اجتماعی
میخواهم بدانم واقعا به کارگران چه میگذرد و پاسخ پرسشی که در گزارش 17 اردیبهشتماه 99، در گزارش «دادخواهی نافرجام کارگران» نیافتم، اینبار جستوجو کنم. آیا دادخواهی کارگران بالاخره فرجامی خواهد داشت؟
کمتر از دو هفته پیش پیامی مبنی بر عدم دریافت حقوق از سوی یکی از نیروهای شهرداری دریافت کردم. پیش از این نیز پیامهای زیادی با این موضوع به «صبحساحل» ارسال شده بود. کارگر از ترس احراز هویت و دست دادن شغلش حاضر به مصاحبه حضوری نشد. در گفتوگوی تلفنیگفت که 11 ماه و20 روز است که حقوق و بیمهای دریافت نکرده است. به او وعده وصول حقوق در ماههای آتی را داده بودند. مانند برخی دیگر از کارگران شهرداری بندرعباس، قرارداد کتبی هم نداشت. از وضعیت موجود خسته شده بود و میگفت اگر به همین منوال بگذرد، به زودی خودکشی خواهد کرد. کارگران بسیاری از مناطق دیگر شهرداری نیز با ارسال عکس یخچال خالی خانهشان، صحبتهای او را درمورد تعویق حقوق را تایید کردند. به گفتهی آن کارگران، شهرداری حقوقشان را همچنان با تاخیر پرداخت میکند. عیدی برخی کارگران مناطق شهرداری پرداخت نشده بود. آنان که عیدی گرفته بودند نیز، مبلغ عیدیشان با چیزی که در قانون پیشبینی شده شده بود، میلیونها تومان تفاوت داشت. شواهدی مبنی بر فعالیت مجدد دو شرکت متخلف پیمانکار وجود دارد که از سوی ادارهکل کار استان به دستگاه قضایی معرفی شدند. در صورت تایید احتمال همکاری مجدد شهرداری با این دو شرکت، تخلف بزرگی رخ دادهاست. پروندهِ باز کارگران شهرداری را بار دیگر به دست میگیرم. میخواهم بدانم واقعا به کارگران چه میگذرد و پاسخ پرسشی که در گزارش 17 اردیبهشتماه 99، در گزارش «دادخواهی نافرجام کارگران» نیافتم، اینبار جستوجو کنم. آیا دادخواهی کارگران بالاخره فرجامی خواهد داشت؟
40 درصد افزایش حقوق!
30 تیرماه 99 شهردار بندرعباس اعلام کرد براساس تصمیم جدید شهرداری، حقوق کارگران تنظیف و فضای سبز شهری شهرداری بندرعباس حداقل 40 درصد در سال جدید، افزایش مییابد. فیش حقوقی یکی از کارگران شهرداری که به دست «صبحساحل» رسیده، نشان میدهد حقوق یکی از کارگران از 24 میلیون ریال به 38 میلیون ریال افزایش یافته است. از این میزان حقوق اما، همیشه مبلغی متغیر به صورت علیحساب پرداخت میشود. این حقوق با احتساب حداقل هفت میلیون ریال کمک هزینه مسکن و اقلام مصرفی ماهانه خانواده محاسبه شده است. طبق قانون، نزدیک به شش میلیون ریال نیز به عنوان حق سنوات به شمار میآید. حداقل حقوق ماهیانه 30 روز کار برای کارگر بدون سابقه کار در سال 98، طبق اعلام اداره کار ،تعاون و رفاه اجتماعی، 15 میلیون و 168 هزار و 810 هزار ريال است. این حقوق در جلسه بازنگری حقوق کارگران از ابتدای تیرماه 99 به 19 میلیون و 104 هزار و 270 هزار ريال افزایش یافت. این افزایش قیمت حقوق 20 درصدی را نشان میدهد. اگر حقوق دریافتی یک کارگر ساده شهرداری را 38 میلیون ريال درنظر بگیریم، با کسر 19 میلیون ريال حقوق مصوب اداره کار و 7 میلیون ريال حق مسکن و اقلام مصرفی، شش میلیون ریال پایه سنوات، بدون درنظرگرفتن اضافه کاری، نزدیک به
13 میلیون ريال حقوق باقی میماند که درواقع بخشی از حقوق معوقه کارگران شهرداری در سالهای گذشته است. خبری اما از 40 درصد افزایش حقوق وعده داده شده از سوی شهردار نیست. به گفتهی مدیرکل اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی هرمزگان، به هیچ عنوان پرداخت حقوق معوق کارگران به عنوان حق سنوات هم به شمار نمیآید. پرداخت سنوات به نقل از «هادی ابراهیمی»، مدیرکل اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی مقولهای جداست که براساس محاسبه جدول حقوق و مزایای طرح طبقهبندی مشاغل باید در سالهای مرتبط پرداخت شود. بسیاری از کارگران شهرداری یا بدون قرارداد کتبی یا با قرارداد سفید امضا کار میکنند. فیش حقوقی و قرادادشان با تاخیر به دستشان میرسد. همین موضوع باعث میشود که نتوانند محاسبهی مشخصی از حقوق معوقه و وضعیتشان داشته باشند.
