دو روی سکه «پیش ثبت نام»

احتمال رقم خوردن انتخاباتی بدتر از سال۹۸ محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا عنوان پیش‌ثبت‌نام را در واقع پیش‌ردصلاحیت می داند و در این راستا به خبرآنلاین می گوید که «به نظر من تصمیم‌سازان در حال رقم‌زدن انتخاباتی حتی بدتر از آنچه در سال۹۸ دیدیم، هستند.» مهاجری در ادامه اظهار می کند که «با اجرایی‌شدن اصلاح قانون انتخابات نامزدهای انتخاباتی باید از شانزدهم مرداد به مدت یک‌هفته ثبت‌نام اولیه خود را انجام دهند. برخی نسبت به این شرایط جدید انتقاد دارند که چنین کاری باعث می‌شود گروه‌های سیاسی نتوانند برنامه‌های انتخاباتی خود را به درستی پیش ببرند. در مقابل هم برخی باور دارند که با این شیوه جدید شورای نگهبان فرصت بیشتری برای بررسی صلاحیت‌ها خواهد داشت.» این تحلیلگر مسائل سیاسی، درباره این موضوع گفت: «اگر دقت کرده باشید، اصلاح قانون انتخابات بسیار با عجله انجام شد و می‌توانست دقیق‌تر و جامع‌تر باشد. حتی آقای کدخدایی، سخنگوی پیشین شورای نگهبان هم گفت ما انتظار داشتیم اصلاحات بیشتری در اصلاح قانون انتخابات رخ می‌داد اما کار کمی انجام شد.» مهاجری در ادامه با بیان اینکه «با توجه به فضای سردی که در جامعه درباره انتخابات وجود دارد»، گفت: «مجلس، شورای نگهبان و وزارت کشور باید ناز مردم را می‌کشیدند اما گویا می‌خواهند مشارکتی حداقلی رقم بخورد.» وی معتقد است که «یک جریان سیاسی که به نوعی مافیای قدرت است دنبال این است که مجلسی کاملا مطیع در انتخابات امسال ایجاد شود و فقط درصد خاصی که کاملا حامی دولت هستند، وارد مجلس شوند و بعضا از امکانات دولت هم در جهت اهداف خود استفاده می‌کنند.»

 

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب در این مورد گفت: «برخی با استفاده از پیش‌ثبت‌نام می‌خواهند اصلاح‌طلبان در انتخابات ثبت نام نکنند تا هزینه ردصلاحیت از دوششان برداشته شود.» علی‌محمد نمازی درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» می گوید: «اخیرا سخنگوی جبهه اصلاحات اعلام کرد که باتوجه به تغییرات قانون انتخابات و وجود پیش‌ثبت‌نام از شانزدهم مرداد به مدت یک‌هفته مهلت ثبت‌نام اولیه نامزدها وجود دارد، جبهه اصلاحات هیچ نظری درباره چگونگی ورود به انتخابات اعلام نمی‌کند و افراد مخیر به ورود یا عدم ورود به انتخابات هستند. ممکن است برخی بخواهند به صورت فردی و نه حزبی وارد انتخابات شوند که جبهه اصلاحات تکلیفی بر اینها ندارد و دستشان را باز گذاشته است. به هر حال مشخص است که اواخر مرداد هیچ حزب اصلاح‌طلبی نمی‌تواند لیست خود را ببندد؛ به همین دلیل جبهه اصلاحات فعلا موضعی نگرفته است. حزب کارگزاران هم هنوز موضع رسمی خود را اعلام نکرده است». او ادامه داد: «اخیرا گفت‌وگویی از وزیر کشور دیدم و یادداشتی از روزنامه جوان خواندم که در هر دو از وجود پیش‌ثبت‌نام تمجید شده بود؛ گفته شده بود که جلوآوردن ثبت نام نامزدها بسیار مناسب است زیرا شورای نگهبان می‌تواند دقیق‌تر و با وقت بیشتری صلاحیت‌ها را بررسی کند و حتی به نوعی مطرح شده بود که جلوی افرادی که می‌خواهند با ردصلاحیت‌شدنشان هزینه ایجاد شود، گرفته می‌شود. از مجموع شرایط و نظرها من برداشتم این است که برخی نمی‌خواهند اصلاح‌طلبان در انتخابات ثبت نام کنند تا هزینه ردصلاحیت از دوششان برداشته شود. با این شرایط من باور دارم جبهه اصلاحات باید موضع می‌گرفت و می‌گفت همه چهره‌های شاخص در انتخابات ثبت نام کنند تا اگر قرار باشد همه ردصلاحیت شوند، حداقل معلوم شود که نگذاشتند اصلاح‌طلبان در انتخابات وارد شوند. حتما سکوت گزینه مناسبی نیست. اصولگرایان که راحت‌اند و می‌دانند که تأیید صلاحیت می‌شوند؛ این اصلاح‌طلبان هستند که نمی‌دانند شرایط چگونه پیش خواهد رفت.»

