با آغاز روندی که بعد از جنگ به دوران سازندگی معروف شد و در سالهای بعد در قالب برنامه‌های توسعه تبلور یافت، الفاظ وکلماتی چون ارتباط دانشگاه باصنعت، اقتصاد دانایی محور و اقتصاد دانش بنیان در ادبیات توسعه کشور برجسته شد تا اینکه در دومین سال از دور اول دولت«محمود احمدی نژاد»بود که معاونتی به نام معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور به تشکیلات نهاد رئیس جمهوری اضافه شد.

 این معاونت همانطور که از نامش هم پیداست، معاونتیست که ضمن آنکه به صورت مستقیم زیر نظر شخص رئیس جمهور اداره می شود، وظیفه عملی کردن همین شعارها و اهداف اشاره شده بالا هم برعهده دارد. به تعبیر دیگر  این معاونت وظیفه تصمیم سازی و هماهنگی بین بخشی و بین دستگاهی صنعت، دانشگاه و مردم را برعهده دارد. هر چند عمر  همکاری«صادق واعظ زاده» اولین معاون علمی رئیس جمهور با احمدی نژاد چون بسیاری دیگر از دولتمردان وقت، طولانی نبود و تا دومین دولت او دوام پیدا نکرد، اما در دولت یازدهم و دوازدهم به ریاست جمهوری«حسن روحانی» جایگاه این پست از ثبات دو دوره‌ای برخوردار شد؛ تا جایی که همین معاون فعلی یعنی «سورنا ستاری» حتی تا یک سال از دولت سیزدهم هم کماکان جای خود را حفظ کرده است. هرچند برای چندمین بار شایعه استعفایش از این معاونت شنیده می شود و گویا این بار از دفعات قبل این استعفا جدی‌تر هم است. اما تا لحظه تهیه این گزارش خبری در مورد پذیرش استعفایش مخابره نشده. سورنا ستاری فردیست که اگر  از محمد اسلامی که به سمتی غیر از سمت قبلی اش در دولت سابق، در دولت جدید مشغول به کار است، بگذریم به عنوان آخرین بازمانده دولت قبل، در دولت ابراهیم رئیسی هم هنوز همان مسئولیت قبلی را عهده دار است.

  

سورنا ستاری که به مرد آرام کابینه هم معروف است، فرزند منصور ستاری فرمانده اسبق نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، 51 ساله و علاوه بر مسئولیت معاونت علمی رئیس جمهور، عضو کنونی هیئت علمی در دانشکده انرژی دانشگاه صنعتی شریف هم هست و مقاطع تحصیلی کارشناسی تا دکتری را در همین دانشگاه گذرانده است. او سوابقی پژوهشی در زمینه انرژی های نو و بهینه‌سازی مصرف انرژی داشته و به مدد همین فعالیت ها و سابقه علمی بوده که در سال 1384، به عنوان مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت انتخاب شد، اما یک سال بعد از سمتش استعفا داد. ستاری در تاریخ 13 مهر 1392 با حکم حسن روحانی به عنوان معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری منصوب شد. او در تاریخ 2 مهر 1392 با حکم بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت به عنوان رئیس پژوهشگاه صنعت نفت منصوب گردیده بود که پس از انتصاب به سمت معاونت علمی رئیس‌جمهور در بیست و نهم همان ماه جای خود را به حمیدرضا کاتوزیان داد. ستاری در مورد کودکی‌اش اینگونه گفته است: من در زمان جنگ عراق علیه کشورمان 7 تا 8 سال داشتم و همه چیز را درک می‌کردم. جنگ ظاهری تلخ دارد که همه آن را احساس می‌کنند و زیر پوست آن تلخ‌تر است که شاید خانواده‌های نظامی و فرزندان آن‌ها که در پایگاه‌ها و کسانی که در این شهرک‌ها زندگی می‌کنند آن را بیشتر احساس می‌کنند. زمانی که پدرم به شهادت رسیدند 22 ساله و دانشجوی ترم اول کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی شریف بودم و تمام دوران کودکیم را در این پایگاه‌های نظامی گذراندم و به نوعی فرزند پایگاه هستم.

