در کشور کره جنوبی سالیانه 8000 واحد کوچک و متوسط به بهره‌برداری می‌رسد و حدوداً نیمی از این واحدها از رده خارج می‌شوند.ایران نیز از این قضیه مستثنا نیست و این جزء ذات صنایع کوچک و متوسط است.برخی صنایع با مناسب بودن شرایط بازار شکل می‌گیرند اما پس از اشباع بازار و به دلیل مشکلات مدیریتی و مناسب نبودن شرایط بازار از چرخه تولید خارج می‌شوند.به‌طور مثال در دوره‌ای به دلیل رونق صنعت ساختمان در هرمزگان واحدهای صنعتی فعال بسیاری مانند واحدهای تولید تیرچه بتونی، بلوک سطحی، بلوک دیواری، واحدهای تولید پلاستوفوم شکل گرفتند اما پس از رکود صنعت ساختمان این واحدها نیز از چرخه تولید خارج شدند.امیری زاد تأکید کرد: در حال حاضر 20 درصد از واحدهای دارای پروانه بهره‌برداری غیرفعال شده‌اند که معمولاً این واحدها درزمینهٔ تولید محصولات شیمیایی، غذایی و کانی‌های غیرفلزی فعالیت می‌کردند ولی بخشی از این واحدها با تغییر نوع تولید یا اصلاح محصول به چرخه تولید بازگشتند.این شرایطی است که در همه‌جا وجود دارد و متوسط کشوری 20 الی 30 درصد است. این واحدها پیمایش شده و راهکار و برنامه‌هایی برای آن‌ها در نظر گرفته‌شده است که در صورت عملیاتی شدن به چرخه تولید بازخواهند گشت.

مشکلات واحدهای صنعتی استان

امیری زاد مشکلات مدیریتی، بازاریابی، تأمین مالی را عمده مشکلات واحدهای صنعتی استان و علت تعطیلی آن‌ها دانسته و تصریح کرد: تحریم‌ها اثرگذار بوده اما واحدهایی که محصولات صادراتی داشتند کمتر تحت تأثیر قرار گرفتند. واحدهایی که دارای بازارهای منطقه‌ای بوده یا مواد اولیه وارداتی داشتند به دلیل افزایش هزینه‌های تولید و درنتیجه افزایش قیمت تمام‌شده نتوانستند محصول خود را در بازار بفروشند بنابراین در بازار با مشکلات بسیاری روبرو شدند.

سوءاستفاده از طرح بنگاه‌های زودبازده

وی درباره فعالیت بنگاه‌های زودبازده در شهرک‌های صنعتی عنوان کرد: طرح بنگاه‌های زودبازده در اوایل دهه 80 و دولت نهم و دهم مطرح شد. اصل کار پیشنهاد خوبی بود اما تب بنگاه‌داری همه را گرفت و حتی کسانی که تخصص نداشتند نیز وارد این کار شدند. این افراد منابع مالی قوی داشتند اما فاقد مدیریت مناسب بودند و درنتیجه دچار مشکل شدند. موضوع بنگاه‌های زودبازده محمل سوءاستفاده برخی افراد شد چراکه پس از دریافت تسهیلات اقساط خود را پرداخت نکردند و ازآنجایی‌که محل فعالیت آن‌ها شهرک‌های صنعتی بود این واحدها در رهن یا تملک بانک قرار گرفت. 

در جلسه‌ی مشترک با بانک‌ها بنا شد افرادی که اراده‌ای برای انجام کار ندارند واحدهای آن‌ها تحت تملک بانک قرار گیرد. بانک‌ها علاوه بر زمین‌های موجود در شهرک این واحدها، سایر ضمانت‌ها را نیز نسبت به تسهیلاتی که دریافت می‌کنند از آن‌ها می‌گیرد. پس از تملک این واحدها توسط بانک‌ها و معرفی سرمایه‌گذار جدید واجد شرایط از سوی شهرک صنعتی به بانک، این واحدها واگذار خواهند شد.