جدال جان و نان
کرونا همهچیز را به چالش کشید؛ از مدیریت بحران گرفته تا تحقق وعده وعیدها. مرز بین شعار و واقعیت را مشخص کرد. اسفند که برسد، یکسالی میشود که به اجبار مهماندار کرونا بودهایم. در این شرایط نابرابر اقتصادی که بر جامعه ما بیش از گذشته خودش را نشان میدهد، علاوه بر درد نان، درد جان هم داریم حالا. در میدان یادبود، درحالی که تا سر در سطل زباله خم شده از عدم دریافت ماسک میگوید. دستکش ظرفشویی که در دست دارد را با نوار زرد رنگ لباسش انگار ست کرده است. پاکبان شهرداری منطقه 3 میگوید: «هفتهای یک ماسک و ماهی یک دستکش کار ساده میهند که کفاف چند روز را بیشتر نمیدهد». کمی آنطرفتر، نرسیده به مجسمه ناخدا، پاکبان دیگری چفیه پیچیده بر صورت، زبالههایی را که با بیمسئولیتی تمام نقش بر زمین شده را، جمعآوری میکند. برای شهرداری منطقه 2 کار میکند. ماه پیش بینشان ماسک توزیع شده. ماسکهایش تمام شده و صورتش را پوشانده. خودش هم میداند کرونا زرنگتر از این حرفهاست. میتواند از یک پارچه نخی عبور کند. سوراخ دستکشاش را نشانم میدهد. میگوید:«دوماه پیش دستکش توزیع شده است. هزینه ماسک و دستکش را خودمان میدهیم. درصورتی اینها که از الزامات کارمان است. نمیدانم پیمانکار پیش خودش چه فکری میکند. لابد فکر میکند پاکبان کرونا نمیگیرد». برخی کارگران منطقه 2 میگویند اصلا دستکش دریافت نکردهاند. نه بیلی دارند و نه وسیلهای برای انتقال زباله به دورن سطل آشغال. مجبورند با دست زبالهها را راهی سطل کنند. حمل سطلهای فرسوده که جانی برایش نمانده خودش معضل بزرگی است. سطلهای سنگینی که چرخش خراب شده و تمام انرژیات را باید بگذاری تا جسم سنگینش را با خودت این ور، آنور بکشی. کسی به فکر دست زحمتکشِ کارگر نیست.
