خرید طلا از گذشته تا به امروز همیشه از جذاب‌ترین انواع سرمایه‌گذاری در جامعه بوده است و افت و خیزهای قیمت طلا در چند سال گذشته، باعث شده است که مردم بیش از پیش به خرید طلا برای حفظ ارزش دارایی خود روی بیاورند. اما خرید طلا همیشه قرار نیست به صورت فیزیکی صورت بگیرد چراکه دردسر نگهداری آن و مالیات خرید آن هر روز مشکل‌سازتر می‌شود. طلا را می‌توان تحت عنوان صندوق طلا در بازار بورس نیز معامله کرد. این کار مزایای زیادی برای معامله‌گران و فعالان این بازار دارد که برای بررسی آن به سراغ علی فراقی، تحلیلگر بازار سرمایه رفته‌ایم تا در خصوص این ابزار معاملاتی گفتگو کنیم.

   

صندوق سرمایه‌گذاری طلا نوعی صندوق سرمایه‌گذاری مشترک و قابل معامله در بورس است که سرمایه‌گذاران می‌توانند به تعداد دلخواه از واحدهای آن را خریداری کنند و به کمک این ابزار هم از رشد قیمت طلای جهانی منتفع شوند و هم با بالا رفتن قیمت دلار در داخل کشور از سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا سود ببرند. لازم به توضیح است که پشتوانه صندوق‌های طلا، سکه و یا شمش طلا است و درصد شمش و سکه در هر صندوق با یکدیگر متفاوت است.

از جمله مزایای خرید صندوق طلا می‌توان به حذف مشکلات مربوطه به نگهداری فیزیکی طلا و سکه اشاره کرد. همچنین کارمزد معاملات طلا در این بازار، به طرز قابل ملاحظه‌ای پایین است و شاید در آینده معافیت‌های مالیاتی بیشتری نیز شامل حال معامله‌گران صندوق طلا شود. همچنین برخلاف بازار فیزیکی طلا و سکه می‌توان با مبالغ بسیار کم‌تری اقدام به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا کرد. مدیریت حرفه‌ای مدیران صندوق‌های طلا در افزایش ارزش واحد‌های صندوق طلا بسیار موثر است و با انتخاب گزینه درست در زمان خرید، می‌توان از آن منتفع شد. همچنین به واسطه قابل معامله بودن آن در بورس، معامله در این بازار، بسیار راحت‌تر از بازار فیزیکی طلا و حتی دلار است چراکه می‌توان به راحتی اقدام به نقد کردن دارایی خود و یا خرید آن کرد.

  

انجام معاملات بر روی صندوق‌های طلا نیاز به دریافت کد خاصی از سازمان بورس نیست و افرادی که دارای کد بورسی هستند می‌توانند نسبت به خرید و فروش این صندوق‌ها اقدام کنند. فقط ممکن است در برخی کارگزاری‎‌ها نیاز به تأیید قوانین معاملات و قبول ریسک موارد ذکر شده توسط سازمان بورس باشد. در این صورت یا به صورت مراجعه حضوری به کارگزاری که فرد در آن اقدام به خرید و فروش می‌کند یا به صورت آنلاین در پلتفرم معاملاتی کارگزاری، بایستی اقدام به تأیید یا امضای نکات و قوانین ذکر شده کرد. 

 

از مهم‌ترین پارامترهایی که باید بررسی شود؛ وضعیت طلای جهانی و نرخ ارز است؛ چرا‌که اثرگذارترین پارامتر بر نوسانات صندوق‌های‌طلا است. بعد از آن میزان دارایی تحت مدیریت یک صندوق و نوسانات دارایی آن را باید مورد بررسی قرار داد. سپس بایستی به ETFكد رزرو صندوق‌های سرمايه‌گذاری قابل معامله و اشخاصی که صندوق مورد نظر را مدیریت می‌کنند؛ توجه ویژه‌ای کرد. چراکه احتمال ورشکستگی در این صندوق‌ها را نیز باید در نظر گرفت در نتیجه تحقیق در خصوص مدیران صندوق اهمیت بالایی دارد. به علاوه در زمان خرید صندوق طلا معامله‌گر یک سری هزینه‌های پنهان شامل هزینه مدیریت صندوق، حق نظارت کارمزد، حق مشاوره، هزینه حفظ رابطه با سرمایه‌گذاران، هزینه‌های تحلیل و ... را پرداخت می‌کند پس ضرروری است که قبل از خرید این صندوق‌ها عملکردشان را بررسی کرد. لازم به ذکر است که شاید موارد و نکات بسیار دیگری نیز در زمان بررسی و تصمیم‌گیری در خصوص این گونه صندوق‌ها دخیل باشد ولی موارد ذکر شده، اساسی‌ترین و پایه‌ای‌ترین پارامترهایی هستند که باید توسط یک سرمایه‌گذار یا معامله‌گر این نوع صندوق‌ها مورد بررسی قرار گیرد.