 

مرحله پیش ثبت نام حتی برخی جریان های سیاسی را با تردید شرکت در انتخابات مواجه کرده است؛ جواد امام در گفتگو با ایلنا در باره این‌که با توجه به قانون جدید انتخابات درباره روند پیش ثبت‌نام که از هفته آینده آغاز می‌شود، تصمیم جبهه اصلاحات در این خصوص چیست، گفت: «با توجه به مباحثی که امروز در جبهه اصلاحات مطرح شد و نظراتی که اعضای جبهه داشتند، جبهه اصلاحات ایران همچنان درباره انتخابات هیچ‌ توصیه‌ای ندارد.» سخنگوی جبهه اصلاحات در پاسخ به این سوال که این جبهه در یک هفته باقی مانده چه برنامه‌ریزی خواهد داشت، گفت: «جبهه اصلاحات به جهت شرایطی که برای انتخابات حادث شد و اصلاحی که اخیرا در قانون انتخابات صورت گرفت، به یک جمع‌بندی رسیده که اساسا شرایط موجود را نقد کرده و نسبت به آنچه به عنوان قانون جدید، رویه‌های غلط گذشته را قانونی کرده که باعث محدودیت‌های بیشتر و سلب حق حاکمیت مردم بر تعیین سرنوشت خودشان شده و آن آزادی‌های انتخاب شدن و انتخاب کردن را محدود کرده در روزهای آتی بیانیه‌اش را صادر می‌کند. اما درخصوص ثبت‌نام جبهه اصلاحات هیچ توصیه‌ای نداد.»

 

علی باقری، رئیس کمیته برنامه‌ریزی و راهبردهای جبهه اصلاحات در گفت‌وگو با ایلنا، در پاسخ به سوالی در خصوص ارزیابی خود از قانون جدید انتخابات، می گوید: اتفاقی که شاید بیشترین اثر وضعی را در انتخابات آینده به دنبال داشته باشد، همین موعد زمانی است که در قانون انتخابات پیش‌بینی شده است. همین‌طور که وزیر کشور در تلویزیون اعلام کرد از ۱۶ مرداد ثبت‌نام‌ها در انتخابات شروع می‌شود. در حالی که این روند در قانون قبل، آذرماه اتفاق می‌افتاد یعنی ثبت‌نام‌ها ۴ ماه جلو افتاد و روند پیش ثبت‌نام در انتخابات جزو مراحل ثبت‌نام قطعی است و اگر کسی ثبت‌نام نکند دیگر نمی‌تواند در انتخابات ثبت نام کند. وی تصریح کرد: مشکل کار اینجاست که در رابطه با افراد یا جریان‌های سیاسی  و به طور مشخص اصلاح‌طلبان که سنجش فضای عمومی انتخابات برای آن‌ها مهم است و قصد دارند بر مبنای آن تصمیم بگیرند که آیا به عنوان کاندیدا در این انتخابات حضور داشته یا نداشته باشند،با این الزام پیش ثبت نام در یک بلاتکلیفی به سر می‌برند که سرنوشت کلی انتخابات چگونه می‌شود و آیا ما می‌توانیم در انتخابات آتی حضور جدی داشته باشیم یا خیر؟ وی افزود: اصولگرایان مشکلی ندارند احتمالا لیست آنان آماده بوده و مشکلی ندارند. اما اصلاح طلبان در یک فوری زمانی دو هفته‌ای موظف هستند که کاندیدای احتمالی خودشان را متقاعد کنند تا در انتخابات ثبت نام کنند و فکر می‌کنم یک چالش بزرگ در مقابل جریان منتقد خواهد شد.  باقری در ادامه گفت: حاکمیت از سویی می‌گوید به مشارکت سیاسی گسترده جامعه، احزاب و نهادهای سیاسی معتقد است، از طرف دیگر فردی مثل آقای باهنر تهدید می‌کند که کسی در انتخابات شرکت نکند از نظام خارج است -که البته این حرف بی ربط است-  و از طرف دیگر زمان دو هفته‌ای برای ثبت نام می‌دهند همه این‌ها در حالی است که هنوز یک جریان سیاسی در رابطه با اصل انتخابات به جمع بندی نرسیده و این موضوع هم ربطی به تنبلی او ندارد بلکه به پیچیده بودن و ژلاتینی بودن شرایط سیاسی کشور و مبهم بودن فضا مربوط می‌شود. 

وی گفت: احتمال می‌دهم موضوع پیش ثبت نام به چالش‌های متعددی که در گذشته درباره شرکت در انتخابات داشتیم اضافه می‌کند که قانونگذار باید درباره آن فکر کند.  باقری گفت: الان دو هفته دیگر زمان ثبت‌نام است و در این دوره اگر شما نتوانید کاندیداهای باکیفیت‌تان را متقاعد کنید تا ثبت‌نام کنند، انتخابات برای اصلاح‌طلبان تمام می‌شود. یعنی اساسا سوت پایان انتخابات برای شما به صدا در آمده و شما اصلا بازیگر ندارید و باید روی سکو بنشینید تماشا کنید.