بسوزید و بسازید
فرق نمیکند در کدام منطقه شهرداری یا شهر مشغول به کار باشد. کارگر همیشه مشکل حقوق دارد. 9 تیرماه 99 «عبدالله لنگهای»، شهردار جدید بندرلنگه، که تازه سکان مدیریت را از «شریف شریفی» تحویل گرفته بود، تایید کرد مطالبه 100 نیروی خدماتی شرکتی و 220 نیروی فضای سبز شرکتی، پیمانی و رسمی و قراردادی پرداخت نشده است. این صحبتها پس از گلایه 320 نفر از نیروهای شهرداری بندرلنگه انجام شد. او نبود امکانات را دلیل عدم پرداخت حقوقها اعلام کرد. به گفتهی او بدهی کارکنان به تامین اجتماعی 53 میلیارد ريال است. به گفتهی او سه ماه از حقوق معوقه مربوط به امسال و بقیه به سال گذشتهاند. لنگهای اضافه کرد که حقوق معوقه یکماه کارگران همراه با حقوق تیرماه پرداخت و مابقی در آینده تسویه میشود. یکی از کارگران شهرداری بندرلنگه اما به صبحساحل میگوید: «حقوق معوقه شش ماه و اضافه کاریمان پرداخت نشده است. شهردار سابق چون خود سهامدار شرکت پیمانکاری بود، پس از رفتنش، قرارداد با شرکت هم فسخ شد. درحال حاضر هیچ شرکت پیمانکاری با شهرداری بندرلنگه همکاری نمیکند». این کارگر که سالهاست در شهرداری بدون قرارداد کتبی فعالیت میکند، به تازگی حقوق اردیبهشتماه امسال را دریافت کرده
است.او از نحوه محاسبه اضافه کاریاش نیز راضی نیست. به اداره کار شهرش نیز مراجعه کرده که پاسخ مناسبی نشنیده است. اداره کار شهرستان بندرلنگه در پاسخ به مطالباطش به او گفته با وضعیت بسازد. انگار اداره کار بندرلنگه خبر ندارد کارگرهای شهرداری بندرلنگه مدتهاست که با شرایط خوب و بد میسازند.
پرسشی که پاسخ داده نشد
«فاطمه جراره» عضو شورای اسلامی و رئیس سابق شورای اسلامی بندرعباس، در دو جلسه شورای گذشته، در تاریخ 6 و5 مردادماه 99، از فساد در شهرداری سخن به میان آورد. او در 185امین جلسه شورای اسلامی، از قوهی قضائیه خواست تا راس فساد را در شهرداری بندرعباس بیابد. جراره از شهردار به خاطر کمکاری در یافتن منشا فساد مالی در شهرداری انتقاد کرد. او فساد را نتیجه لجاجت و پافشاری بر تصمیمات و انتصابات نادرست دانست. فاطمه جراره در گفتوگوی اختصاصی با صبحساحل میگوید: «انتقاد من به شهردار در آن زمان، به عدم نظارت بر کار پیمانکاران بود. منظورم از فساد در همه زمینهها بود. زمانی که یک پیمانکار انتخاب میشود باید قدرت مدیریت مالی را داشته باشد. نه اینکه زمانی به بنبست مالی خورد، کمبودها را از سفره کارگر جبران کند». او در جلسهی طرح سوال از شهردار که با همراهی اعضای شورای شهر مواجه نشد، نتوانست حقوق معوقهی کارگران شهرداری را پیگیری کند. موضوعی قرار بود که یکی از ده عنوان مطرح شده در جلسه طرح سوال باشد. طرح سوالی که در نهایت پس از چهار جلسه به حدنصاب نرسیدن اعضا، به دلایل مختلف و عجیب، به نتیجه نرسید. از جراره در مورد اقداماتش در دوران ریاستش برای کارگران شهرداری میپرسم. او میگوید: «بیشتر کارفرمایان اجازه تعدیل نیرو را دارند. چراکه نیروها حجمی استخدام میشوند. همین عامل موجب میشود که کارگر جرئت اعتراض کمتری را داشته باشد. در دوران ریاستم، ارتباط با کارگران و امنیت شغلیشان را افزایش دادیم. شهرداری را موظف کردیم که طرح بیمه تکمیلی کارگران را نیز برای نخستینبار اجرا کند. در اینصورت علاوهبر کارگران، از خانوادههایشان نیز حمایت کردیم». او میگوید که تلاشهای بسیاری انجام داد تا حقوق کارگران براساس طرح طبقهبندی مشاغل پرداخت شود. تلاشی که تاکنون به ثمر ننشسته است. در دوران ریاست جراره قراردادی با پیمانکار جدید در شهرداری منعقد نشد. تنها قرارداد پیمانکار منطقه 3، به شکل عجیبی پس از اجرای طرح طبقهبندی مشاغل فسخ و او از سوی شهرداری کنار گذاشته شد. ابهام در قرارداد و شیوه فعالیت پیمانکاران و شهرداری همچنان باقی است. برای اطلاع از جزئیات بیشتر نحوه عقد قرارداد و همکاری پیمانکاران شهرداری، با بخش حقوقی شهرداری بندرعباس مکاتبه میکنم اما پاسخی دریافت نمیکنم. شهرداری تمایلی به توضیح دراین باره ندارد.