تملیک واحدهای تولیدی لزوماً بد نیست

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان هرمزگان درباره اقدام نامناسب برخی بانک‌ها در تملیک فوری کارخانه‌ها گفت: خوشبختانه در استان هرمزگان هرساله از طریق کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید، بانک‌ها از تملیک واحدهای تولیدی فعال منع می‌شوند و بدون هماهنگی با این کارگروه امکان تملک واحدهای تولید فعال وجود ندارد.بانک‌ها واحدهای تولیدی دارای بدهی معوق که اراده‌ای برای انجام کار ندارند را پس از هماهنگی با این کارگروه تملیک می‌کنند اما تملیک واحدهای تولیدی لزوماً بد نیست و گاهی اوقات تملیک فرصتی برای سرمایه‌گذاران جدید می‌شود. در سال‌های گذشته تعدادی از واحدهای تولیدی تملیک شده توسط بانک‌ها وجود داشت که سرمایه‌گذار قبلی عملاً توانایی سرمایه‌گذاری جدید را نداشت اما این واحدهای بلاتکلیف پس از خرید به‌صورت نقد و اقساط توسط سرمایه‌گذار جدید راه‌اندازی شد.

ظرف یک سال گذشته حدوداً ده واحد از این کارخانه‌های تملیکی مجدداً به چرخه تولید بازگشتند.

تطبیق واحدهای تولیدی با شرایط جدید

وی با اشاره به فعالیت اجتناب‌ناپذیر برخی واحدهای تولیدی گفت: برخی واحدها مانند واحدهای عمل‌آوری و بسته‌بندی میگو ناخواسته به‌صورت فصلی کار می‌کنند. در هرمزگان نیز مانند سایر استان‌ها برخی واحدهای صنعتی به دلیل کمبود نقدینگی، وضعیت بازار و غیره نمی‌توانند از ظرفیت کامل تولیدی خود استفاده کنند و این شرایط همیشه بوده اما با وضعیت فعلی شرایط کمی سخت‌تر شده است.

امیری زاد در ادامه گفت: در سال 92 نیز با افزایش قیمت ارز و هزینه‌ها شوکی به نقدینگی و سرمایه در گردش این واحدها وارد شد به‌طوری‌که این واحدها دچار مشکل شده و برخی از واحدها کمتر از نصف ظرفیت تولیدی خود استفاده کردند ولی به‌مرورزمان خود را بازیابی کردند.در شوک امسال نیز واحدهای تولیدی خود را با شرایط جدید تطبیق داده و بازیابی می‌کنند و این جزء مزیت صنایع کوچک است که به این حالت است.

شهرک صنعتی تنها مجوز 

زیرساخت واحدها را تأمین می‌کند

امیری زاد درباره صدور مجوز واحدهای صنعتی گفت: همه این واحدها مجوز خود را از سازمان صنعت، معدن و تجارت و حوزه صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی می‌گیرند و فقط مجوز احداث شهرک صنعتی به بخش خصوصی داده می‌شود اما به هیچ شرکتی مجوز صنعتی داده نمی‌شود. شهرک‌های صنعتی تنها زیرساخت این واحدها را تأمین می‌کند تا این مشکلات منجر به تعطیل شدن واحدها نشود.

برنامه‌هایی برای فعال کردن واحد‌های تولیدی

وی درباره برنامه‌های شهرک صنعتی برای فعال کردن واحدهای تولیدی گفت: برنامه‌های ما برای این واحدها در سه حوزه تأمین مالی، توسعه بازار و مدیریتی است. همه این واحدهای فعال و غیرفعال پایش و بر اساس نوع و ظرفیت تولید و سایر مشکلات آن‌ها تفکیک و دسته‌بندی شدند. برای واحدهای دارای مشکل مالی، بسته‌های حمایت مالی از طریق بسته‌های فنی اعتباری در نظر گرفته‌شده است تا واحدهای دارای اهلیت و واجد شرایط تسهیلات را از بانک‌ها دریافت کنند.سید امیر امیری زاد در پایان اظهار کرد: برای بخش بازار نیز از طریق اعطای یارانه شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی از حضور آن‌ها در این بازارها حمایت خواهیم کرد. در حال حاضر برنامه اعزام برخی واحدهای تولیدی به نمایشگاه توانمندی‌های تولیدی و صادرانی استان هرمزگان در خصب عمان را در دستور کارداریم. برای بحث‌های مدیریتی نیز دوره‌های آموزشی مدیریتی برگزار می‌کنیم تا مالکان یا مدیران عامل این شرکت‌ها آموزش‌دیده و تقویت شوند.