به گزارش صبح ساحل، مارگزیدگی در همه سنین و عقرب گزیدگی در کودکان کمتر از شش سال بیشتر موجب مرگ می‌شود.
بیش از ۱۵۰۰ گونه عقرب در دنیا شناسایی شده‌اند که فقط ۲۵ گونه آنها از لحاظ سلامت عمومی اهمیت دارند و به طور کلی سالیانه حدود ۲.۱ میلیون عقرب گزیدگی در دنیا اتفاق می‌افتد.
بنابر اعلام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، در ایران نیز از ۵۰ گونه موجود و شناسایی شده عقرب، ۷ گونه حائز اهمیت هستند که سالانه موجب حدود ۶۰ هزار گزش می‌شوند و کشور را پس از مکزیک و کلمبیا در رتبه سوم عقرب‌زدگی دنیا قرار داده‌اند.
تعداد کل مارگزیدگی در کشور طی سال گذشته بیش از ۷۵۰۰ مورد و تعداد عقرب زدگی در کشور بالغ بر ۵۳ هزار مورد بوده است.
عقرب‌گزیدگی در هرمزگان
گفتنی است که استان هرمزگان جزو استان‌های پرخطر در این زمینه بخصوص درفصول گرم سال محسوب می شود.
به گفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، ۴هزار و ۵۲۰ مورد عقرب گزیدگی درسال گذشته در استان هرمزگان ثبت شد که ۲ مورد فوتی به دنبال داشت و هیچ کدام از موارد مرگ و میر به دلیل کمبود امکانات، نبود سرم یا پزشک نبوده است.
«دکتر عبدالجبار ذاکری» گفت: مهم ترین اقدام درصورت عقرب زدگی رساندن سریع فرد بیمار به نزدیکترین مرکز بهداشتی ودرمانی و بیمارستان است. یکی از معضلات در درمان عقرب زدگی عدم توجه کافی بیماران و خانواده به اورژانسی بودن درمان و وجود فاصله زمانی بین گزش تا مراجعه به مرکز درمانی و شروع درمان است.
راه‌های درمان و پیشگیری از عقرب گزیدگی
کارشناس مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم معاونت غذا و دارو در دانشگاه علوم پزشکی جهرم فارس در این باره گفت: رسیدن زهر عقرب‌های سمی و خطرناک به بدن انسان علائمی مانند تنفس سریع، عرق کردن زیاد، افزاِیش ترشحات بزاق، تهوع، استفراغ و تشنج بر جای می گذارد. تشخیص عقرب گزیدگی در فرد آسیب‌دیده بر مبنای محل زندگی فرد آسیب‌دیده ازنظر وجود عقرب، فصل سال، پیدا کردن عقرب در محل زندگی آسیب‌دیده، علائم و عوارض موضعی و عمومی است.
وی بیان کرد: از آنجا که احتمال دارد در لحظه گزش عقرب، خود جانور مشاهده نشود یا حتی در صورت مشاهده عقرب امکان تشخیص سمی بودن زهر آن برای افراد عادی ممکن نیست، در نتیجه بهتر است تمام عقرب گزیدگی‌ها جدی گرفته و اقدامات درمانی لازم انجام شود.
قناعتیان گفت: در صورت بروز عقرب‌گزیدگی تا رسیدن فرد به بیمارستان باید فرد آسیب‌دیده را آرام کرد؛ آرامش فرد باعث می‌شود که جذب زهر کند شود. هم چنین عضو نیش‌زده را در صورت امکان باید پایین‌تر از سطح بدن قرار داد (مثلاً با آویزان کردن دست یا پا) و آن را به‌وسیله یک‌تخته چوب یا آتل بی‌حرکت نگه‌داشت. محل نیش‌زده را می توان با کیسه آب سرد یا یخ سرد خنک نگه داشت.
این داروساز بیان کرد: اگر محل عقرب گزیدگی در دست یا پا باشد باید کمی بالاتر از محل نیش، حدود سه تا پنج سانتی متر با یک تکه پارچه پهن به‌آرامی بستهشود به گونه‌ای که فشار نوار بسته‌شده زیاد نباشد. دقت شود که در موارد عقرب گزیدگی، شکافتن و مکیدن محل گزش توصیه نمی شود، زیرا ممکن است ضایعات موضعی را تشدید کند.
به گفته وی برای پیشگیری از عقرب گزیدگی توصیه می‌شود از انباشتن سنگ، چوب، علوفه و موارد مشابه در اطراف محیط مسکونی به مدت طولانی خودداری شود.
وی اظهار کرد: همچنین سوراخ‌ها و حفره‌های اطراف ساختمان مسدود شود، از فرو بردن دست زیر سنگ‌ها، حفره‌ها و سوراخ‌های فاقد دید کافی خودداری شود.
کارشناس مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی جهرم گفت: برای خوابیدن در محیط باز از تخت مناسب استفاده شود. قبل از پوشیدن لباس و یا کفش از نبود حشرات اطمینان حاصل شود و از پا برهنه راه رفتن در محیط باز، به ویژه در شب خودداری شود. همچنین در صورت سفر به مناطق آلوده کیف کمک‌های اولیه باید همراه باشد.
منابع: ایسنا، ایرنا