رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان صبح روز 21 تیرماه در محل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان، نشستی با اصحاب رسانه برگزار کرد و توضیحاتی در رابطه با عملکرد سال آبی گذشته و موجودی سدهای استان هرمزگان ارائه داد.

به گزارش صبح ساحل، «جمشید عیدانی»، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان با اشاره به اینکه در سال آبی گذشته، بالغ‌بر 96 میلی‌متر بارندگی در هرمزگان رخ‌داده است، گفت:« در این ماه‌های باقی‌مانده از سال آبی که تا ابتدای مهر است معمولاً بارشی رخ نمی‌دهد، اگر هم رخ دهد در حوزه شرق هرمزگان است. از طرفی، سدی که در شرق هرمزگان وجود دارد، آب شرب جاسک و بشاگرد را تأمین می‌کند و از ظرفیت مناسبی برخوردار و بالای 80 درصد پر است». به گفته عیدانی، شمار دشت‌هایی که متولی آن، آب منطقه‌ای است 74 دشت است که از این مورد 56 مورد ممنوعه، ممنوعه بحرانی و 18 دشت آزاد هستند.  مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان ادامه داد:« فرق ممنوعه و ممنوعه بحرانی این است که؛ دشت‌های ممنوعه، دشت‌هایی هستند که از لحاظ کمی مشکل پیدا می‌کنند؛ اما ممنوعه بحرانی، علاوه بر  افت، کیفیت آب نیز به مشکل برمی‌خورد. از طرفی، فرونشست زمین نیز جز ممنوعه بحرانی تلقی می‌شود».  وی افزود:« دشت‌های آزاد نیز مناسب آب شرب نیستند و مشتری‌ای ندارد که خواهان استفاده از آن باشد. این اطلاعات برگرفته از رصد 650 حلقه چاه  مشاهده‌شده در دشت‌ها است که به‌صورت ماهیانه رصد می‌شوند».

ناز دشت رودان، بیشترین افت سفره آب زمینی

به گفته، عیدانی هرساله به‌طور متوسط حدود 33 سانتی‌متر مقدار آب زیرزمینی افت پیداکرده است. این مقام مسئول بیان کرد: « بیشترین افت سفره آب زمینی در کردی شیرازی {ناز دشت} واقع در رودان است که تقریباً از سال 1377 تاکنون، 43 متر افت داشته است».  مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان اضافه کرد:«  88 میلیون مترمکعب، کسری حجم مخزن استان هرمزگان اندازه‌گیری شده است ؛ بنابراین باید مصرفمان را در دشت‌ها کاهش دهیم، به‌صورت که این 88 میلیون مترمکعب را استفاده نکنیم تا بتوانیم تراز آبی که الآن وجود دارد را در همین نقطه نگه‌داریم. بارندگی و منابع آب تجدید پذیر هستند که در یک سیکل زمانی دوباره به سفره آب زیرزمینی برمی‌گردد. در حال حاضر، حجم بارندگی‌ای که وارد سفر می‌شود با برداشت ما از سفره آب  زیرزمینی همخوانی ندارد. خوشبختانه قوانین تعادل بخشی می‌تواند این مشکل را  با استفاده از روش‌های صرفه‌جویی از قبیل تغذیه مصنوعی، آبیاری قطره‌ای { در مجموعه جهاد کشاورزی} و غیره برطرف کند». به گفته وی، بیشترین حجم کسری مخزن آب در استان هرمزگان مربوط به دشت قلعه قاضی با مساحتی بالغ‌بر 12 میلیون مترمکعب است و علت این‌که دشت کردی شیرازی بیشترین افت را داشته و دشت قلعه قاضی، بیشترین حجم کسری مخزن آب را داشته این است که ازنظر مساحت متفاوت هستند.

