در تصادفات رانندگی چه باید کرد؟

دانستن برخی نکات قبل از سفر، می‌تواند احتمال بروز حوادث رانندگی را کاهش دهد. برای رفتن به سفر پیش از هر چیز باید مسیر را مشخص کرد و شرایط جوی مبداء و مقصد مورد نظر، بررسی شود. علاوه بر این، ایمنی خودرو را نیز باید در نظر داشت. داشتن جعبه کمک‌های اولیه و کپسول آتشنشانی مخصوص خودرو، اهمیت زیادی دارد. ساعت سفر مسئله بسیار مهمی است و باید آن را به گونه‎‌‌ای تنظیم کرد که به ازای هر 2 ساعت رانندگی، حدود 10 تا 15 دقیقه توقف برای استراحت در نظر گرفته شود. راننده باید پیش از سفر، خواب کافی داشته باشد و در صورت احساس خواب‌، خودرو را در محلی مناسب متوقف کند. 

در برخی از محورهای جاده‌ای هشدار هواشناسی مثل سیل یا خیزش گرد و غبار مطرح است که در چنین شرایطی باید از رفتن به سفر غیر ضرورری اجتناب کرد. در استان هرمزگان معمولا جاده‌ها (در برخی از ایام سال) خلوت هستند و افراد بدون در نظر گرفتن ساعت حرکت و توقف برای استراحت، راهی جاده می‌شوند نتیجه اینکه احتمال بروز خستگی و سانحه رانندگی در چنین شرایطی زیاد است. 

تا جای ممکن از حرکت شبانه در جاده‌های هرمزگان باید پرهیز کرد چون احتمال برخورد با شتر در برخی مسیرها وجود دارد. رانندگان باید توجه داشته باشند که در هنگام دیدن خودروهایی که با سرعت بالا حرکت می‌کنند، به سمت راست جاده بیایند و مسیر را باز کنند چون این خودروها می‌توانند خطرآفرین باشند. شرایط دمایی هرمزگان به گونه‌ای است که افراد باید به میزان کافی آب بنوشند، علاوه بر این، بهتر است رانندگان تا جای ممکن در ساعات خنک رانندگی کنند. افراد باید از قرار دادن مواد قابل اشتعال مثل انواع اسپری، نفت، بنزین، الکل، کپسول گاز و ...، در خودرو بپرهیزند چون احتمال انفجار در هوای گرم وجود دارد. همچنین از گذاشتن وسیله در طاقچه عقب داخل خودرو باید پرهیز کرد چون در زمان تصادف، وسایل با شدت به سمت جلو پرت می‌شوند و به سرنشینان آسیب خواهند زد. رانندگی در زمان نزدیک به طلوع یا کمی پس از غروب آفتاب (در اصطلاح زمان گرگ و میش)، باید با احتیاط انجام شود. همچنین تصادفات، اغلب در 30 کیلومتری ورودی یا خروجی شهرها اتفاق می‌افتند پس باید با احتیاط بیشتری در این محدوده‌ها رانندگی کرد.

   

سوار کردن افراد در پشت وانت به ویژه در مسیرهای برون شهری اکید ممنوع است. علاوه بر این، نباید به کودکان اجازه داد که از سان روف (Sun Roof) خودرو بیرون بیایند. از آموزش رانندگی به دیگران باید پرهیز کرد ضمن اینکه تمرین آفرود در طبیعت نیز نباید انجام شود چون علاوه بر آسیب به طبیعت، می‌تواند باعث بروز حادثه شود. خوردن و آشامیدن در حین رانندگی یا استفاده از تلفن همراه، مواردی هستند که احتمال تصادف را افزایش می‌دهند. افراد باید در شب لباس مناسب داشته باشند و از پوشیدن لباس تیره رنگ در شب باید پرهیز کرد به این دلیل که احتمال برخورد با عابرین پیاده در شب بالاست. 

   

در زمان بروز سانحه رانندگی، نکات زیادی وجود دارد که دانستن برخی از این نکات برای افراد خالی از لطف نیست. در مواجهه با حادثه رانندگی، مهم‌ترین مسئله زمان طلایی پاسخگویی به آن است. برای این منظور باید با حفظ خونسردی  به ارزیابی حادثه پرداخت و سریعا با یکی از شماره‌های امدادی (112، 110 ، 115) تماس گرفت. فرد تماس گیرنده باید بدون شرح جزئیات اضافه، محل دقیق حادثه، نوع و شدت حادثه (مثال واژگونی خودرو، ریزش سنگ، سقوط خودرو، برخورد با عابر و...) را گزارش کند. علاوه بر این موارد، باید توجه داشت که رفتارهای هیجانی در هنگام مواجهه با حوادث، می‌تواند باعث به خطر انداختن جان خود و دیگران شود. در واقع شناسایی خطرات و محافظت از جان خود و سایرین اهمیت زیادی دارد.  افراد حاضر در صحنه از تجمع غیر ضروری و ایجاد ترافیک باید خودداری کنند و به جای این کار چند نفر مسئول اطلاع‌رسانی و ایمنی شوند. یعنی خودروهای خود را در جای مناسب پارک کنند و 200 متر قبل‌تر از صحنه تصادف، تابلوی خطر قرار دهند و چراغ‌های چشمک‌زن خود را روشن کنند. چراغ قوه و نور موبایل در حوادث شب نیز ضروری است. البته باید توجه داشت که افراد حاضر در تصادف چه در شب و چه در روز، نباید در عرض بزرگراه بدوند. بستن سوئیچ خودرو دچار سانحه و جدا کردن سر باتری‌های خودرو‌، می‌تواند مهم باشد. بعد از ایمن سازی محیط، با رعایت برخی اصول می‌توان تا رسیدن نیروهای امدادی از مصدومان محافظت کرد. در این رابطه افرادی که دوره‌ کمک‌های اولیه دیده باشند، با هماهنگی نیروهای امدادی می‌توانند اقداماتی را انجام بدهند.