«اسلام باوقار»، رئیس شورای شهر بندرعباس: درمورد حقوق کارگران با هیچ کسی شوخی ندارم
ناهمخوانی دریافتی و پرداختیها
«اسلام باوقار»، رئیس شورای شهر بندرعباس در جلسه شورای شهر، نیز از تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی به عنوان یکی از اولویتهای کار سخن به میان آورد که شهرداری باید در دستور کار خود قرار دهد. به گفتهی او پرداخت حق و حقوق پرسنل شهرداری برطبق قراردادهای منعقد شده نیست.
او در نطق پیش از دستور 193 امین جلسهی شهرداری اعلام که به عنوان نماینده مردم پیگیر حق و حقوق پرسنل شهردای خواهد بود. پرسنلی که تعیین وضعیت نشدهاند و باید تا پایان سال جاری تعیین وضعیت شوند. پرسنلی که چندین سال است در شهرداری مشغول به کار هستند.
او گفت که دریافتی حقوق پرسنل شرکتی با پرداختی شرکت پیمانکار همخوانی ندارد. او اعلام کرد که شهرداری باید در جلسات شورا به این موضوع پاسخ دهد. او صراحتا اعلام کرد که درباره نیرو شهرداری با هیچ کسی شوخی ندارد. به همین بهانه برای پیگیری حقوق کارگران شرکتی شهرداری به سراغ باوقار میروم تا نتیجه اقداماتش را جویا شوم.
برای افزایش حقوق و پرداخت عادلانه به کارگران چه اقداماتی انجام دادهاید؟
قرادادها با دریافتی کارگران اختلاف قیمت داشتند. موضوع اصلی شورا هم بحث تعدیل قیمت و طرح طبقه بندی مشاغل بود. با توجه به شرایط اقتصادی کنونی کشور، واقعا با حقوق دو میلیون و 300 هزار تومان نمیشود زندگی و کار کرد. افزایش قیمت حقوق که شهردار نیز با آن موافقت کرد، هر ماه به سازمانها و مناطق مختلف شهرداری ابلاغ میشود. از خردادماه حقوق کارگران افزایش پیدا کرده است. حقوق از دو میلیون و 300 هزار تومان که در سال گذشته، با نرخ جدید نزدیک به سه میلیون و 300 هزار تومان پرداخت میشود. هرچند اعتقاد داریم که باز هم با سه میلیون تومان نمیتوان زندگی کرد. موضوع افزایش حقوق را با همکاران در امور مالی پیگیری کردیم.
بحث این بود براساس قرادادهای منعقد شده بین شهرداری و پیمانکار، از آن پولی که پیمانکاران به نام کارگران از شهرداری دریافت میکنند، درصدی سود را برای خود در نظر میگیرند، مثلا 3 درصد. باید سود خود را بردارند و مابقی پول را به کارگر یا نیروی شهرداری پرداخت کنند. با کمیسیون مالی و حقوقی نشست داشتیم این بود که به جمع بندی نیز رسیدیم که اگر موردی وجود داشت که پیمانکاری پول را گرفت و حق و حقوق کارگر را پرداخت نکرد، از محل مطالباتش کسر شود و به آن نیرو پرداخت کنند. این تصمیم خوبی است. امیدواریم که پیمانکاران نیز این وضعیت را درک کنند. حقوق کارگران در این چندماه پرداخت شده است. پیمانکاران هم سود واقعی را برای خود برداشته اند. مابقی را به کارگران پرداخت کردهاند. اما مجدد پیگیر هستیم. اگر متوجه شویم که حق وحقوق کارگری ضایع میشود، اقدام جدی میکنیم و با پیمانکار خاطی برخورد میکنیم.
شورا تا چه میزان بر عملکرد شهرداری در پرداخت حقوق کارگران میتواند نظارت کند؟
شورا تنها میتواند در چهارچوب قانون، بر عملکرد شهرداری نظارت کند و تذکر دهد. که اگر جایی پیمانکاری خواست حق و حقوق کارگر ضایع شود با آن برخورد کنیم. شورا نمی تواند دخالت خاصی در عملکرد و رفتار پیمانکار و کارگر داشته باشد.