4 هزار و 439 غیرمجاز چاه غیرمجاز در استان

عیدانی با اشاره به اینکه 23هزار و 550 چاه‌ در هرمزگان موجود است، گفت:« تقریباً 19هزار و 76 حلقه آن چاه‌های مجاز و 4 هزار و 439 غیرمجاز است. افرادی که چاه‌های غیرمجاز دارند می‌توانند با حضور به شرکت و طی کردن روند اداری، پروانه چاه خود را دریافت کنند». مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان افزود:« از 19 هزار و 76 حلقه چاه مجاز، 491 حلقه فقط چاه‌های آب شرب هستند و 678 مورد آن مربوط به صنعت ازجمله؛ مرغداری، بلوک‌زنی و غیره است». وی ادامه داد:« 6 هزار و 320 چاه برقی و 12 هزار و 756 از آن‌ها، دیزلی است. از طرفی، وزارت نفت برای برقی کردن چاه‌ها به جهاد کشاورزی تکلیف کرده است اما به علت مشکلات اعتباری، به‌صورت کامل عملی نشده است». این مقام مسئول به سؤالات مردم درباره مجاز کردن چاه‌ اشاره کرد و گفت:« از این تعداد چاه‌های غیرمجاز، 2هزارو 194 مورد تعیین تکلیف شده است. از طرفی، 1 هزار و 810 حلقه چاه تعیین تکلیف شده اما جز پروانه فراری محسوب می‌شوند. کسانی که ادعا می‌کنند پروانه چاه را نمی‌توانند دریافت کنند یا زمین تصرفی یا زمین اجدادی دارند که ترس محدود کردن چاه و مساحت زمین خود را دارند. اما شاید مردم از این مطلع نباشند با نامه‌ای که از آب منطقه‌ای دریافت می‌کنند؛ می‌توانند روند اداری را برای پروانه دار کردن چاه خود طی کنند». مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان گفت:« 5هزار و 752 شمار چاه‌های فرم پنج استان است. چاه فرم پنج، چاه‌هایی هستند که ازنظر وزارت نیرو، بعد از سال 1385 حفر شدند و اطلاعات این چاه‌ها در هیچ دستگاه دولتی ثبت‌نشده است. عملاً مثل این می‌ماند که فقط شخص ادعا می‌کند قبل از سال 85 این چاه را حفر کرده است. این موارد به کمیسیون آب‌های زیرزمینی ارجاع داده می‌شود و پس از بررسی آن و درست بودن ادعا، پروانه داده می‌شود.  در استان هرمزگان، 2 هزار و 699 حلقه چاه ازاین‌دست چاه‌هایی هستند که تعیین تکلیف شدند که از این موارد 888 نفر توانستند رأی بگیرند تا دستور قضایی صادر شود و 475 حلقه نیز قاضی تشخیص داده که غیرمجاز است و باید آب منطقه‌ای آن را انسداد کنند. در این‌گونه موارد، متقاضی می‌تواند اعتراض کند تا دوباره بررسی شود. 293همچنین حلقه چاه، اصلاً وجود خارجی نداشته اما شخص دنبال پرونده آن بوده تا پس از دریافت پروانه چاه را حفر کند که این پرونده‌ها مختومه اعلام‌شده‌اند».