  

در شرایطی که افراد اطلاعی از محل دقیق حادثه ندارند و مکان یاب نقشه هم به خوبی کار نمی‌کند، می‌توان از تیرهای برق یا تابلوهای راهنمای عبوری کمک گرفت. روی تیرهای برق اتوبان‌ها اعدادی است که با خواندن آن‌ها برای نیروهای امدادی، امکان پیدا کردن مکان تصادف وجود دارد. علاوه بر این، اگر رانندگان از کنار روستا یا مکانی شاخص رد شده‌اند، می‌توانند آن را به نیروی امدادی برای مکان یابی اطلاع بدهند.

  

یکی از موارد مهمی که افراد به آن توجه کافی ندارند، حرکت دادن مصدومان با هدف کمک است. انجام این کار می‌تواند مشکلات جدی مثل ضایعه نخاعی برای مصدوم ایجاد کند و حتی باعث فلج شدن فرد شود. حرکت دادن مصدومان نیاز به تجهیزات و آموزش‌‌‌های خاصی دارد و حتی آن دسته از افرادی که آموزش کمک‌های اولیه دیده‌اند نباید بدون تجهیزات مصدومان را حرکت بدهند. تنها کاری که تا رسیدن نیروهای امدادی می‌توان در این زمینه انجام داد، کنترل و حفظ علائم حیاتی و محافظت از سر و گردن مصدومی است که داخل خودرو نیست. برای این منظور می‌توان حوله، پتو یا بالشت را در اطراف سر و گردن فرد به آرامی قرار داد ( با هدف تثبیت- Fix ) و مواظب مصدوم بود تا به دلیل درد، به یک مرتبه سر یا گردن خود را حرکت ندهد. این کار را با قرار دادن دست‌های خود در اطراف سر و گردن و در یک امتداد نیز می‌توان انجام داد. البته باز هم تاکید می‌شود که این اقدامات نباید باعث حرکت دادن سر و گردن شود. همچنین باید توجه داشت که بیرون آوردن مصدومانی که داخل خودرو گیر افتاده‌اند یک کار کاملا تخصصی است و افراد در چنین شرایطی نباید سعی در بیرون آوردن مصدوم داشته باشند چون احتمال بروز ضایعه نخاعی بالاست. 

   

افراد باید تا آمدن نیروهای امدادی، از مصدوم محافظت کنند و اقداماتی را که مرکز امداد به شکل مشاوره تلفنی به آن‌ها ارائه می‌دهد، با رعایت ملاحظات انجام دهند. همچنین از اقداماتی مثل دادن خوراکی یا آب به مصدومان تا آمدن نیروهای امدادی باید پرهیز کرد چون در صورت احتمال خونریزی داخلی، مصدوم دچار مشکلات جدی خواهد شد. ضمن اینکه اگر مصدوم بنا بر هر دلیل در حین نوشیدن مایعات یا خوردن خوراکی، سطح هوشیاری خود را از دست بدهد، راه هوایی او بسته خواهد شد. در صورت مواجهه با شکستگی، نباید به عضو شسکته دست زد و تنها با هماهنگی نیروهای امدادی در شرایطی خاص، می‌توان آتل بندی (از بالاتر عضو آسیب دیده) انجام داد. از بیرون آوردن شیشه و اجسام وارد شده به بدن مصدومان باید پرهیز کرد. همچنین خونریزی در مصدوم را می‌توان با استفاده از گاز استریل یا پارچه تمیز با فشار آوردن به ناحیه خونریزی، کنترل کرد. 

چنانچه فرد از خودرو پیاده شده و دچار تشنج شود و بیفتد، از سر و گردن فرد باید محافظت کرد ضمن اینکه نباید بدن فرد را در حین تشنج نگه داشت. البته جمع‌آوری وسایلی که در اطراف او باعث آسیب می‌شود، ضروری است. 

   

چنانچه در حین تصادف سر یا بدن افراد با جایی برخورد کند، باید همان موقع حتما برای بررسی به بیمارستان مراجعه کرد. حتی در شرایطی که افرد بدحال نباشند، انجام این کار ضروری است. گاهی افراد در تصادف دچار ضربه مغزی می‌شوند و در لحظات اولیه علائم خاصی ندارند ولی بعد از آن دچار مشکلات جدی و حتی خونریزی مغزی می‌شوند که این مسئله جان آن‌ها را به خطر می‌اندازد.