شورا بر قراردادها بین پیمانکاران و کارگران نظارت میکند؟
شورا بر این قرادادها نظارت میکند. به اعضا شورا ماموریت داده شده است تا این قراردادها پیگیری شود. شخصا چندین قرارداد را بررسی و نظارت کردم. ایراداتش را گرفتیم. امیدواریم که انعقاد قرارداد در آینده به نحو احسن انجام شود.
بیشتر پاکبانان شهرداری مناطق مختلف شهرداری بندرعباس حقوقشان تا مردادماه پرداخت شده است، یعنی سه ماه حقوق معوقه دارند. واکنش شورا چه بوده است؟
حقوق معوقه کارگران بیش از این بود. تلاش کردیم تا به سه ماه کاهش یافت. درآمد شهرداری درحال حاضر به شدت کم است. شهرداری حقوق پرسنل خود را نیز نتوانسته بدهد. شهردار اما در تلاش است که حقوق و حقوق کارگران را به موقع پرداخت کند. به همین خاطر، امسال پروژه عمرانی جدیدی شروع نشده است که ابتدا پروژهها و برنامههای عقبمانده به سرانجام برسد. در تلاشیم با توجه به شرایط اقتصادی موجود که درامدها کاهش پیدا کرده است، شهر را به سویی که مد نظرمان هست هدایت کنیم تا مشکلی برای شهروندان عزیز پیش نیاید.
تکلیف حقوق های معوقه کارگران چه شد؟ برخی از پاکبانان مناطق دو و سه چون فیش حقوقیشان در گذشته با تاخیر به دستشان رسیدهاست، نمیتوانند میزان دقیق حقوق معوقهشان را محاسبه کنند. بیشتر اوقات حقوقها به صورت علیالحساب و ناقص پرداخت میشود.
به پیمانکاران اعلام شده که حقوق علیالحساب پرداخت نشود. درحال حاضر به صورت کامل، براساس نرخ فعلی اداره کار و کامل پرداخت میشود.
ماه پیش اما بار دیگر حقوق پاکبانان منطقه دو علی الحساب پرداخت شده است!
شهرداری باید پیگیر نحوه فعالیت آن شرکت باشد. بحث مشکل مالی است. وقتی مشکل مالی به وجود میآید همه بخشها را درگیر میکند. با توجه به درآمد شهرداری منطقه 2 مثلا در یکی دوماه گذشته که خیلی کاهش یافته است، به طریقی هزینهها را مدیریت کنند. شهرداری تمام مناطق کاهش درآمده داشتهاند. شهرداری هم نیرو زیاد دارد. شهرداری درحال حاضر بخش عظیمی از درآمدش را به حقوق نیروی انسانی اختصاص داده است.
تمدید قرارداد شهرداری با پیمانکاران حاضر نشان دهنده این است که حقوقهای معوقه را پرداختند؟
پیمانکارانی با شهرداری همکاری میکنند که مثلا قراردادش یک ساله است. در این یکسال شهرداری باید حق و حقوق کارگر را پرداخت کند. حساب ها الان با سه امضا انجام میشود. شهرداری چکی در وجه پیمانکار امضا میکند و کارگر دریافت میکند. کاری که انجام شده چکی که در وجه پیمانکار است، بعد از امضای پیمانکار تحویل بانک داده میشود و مستقیما به حساب کارگر می رود. سود شرکت نزد شهرداری میماند.
پیمانکاران چگونه حقوقهای معوقه را پرداخت میکنند؟
پیمانکار نمیتواند حقوق کارگر را بزند. پیمانکار قراردادی با شهرداری دارد. زمانی که میخواهد تسویه حساب کند، باید براساس آن چهارچوب و قراردادهای کاری، رسید پرداختی به پرسنل را به شهرداری بدهد. اگر نداشته باشد تخلف کرده است. تخلف هم قطعا جریمه خواهد شد. اگر کارگری حتی سه سال هم کار کرده باشد، یکسال را عللحساب گرفته باشد، آن پیمانکار مکلف است تا تسویه حساب را کامل انجام ندهد، قراردادش تمدید نمیشود. باید تمامی حقوق کارگر را تمام و کمال پرداخت کند.
در شورا قرادادهای سالهای گذشته را بررسی کردیم. پیمانکاران را فراخواندیم. مدیر مالی را دعوت کردیم. براساس چهارچوب قانونی، قراردادها بررسی میشود. حق و حقوق کارگر باید پرداخت شود. اگر حقوق کارگر افزایش پیدا کرده است، بخشی از معوقهها ماهانه به آنها پرداخت میشود تا کم کم تا پایان سال تسویه حساب کامل انجام شود. این را تاکید کنم که شرایط اقتصادی شهرداری واقعا نابهسامان است.