وضعیت نصب کنتور در هرمزگان

جمشید عیدانی ادامه داد:« متأسفانه تعبیر اشتباهی در نصب کنتور در جامعه شکل‌گرفته است که هزینه نصب کنتور به عهده آب منطقه‌ای است. درصورتی‌که مطابق بند (ب) تبصره 8 لایحه بودجه سال 1402، در اجرای بند (ب) ماده 33 قانون توزیع عادلانه آب و برای حفظ و صیانت از آبخوان‌های کشور, شرکت‌های آب منطقه‌ای استان‌ها و سازمان آب و برق خوزستان مکلف‌اند برای شمارشگر (کنتور دار) شدن چاه‌ها با توجه به شرایط اقتصادی و اقلیمی مناطق مختلف کشور از مصرف‌کنندگان آب کشاورزی برای چاه‌های مجاز فاقد شمارشگر هوشمند بر اساس 2 برابر ظرفیت پروانه بهره‌برداری آن‌ها و برای چاه‌های مجاز دارای شمارشگر بر اساس برداشت مجاز از آن‌ها, به ازای هر مترمکعب برداش آب از آبخوان‌ها معادل 300 ریال دریافت و به‌ردیف درآمدی 160112 جدول شماره 5 این قانون نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کند. در خصوص چاه‌های غیرمجاز وفق بند 7 ماده 45 قانون توزیع عادلانه آب نسبت به مطلوب  این چاه‌ها اقدام و جریمه مربوط به میزان برداشت آب تا زمان انسداد چاه، در صورت کشت محصولات اساسی کشاورزی و راهبردی کشور به ازای هر مترمکعب حداکثر مبلغ 3000 ریال و در غیر این صورت به ازای هر مترمکعب آب حداکثر مبلغ 6000 ریال متناسب با افت سفره و حجم کسری مخزن سفره که حسب دستورالعمل ابلاغی توسط وزارت نیرو تعیین می‌شود دریافت می‌شود و به‌ردیف درآمدی شماره 160112 جدول شماره 5 این قانون نزد خزانه‌داری کل واریز می‌شود. این مبلغ صرف برنامه‌های تعادل بخشی، آبخیزداری و اجرای طرح‌های افزایش بهره‌وری آب خواهد شد. بنابراین این هزینه‌ها به خزانه‌داری کل کشور می‌رود، نه شرکت آب منطقه‌ای». وی ادامه داد:« از ابتدای تاسیس شرکت تاکنون، تعداد کنتورهایی که توانستیم روی چاه‌های مجاز نصب کنیم، 9 هزار و 831 دستگاه کنتور است. همچنین زمانی که مردم توان پرداخت هزینه کنتور را نداشته باشند، شرکت این هزینه را متقبل می‌شود و شخص به‌صورت اقساط به شرکت آب منطقه‌ای پرداخت می‌کند».  مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان با توجه به اینکه چاه‌های برقی کم است، بیان کرد:« رصد توأمان آب و برق بدین معنا است که چاه برقی و برقی که استفاده می‌کند، مورد بررسی قرار می‌گیرد و طبق گزارشی که شرکت توزیع برق ارائه داده است؛ 1 هزار 800 نفر، بالغ‌بر 70 درصد بالاتر از الگو در نظر گرفته‌شده، استفاده می‌کنند.

44درصد از ظرفیت سد استقلال تکمیل است

«جمشید عیدانی»، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان با اشاره آمار آب موجود در سدهای استان، گفت:« سد استقلال ۴۴ درصد آب و سد جگین ۹۵ درصد پر است  که سال آبی گذشته، سه بار سرریز کرده است. سد جگین، ۱۵ سال پیش‌ساخته شده و اگر زمینی که کنار سد است، کشت انجام شود، مشکل سرریزی پیش نمی‌آید». به گفته عیدانی، سد شمیل و نیان ۲۰ درصد آب دارد و سد سرنی هم پیش‌بینی می‌شود که به‌زودی از مدار خارج شود. این مقام مسئول ادامه داد:« اگر نیمه دوم سال بارندگی اتفاق نیافتد و در صورت اتمام ذخیره‌ی قابل‌قبول سدها، باید تمهیدات لازم و با کمک آب‌شیرین‌کن‌ها، بتوانیم آب موردنیاز استان را تأمین کنیم». سد سرنی نیز برای تأمین آب شرب میناب است و در حال حاضر، به‌صورت کامل انتقال و توزیعش کامل نشده است. بااین‌حال، به‌صورت نصف و نیمه آب شرب میناب رو تأمین می‌کند و برای صنعت یا کشت نیست. بنابراین اگر از مدار خارج شود، سد استقلال برای تأمین آب میناب است».

رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان در پایان وعده داد که تا دو الی سه سال آینده هیچ روستایی در هرمزگان مشکل کمبود آب شرب نخواهند داشت.