  

در حال حاضر در بین صندوق‌های طلا، کم‌ترین حباب واقعی که بر پایه برآیند حباب اسمی و ذاتی است متعلق به صندوق ناب است. این صندوق طبق آخرین محاسبات در کنار صندوق آلتون، نقدترین صندوق طلای حال حاضر است. همچنین بر اساس کیفیت بازارگردانی، در بین صندوق‌های با خالص ارزش دارایی کمتر از یک همت در کنار زرفام و نفیس، بهترین کیفیت بازارگردانی را داشته است. لازم به توضیح است که بهترین عملکرد را در موج اصلاحی اخیر، آلتون، ناب، تابش و زرفام به خود اختصاص داده‌اند.

  

اگر بخواهیم حباب صندوق‌های طلا را به صورت کلی بررسی کنیم؛ باید گفت که در حال حاضر با توجه به حباب کلی سکه طلا و خود طلای فیزیکی به نسبت شمش طلا در بازار طلای فیزیکی کشور، عملا صندوق‎های طلا مبتنی بر شمش دارای حباب کمتری هستند و می‌توان در حال حاضر نگاه ویژه‌ای به این نوع صندوق‌ها، نسبت به بقیه صندوق‌های طلا در بازار سرمایه داشت. 

البته لازم به ذکر است که در اکثر مواقع، صندوق‌های طلا مبتنی بر شمش طلا دارای حباب کمتری هستند و عملا صندوق‌های طلای مبتنی بر شمش نسبت به صندوق‌های سکه محور در شرایط رکودی بازار جذاب‌تر هستند.

  

جهت بررسی سریع صندوق‌های طلا تنها کافی است به دو سایت مرجع مانند فیپ‌ایران و سایت سازمان بورس مراجعه کرد. در این سایت‌ها می‌توان خالص ارزش دارایی و ناو ابطال هر صندوق را با قیمت تابلوی آن مقایسه کرد و مناسب‌ترین صندوق را برای خرید انتخاب کرد. همچنین برای مشاهده دارایی‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا باید وارد سایت کدال به نشانی codal.ir شد و از قسمت اطلاعیه‌ها «صورت وضعیت پرتفوی صندوق سرمایه‌گذاری دوره یک ماهه» تغییرات سرمایه گذاری صندوق را مشاهده کرد.

  

به صورت کلی در زمان‌هایی که بازار جهانی طلا، بازار آزاد ارز و طلا دستخوش تغییرات و تقاضای بالا باشند یا در ناحیه‌های جذاب قیمتی قرار داشته باشند؛ با توجه به این که صندوق‌های طلا، دسترسی راحت‌تری برای خرید و فروش دارند؛ نسبت به بازار سهام، ارجحیت دارند. خصوصا زمانی که در مقابل بازار سهام هم دچار افت خریدار یا اصلاح زمانی و قیمتی شده‌ باشند؛ می‌تواند خریداران بازار سهام را نیز به سمت خود جذب کند. در حال حاضر نیز خرید پله‌ای صندوق‌های طلا برای مبلغ کم و کوچک می‌توانند یکی از بهترین گزینه‌ها باشد. صندوق های طلا عموما بازدهی بیشتری نسبت به خود طلا و سکه دارند و اگر بتوانیم از میان صندوق‌ها بهترین گزینه را در موقعیتی کم‌ریسک بخریم؛ بیشترین بازدهی را کسب خواهیم کرد. لازم به ذکر است که برای مبالغ بالا سرمایه‌گذاری در طلای فیزیکی منطقی‌تر است. 

روزنامه صبح ساحل