«سورنا» نام مستعار پدرم بود که به عنوان نام خودم انتخاب کرد. در مجلات مختلف، مقالات و ترجمه‌هایی از ایشان با نام‌های مختلف از قبیل منصور ستاری، م ص، سورنا و… به چاپ می‌رسید و دلیلش هم این بود که می‌گفتند اگر همه مقالات از یک نفر باشد خوب نیست.

  

گفته می شود پس از عهده دار شدن این معاونت از سوی سورنا ستاری شاهد رشد بالای تعداد شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان همینطور اقتصاد دانش‌بنیان در سطح کشوربودیم، به گونه‌ای که حجم اقتصاد دانش بنیان به حدود 90 هزار میلیارد تومان و تعداد این شرکت‌ها به حدود 6 هزار و 700 شرکت رسیده است. اما به گفته خود سورنا ستاری و بسیاری دیگر از کارشناسان، علی رغم این رشد بالا، کشور هنوز در آغاز این راه قرار دارد و راهی طولانی با تلاشی مضاعف برای دست یافتن به جایگاهی درخور در این حیطه را می طلبد. چه آنکه گفته می‌شود در حالی که سهم شرکت‌های دانش‌بنیان از کل تولید ناخالص ملی در سال گذشته 4 درصد بوده تصمیم معاونت فعلی بر این است که این سهم در سال جاری به 5 درصد و در افق های دورتر به 10 درصد هم برسد. ستاری همیشه اشاره کرده است که شرکت‌های بزرگ دولتی به خاطر آنکه در زیست‌بوم دیگری زندگی کرده‌اند،از روند دانش‌بنیان نمودن مجموعه‌های خود عقب مانده اند. 

در همین خصوص سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌گوید: صنایع بزرگ کشور بخصوص آن‌هایی که پیشینه دولتی دارند در زیست‌بوم دیگری رشد کرده‌اند و به این نقطه رسیده‌اند. این کار تحقق پیدا نمی‌کند مگر اینکه دیدگاه و فرهنگ آن عوض شود. توسعه بیش از هر چیزی یک مفهوم فرهنگی است. همیشه مثالی که می‌زنند این است که چرا نمی‌توانید مشکلات خودرو را برطرف کنید؟ اما تا زمانی که نحوه برخورد خودروسازها استقبال از نوآوری نباشد این سیستم رشد نخواهد کرد چرا که از روز اول این سیستم بر اساس مونتاژکاری حرکت کرده و اتفاقی که همیشه برای آن افتاده است این است که تا قبل از تحریم با فرانسوی‌ها کار کند و بعد از تحریم هم با چینی‌ها کار کند.

  

تاکنون از علت دقیق استعفای ستاری دلیلی قطعی مخابره نشده است اما آنچه که خبرگزاری ایسنا و از قول یکی ازنمایندگان مجلس نقل کرده از دلایل احتمالی استعفای ستاری عدم هماهنگی با معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم بوده است، که به گفته این نماینده یعنی محمد وحیدی، گویا تازه هم ایجادشده است.

عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه انتظار می‌رود رئیس جمهور در رابطه با استعفای دکتر ستاری بررسی‌های بسیاری انجام دهد، اضافه کرد: تنها حامی موضوعات دانش بنیان در گذشته نیز مقام معظم رهبری بودند و در این حوزه توسط معاونت علمی ریاست جمهوری اقدامات بسیاری انجام شده و نیاز است که اقدامات انجام شده و نتایج به دست آمده در این حوزه از سوی رئیس جمهوری به خوبی مورد توجه قرار گیرد. نماینده مردم بجنورد، مانه و سملقان، راز و جرگلان، گرمه و جاجرم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه دکتر ستاری از ظرفیت‌های علمی کشور است، ادامه داد: دولت سیزدهم با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری توجه ویژه‌ای به حوزه دانش بنیان دارد و برای کسب نتایج مطلوب نیز نیاز است که از چهره‌هایی مانند دکتر ستاری، خیرالدین و... استفاده شود.

وحیدی با اشاره به اینکه معاونت علمی ریاست جمهوری یک حوزه تصمیم‌ساز و هماهنگ‌کننده در حوزه علمی است، افزود: در شعار سال، مقام معظم رهبری تأکید کردند که کلید پیشرفت کشور علم و فناوری است و از همین جهت باید برای تحقق این مهم از تمام شخصیت‌های علمی کشور استفاده شود.

روزنامه صبح ساحل