مسالمت‌آمیز استفاده می‌کند. وی اضافه  می کند: تلاش ما این است که حتی‌الامکان کودکان را از خانواده جدا نکنیم، اما اگر لازم باشد برای مدتی به صورت موقتی کودک را از خانواده جدا می‌کنیم و در مراکز نگهداری یا قرنطینه و مراکز شبه خانواده نگهداری کنیم تا شرایط خانواده برای بازگشت کودک مساعد شود، به طور مثال وقتی مادری معتاد است و پدر خانواده نیز به هر دلیل حضور ندارد، کودک را به مراکز نگهداری و مادر را به مراکز ترک اعتیاد منتقل می‌کنیم.

 کودک آزاری  در سنی زیر 18 سال اتفاق می افتد

زهرا دارابی کارشناس دفتر امور آسیب دیدگان بهزیستی هرمزگان با بیان اینکه کودک آزاری رفتاری است که در دامنه ی سنی زیر 18 سال اتفاق می افتد معتقد است:بدرفتاری با کودکان معمولا در چهار حوزه  کودک آزاری جسمی ، کودک آزاری عاطفی ، کودک آزاری جنسی و کودک آزاری غفلت مورد بررسی قرار می گیرد. وی ادامه می دهد:کودک آزاری جسمی ،نوعی آسیب همچون ضربه زدن – داغ کردن – آسیب رساندن به سر – شکستگی – آسیب های درونی – مجروح کردن یا هر شیوه دیگری از آسیب جسمانی را شامل می شود.دارابی کودک آزاری عاطفی را شامل طرد، ترساندن، متروی کردن، سرزنش مکرر، محرومیت عاطفی ، برخورد خشونت آمیز خانواده (بی ثباتی خانوادگی) ، انتقاد ، تهدید، تحقیر  و انتظارات نامناسب از کودک و با بدرفتاری جسمی و کلامی همراه می داند  که کارکردهای روانشناختی ، رفتاری و رشدی کودک را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.

این کارشناس کودک ازاری جنسی را  عبارت از حذف یا نادیده گرفتن کودک که ممکن است با آزار بدنی همراه باشد، غفلت بیانگر رابطه متقابل و اندک والدین، حذف و عدم تامین نیازهای اولیه جسمی یا عاطفی کودک مثل تغذیه، بهداشت، پوشاک، نظافت ، تربیت ، مراقبت های پزشکی، حمایت و ابزار عشق و علاقه عنوان کرد و ادامه  می دهد: یکی از علل کودک آزاری، روانپزشکی است از جمله عمل کودک آزاری ویژگی های شخصیتی والدین و کودکان می باشد گاهی اوقات فردآزارگر از لحاظ روانی دارای اختلالات روان پریشی و یا رفتارهای ضد اجتماعی می باشد همچنین بدرفتاری و آزار در بین افرار الکلی و سوء مصرف کنندگان مواد بسیار شایع است.دارابی با بیان اینکه مشکلات شغلی ، اختلافات خانوادگی، بیماری کودک، عقب ماندگی ذهنی کودک، فقر، بیکاری ، تک والدی بودن خانواده، وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده، بعد خانوار و ... می تواند از علل کودک آزاری باشد ، در خصوص آسیب شناسی کودک آزاری می گوید:کودک قربانی آزار جسمی دارای نشانه هایی شامل کبودی، پارگی، زخم شدن، سوختگی، شکستگی استخوان و... می باشد که این آسیب ها و غفلت رشد جسمی کودک را دچار اختلال می کند، رشد اجتماعی، شناختی ، هوش و تحصیلی کودکان تحت تاثیر قرار می گیرد و در مقایسه با همسالان خود تاخیر قابل ملاحظه ای دارند.کارشناس دفتر امور آسیب دیدگان بهزیستی هرمزگان تصریح می کند:عملکرد تحصیلی و رشد زبان دارای تاخیر می باشد و رفتارهای مشابه کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی را نشان می دهد مهمترین نشانه رفتاری کودک آزار دیده پرخاشگری و خصومت شدید نسبت به دیگران و مقاومت در برابر بزرگسالان و همسالان می باشد بعضی از این کودکان دچار رفتار اطاعت وسواسی یا فرمانبرداری از بزرگسالان می شود و هیچ گونه استقلال طبی را تجربه نمی کنند که رفتار اطلاعت وسواسی معمولا در کودکان آزار دیده زیر سن 2 سال اتفاق می افتد.

وی یادآور می شود:کودکان آزار دیده در بزرگسالی دچار نشانه های افسردگی، افزایش اقدام به خودکشی و رفتارهای خود تخریبی و گاهاً رفتارهای ضد اجتماعی می شود.دارابی با اشاره به اینکه با توجه به اینکه خشونت علیه کودکان در مکان ها و شرایط مختلفی رخ می دهد برنامه مداخلات باید مرتبط با کودک آزاری بصورت فوری و در دسترس صورت گیرد ادامه می دهد: در همین راستا سازمان بهزیستی با راه اندازی اورژانس اجتماعی که شامل خط تلفن سه رقمی 123، تیم سیار اورژانس اجتماعی و مرکز مداخله در بحران می باشد به ارائه خدمات به کودکانی که مورد آزار و خشونت قرار گرفته اند می پردازد.این مقام مسوول می گوید:اورژانس اجتماعی در شهرستانهای بندرعباس، میناب، حاجی آباد، قشم ، کیش، پارسیان، جاسک مداخلات تخصصی مددکاری اجتماعی، روانشناختی ، حقوقی، پزشکی، روانپزشکی جهت کاهش عوارض دراز مدت کودک آزاری و تسهیل رشد سالم بصورت فوری و در دسترس ، توانمندسازی روانی، اجتماعی کودکان آسیب دیده به منظور جلوگیری از تکرار کودک آزاری ، توانمند سازی خانواده های کودک آزاری و کاهش عوامل خطر ساز کودک آزاری، اقدامات قانونی به منظور سلب صلاحیت از والدینی که بطور مکرر کودکان خود را مورد آزار قرار می دهند و سپردن حضانت کودک به افراد دارای صلاحیت می پردازند.

 سحر و سارا در کنار خانواده

محسن پدر سحر و سارا  چند روزی است که از اعتیاد پاک شده  است ومسوولان بهزیستی پس از ثابت شدن صلاحیت خانواده در نگهداری کودکان، سحر و سارا را به خانواده می سپارند...