شهرداری متخلف است
دو شرکت پیمانکاری «حامی صادق» و «عقاب قشم» تابستان امسال درحالیکه از سوی ادارهکل کار، تعاون و رفاه اجتماعی هرمزگان در طرح ضربالعجلی هفت روزه به دادستان معرفی شدند اما همچنان با شهرداری بندرعباس فعالیت میکنند. به گفتهی هادی ابراهیمی، مدیرکل کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان، این دو شرکت تایید صلاحیت کار را از این ادارهکل دریافت نکردهاند.
طبق قانون، همکاری با پیمانکاران تایید نشده از سوی اداره کار تخلف به شمار میآید. شواهد موجود نشان میدهد، شهرداری بندرعباس با وجود عدم وجود صلاحیت پیمانکار، تن به این تخلف داده و همچنان با شرکت حامی صادق، پیمانکار منطقه 2 شهرداری، همکاری میکند. خبری مبنی بر عدم تخلف دو شرکت پیمانکار نامبرده در بالا تاکنون از سوی مراجع قضایی نیز انتشار نیافته است.
منابع آگاه از دریافت تاییدیه شرکت پیمانکاری حامی صادق از ادارهکل کار استان دیگر برای فعالیت در استان هرمزگان خبر میدهند. اما طبق گفتهی هادی ابراهیمی، ملاک صلاحیت، تاییدیه و اجرای طرح طبقهبندی مشاغل در استان هرمزگان است.
مشخص نیست توجیه شهرداری بندرعباس درمورد همکاری با شرکتهای متخلف که تاییدیه ادارهکل کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان را ندارند، چیست. دیوان محاسبات اداری استان از این موضوع باخبر است؟ چرا تاکنون این دیوان محاسبات استان به این موضوع واکنشی نشان نداده است؟ باوجود تماسهای مکرر با دیوان محسابات اداری اما نتوانستم با مسئولی گفتوگو کنم. طبق گفتهی یک منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود، تنها دو پیمانکار فعال در شهرداری تاییدیه اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان را دریافت کردهاند! به گفتهی این ادارهکل، درصورت متخلف بودن شرکت مذکور، شهرداری اجازه همکاری مجدد با آن را نداشته و این تخلف به شمار میآید.
با وجود تلاش فراوان هیچ مسئولی در شهرداری حاضر به پاسخگویی نشد. همچنان مایل هستم برای پاسخ به پرسشهایی که مسئولان ادارات مختلف بی جوابش گذاشتند، گفتوگو کنم.آنچه مسلم است اینکه که پرونده فساد در شهرداری بندرعباس، پس از دستگیری دو تن از شهرداران مناطق مختلف بعد جدیدی گرفت. سکوت همیشگی شهردار بندرعباس و عدم پاسخگویی مسئولان شهرداری به رسانهها حکایت از پنهانسازی تخلفی دارد که علت دادخواهی نافرجام کارگران و کوچک شدن روزانه سفره کارگران و پرسنل شهرداری را مشخص میسازد.
تگ ها:
نظرسنجی
اخبار مرتبط
رای شورا به تیم داری شهرداری
اعضای شورای شهر به خواسته مردم وجوانان هرمزگان احترام گذاشتند
شورای شهر اقدامات اتوبوسرانی را ستود
باید نرخنامه جدید تاکسیرانی تدوین شود
تعطیلی ادارات هرمزگان روزهای پنجشنبه نیاز به بررسی بیشتر دارد
پربازدیدترین ها
مجموعه سازه گستر گامبرون
شرایط جدیدی برای دریافت کارت اعتباری سهام عدالت اعلام شده که براساس آن شش گروه از سهامداران نمیتوانند کارت اعتباری بگیرند.
مدیر فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان منطقه آزاد قشم از الکترونیکی شدن مراحل ثبت نام و تمدید کارت شهروندی قشم با هدف کاهش مراجعات حضوری برای کنترل بهتر و مقابله با شیوع ویروس کرونا در جزیره خبر داد.
جدیدترین اخبار