بر اساس مطالعات انجام‌شده در کشور، به‌طور میانگین سالانه بین ۳۵۰ تا ۵۳۰ هزار سقط در کشور انجام می‌شود و از این تعداد تنها حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار سقط غیرارادی و با مجوز قانونی از سوی پزشکی قانونی انجام می‌شود و تقریباً یک‌سوم تولدها در کشور از دست می‌رود. در سال گذشته ۱۱ هزار و ۴۶ متقاضی سقط در کشور به پزشکی قانونی مراجعه کرده‌اند که برای ۸۳۶۲ مورد به دلیل ناهنجاری جنین و برای ۵۱۷ مورد به دلیل بیماری مادر مجوز سقط صادرشده است. در بازه زمانی دو سال گذشته تصمیمات بسیاری در حوزه افزایش جمعیت در کشور گرفته‌شده است از جمع‌آوری داروهای سقط‌جنین گرفته تا ثبت اسامی مادران باردار در سامانه جامع؛ امروز هم سازمان پزشکی قانونی جدید برای سقط‌جنین در کشور ارائه کرد که آن را بررسی می‌کنیم؛

به گزارش صبح ساحل، مجوز سقط‌جنین در صورت داشتن شرایط خاص مادر یا جنین که به‌صراحت در قانون ذکرشده و با تأیید گروه تخصصی و رأی قاضی این کمیسیون، صادر خواهد شد که به‌واسطه آن به مادر اجازه سقط داده می‌شود. مسئولیت رسیدگی به این موضوع برابر قانون به پزشکی قانونی واگذارشده است. این کمیسیون که متشکل از یک قاضی ویژه، پزشک متخصص و پزشک متخصص پزشکی قانونی از سازمان پزشکی قانونی است و بر اساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، صدور مجوز سقط قانونی تنها با تأیید این کمیسیون، داشتن شرایط تصریح‌شده در قانون و رأی قاضی امکان­پذیر است. 

مدارک و شرایط لازم برای صدور مجوز سقط قانونی

دکتر آسیه جعفری، معاون امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی در این خصوص گفت: مادران متقاضی سقط قانونی در زمان مراجعه به پزشکی قانونی کلیه مدارک و مستندات مربوط به بیماری یا بارداری خود را به همراه داشته باشند این مدارک شامل: شناسنامه زوجین (در موارد اختلالات جنینی)، کارت شناسایی معتبر و اصل تمامی مستندات شامل سونوگرافی‌ها، اکوکاردیوگرافی، گزارش آزمایش‌های غربالگری و آزمایشات ژنتیک (در صورت انجام) و معرفی‌نامه پزشک معالج (در موارد بیماری مادر) ازجمله مدارک موردنیاز است. همچنین اگر چنانچه مادر قبل از مراجعه به پزشکی قانونی در مورد مشکل موجود (چه در موارد جنینی و چه مادری) از مشاوره با متخصصین بالینی استفاده کرده باشد باید نظریات صادره از سوی ایشان را نیز همراه داشته باشد؛ بنابراین همراه داشتن اصل تمامی مدارکی که نشان‌دهنده بیماری مادر یا ناهنجاری جنین و سن دقیق بارداری باشد ضروری است.

در صورت احتمال وجود ناهنجاری یا احتمال بیماری مادر که تشخیص هیچ‌کدام قطعی نشده باشد، امکان صدور مجوز و حتی ارجاع پرونده به کمیسیون وجود ندارد. درواقع شرط ورود به کمیسیون سقط تشخیص قطعی بیماری یا ناهنجاری از سوی پزشک است. این‌که مادری ادعا کند تحت تأثیر اشعه بوده و یا دارویی خاص در زمان بارداری مصرف کرده به‌هیچ‌عنوان منجر به صدور مجوز نمی‌شود، مگر آن‌که وجود ناهنجاری جنین احراز و اثبات‌شده باشد. ضمن آن‌که هر نوع بیماری مادر حین بارداری نیز تهدیدکننده جان او نخواهد بود و در این صورت منجر به صدور مجوز نخواهد شد.

صدور مجوز سقط قانونی نیازی به نامه مرجع قضایی نیست

‌درخواست متقاضیان سقط قانونی غالباً در ادارات پزشکی قانونی مرکز استان‌ها بررسی می‌شود و در استان‌های پهناور، برخی از ادارات پزشکی قانونی شهرستان‌ها نیز مجاز به بررسی و پذیرش این پرونده‌ها شده‌اند ولی کمیسیون سقط فقط در مرکز استان تشکیل می‌شود.

در پزشکی قانونی استثنائاً با درخواست شخصی پذیرفته و بررسی می‌شود و در صورت وجود ناهنجاری جنینی حضور پدر برای اعلام اظهارات خود لازم است و اظهارات وی باید دال بر آگاهی‌اش از موضوع درخواست مادر باشد اما به رضایت وی برای سقط نیازی نیست. همچنین در صورت بیماری تهدیدکننده جان مادر نیازی به حضور ولی جنین نیست.

حداکثر یک هفته زمان برای بررسی پرونده سقط

 سن مجاز بارداری برای صدور مجوز چهار ماه قمری اعلام شده است و اگر سن بارداری از این زمان گذشته باشد، با وجود هر نوع ناهنجاری جنینی امکان صدور مجوز وجود ندارد. اما در خصوص موارد مادری صرفاً در مواردی که عدم انجام سقط منجر به ازدست رفتن جان جنین و مادر یا هر دو شود پس از این سن جنینی هم امکان صدور مجوز سقط وجود دارد.

جعفری در خصوص مدت‌زمان بررسی پرونده‌های سقط در پزشکی قانونی در شیوه جدید صدور مجوز گفت:‌ در قانون حداکثر یک هفته زمان برای بررسی پرونده سقط و صدور مجوز در نظر گرفته‌شده است اما پزشکی قانونی در صورت تکمیل بودن پرونده، معمولاً آن را به‌سرعت بررسی کرده و به کمیسیون ارجاع می‌دهد و در کمیسیون که غالباً در همان روز تشکیل می‌شود تصمیم‌گیری نهایی انجام و رأی توسط قاضی کمیسیون صادر و نتیجه به مادر اعلام می‌شود.

معاون امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی از متقاضیان دارای شرایط صدور مجوز سقط قانونی و نیز پزشکان متخصص و آزمایشگاه‌ها نیز خواست که در صورت ضرورت ارجاع پرونده و مادر باردار به پزشکی قانونی حتماً موضوع محدودیت زمانی را موردتوجه قرار دهند.

قرص سقط‌جنین مانند قرص استامینوفن در دسترس است

محسن ذاکریان رئیس مرکز نفس در رابطه با قرص‌های سقط‌جنین گفت: قرص سقط‌جنین باید حتماً در بیمارستان‌ استعمال شود تا اگر مشکلی برای مادر پیش بیاید بتوانند مادر را احیا کنند. ولی این قرص امروزه مثل قرص استامینوفن و حتی بیشتر از آن در دسترس است. در بسیاری از این مغازه‌ها این مداخله وجود دارد. کار ما در این حوزه آگاهی دادن به مداخله‌گرها است و آن‌ها را نسبت به عواقب این کارآگاه می‌کنیم.

منابع: ایسنا، انتخاب، خبرآنلاین