جزییات بیشتری از فاجعه منا

صبح ساحل ، اجتماعی - رییس سازمان حج و زیارت از گوشه دیگری از فاجعه منا پرده برداشت و اعلام کرد: عربستان برای اعلام آمار واقعی کشته‌شدگان منا که تا این لحظه به مرز 7 هزار و 500 نفر رسیده، زمان خرید تا از عمق فاجعه و موج جهانی نسبت به آن بکاهد.به گزارش ایسنا، سعید اوحدی در نخستین نشست خبری که پس از بازگشت از عربستان داشت، ضمن تشریح جزییات بیشتری از روز واقعه اعلام کرد: خیابان 204 مسیر حرکت زائران ایرانی نبود و زائران ما به اشتباه و به اجبار پلیس عربستان به این خیابان هدایت شدند.او که سعی می‌کرد با بیان جزییات بیشتر از فاجعه تصویرسازی از روز واقعه داشته باشد اظهار کرد: در روز عید قربان دو میلیون زائر در منا حضور داشتند که همه آن‌ها باید سه کیلومتر از مسیر را همزمان طی می‌کردند. طبق اعلام قبلی وزارت حج عربستان دو مسیر برای حرکت زائران ایرانی تعیین شده بود. خیابان سوق‌العرب و جوهره. سازمان حج پیش‌تر در جلسات توجیهی به زائران آموزش داده بود که برای حضور در جمرات وسیله اضافی همراه نداشته باشند و در ساعات اولیه صبح حرکت نکنند. این دستورالعمل به مدیران و روحانیون کاروان‌ها نیز ابلاغ شده بود. حتی برای پیشگیری از هرگونه واقعه احتمالی حدود 98 درصد از عوامل ستادی حج محرم نشدند تا خدماتی در شان زائران ارائه دهند. اما با همه این‌ها آن واقعه به دلیل اشتباه سعودی‌ها اتفاق افتاد.وی با بیان اینکه خیابان 204، محل فاجعه مسیر حرکت زائران ایرانی نبود افزود: برای ما نیز این سوال مطرح شده است که چرا آن خیابان را در نظر گرفته‌اند؟ چرا که در دو مسیر تعیین شده از سوی وزارت حج عربستان، ما 45 نیروی امدادی و 4 اکیپ پزشکی مستقر کرده بودیم، اما با این وجود در روز 10 ذی‌الحجه پلیس عربستان با زنجیر کردن دست‌ها هنگام حرکت زائران مانع ورود زائران به مسیرهای اصلی شد و آن‌ها را به خیابان اصلی هدایت کرد.زائران ایرانی به ناچار وارد خیابان 204 شدندوی اضافه کرد: در جلسه با سعودی‌ها این سوال مطرح شد و پاسخ آن‌ها این بود که مسیر جدیدی در حج امسال باز شده است. استنباط آنان این بود که آن مسیر جدید خیابان خلوتی است، در حالی که امکانات خیابان 204 صفر مطلق بود.او با اشاره به امکاناتی که در دو مسیر تعیین شده برای زائران ایرانی مستقر شده بود اظهار کرد: بدترین وضعیت مسیر اجباری حرکت زائران اسکان زائران آفریقایی در اطراف آن بود که هیچ راه گریزی نداشت و در دو طرف خیابان به ارتفاع سه متر نرده کشیده شده بود. زائران ما به ناچار وارد این خیابان شدند.وی با بیان اینکه حضور نیروهای آموزش ندیده نیز مزیدی بر مشکلات مسیر حرکت زائران بود اظهار کرد: یکی از انتقادهای جدی ما به سعودی‌ها نبود هماهنگی بین نیروهای امدادی و پلیس حاضر در منطقه منا بود. در آن خیابان هیچ دوربینی وجود ندارد، حتی شرایط برای ورود یک دوچرخه نیز مهیا نبود.او سپس اظهار کرد: علاوه‌بر این شرایط زمانی که تقابل جمعیت اتفاق افتاد از چادرهای اطراف خیابان آب به سمت زائران پرتاب شد و تعداد زیادی از زائران دیگر کشورها برای گرفتن آب به آن نقطه هجوم آوردند. جمعیت ایستاده و کیپ شد و متاسفانه خیلی‌ها در آن شرایط، ایستاده جان خود را از دست دادند.آمار کشته‌ها به 8هزار زائر هم می‌رسدرییس سازمان حج و زیارت با اشاره به آمار جان‌باختگان منا که به وزارت بهداشت عربستان استناد داده شده است افزود: تاکنون اعلام شده 7 هزار و 400 نفر در منا جان باخته‌اند. مطمئن باشید این آمار به مرز 8 هزار نفر هم رسیده است. روزی که آن واقعه اتفاق افتاد،  آمار کشته‌شدگان را بیش از دو هزار نفر اعلام کردیم. بعضی‌ها ایراد گرفتند، اما احساس تکلیف کردیم که شفاف‌سازی کنیم. قطعا باور تفاوت آماری بین 750 جان باخته با 5 هزار نفر سخت است، ولی در بازدیدی که از قبرستان مکه داشتیم دیدیم که جان‌باختگان در 15 ردیف به عرض و 350 نفر به طول که بیش از 5 هزار نفر می‌شود دفن شده‌اند. علاوه‌بر این، 900 نفر دیگر در شرق عرفات دفن شده‌اند و شاید تعداد دیگری هم در سردخانه مکه باشند.اطلاعی از رکن‌آبادی و 36 زائر مفقود نیستوی درباره احتمال دستگیری و یا ربوده شدن این 36 تن گفت: این احتمال ضعیف است، چرا که شرایط در منا تلخ و سنگین بود. ضمن آنکه عربستان هرگونه دستگیری را باید به سفارت و کنسولگری ایران اطلاع دهد که تا این لحظه گزارشی در این‌باره نداشته‌ایم. از نگاه ما این 36 نفر مفقود هستند. اوحدی همچنین درباره وضعیت رکن‌آبادی، سفیر پیشین ایران در لبنان و دو کارمند دیگر وزارت امور خارجه اظهار کرد: تا این لحظه اطلاعی از آن‌ها نداریم، قطعا اطلاع یافتن از وضعیت این اشخاص و به طور کل آن 36 زائر ایرانی مفقوده شده که چهره‌های برجسته‌ای در بین آن‌ها نیز بوده است قطعا جزو مطالبات جدی ما از عربستان است که امیدواریم عربستان پاسخگو باشد. وی ادامه داد:‌ درباره 29 زائری که عربستان آنها را در بین جان‌باختگان منا در مکه دفن کرده نیز متعهد شده‌اند براساس تصمیم و خواست خانواده‌هایشان عمل کنند.معاون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنانش با اشاره به دومین جلسه کمیته مشترک ایران و عربستان که به منظور پیگیری 36 زائر مفقود شده ایرانی و 29 زائر دیگر که در بین دفن‌شدگان مکه هستند ظهر تشکیل شد اظهار کرد: اجازه دسترسی‌های مختلف را به سردخانه‌های عربستان به ما صادر کرده‌اند. من نیز به ایران برگشته‌ام تا برخی هماهنگی‌ها را با پزشکی قانونی به منظور تشخیص هویت آن 12 زائر دفن شده انجام دهم، چرا که هویت آن‌ها برای ما معلوم و برای عربستان نامعلوم است.به گفته اوحدی، 36 نمونه DNA زائر مفقود شده و 12 زائر دفن شده جمع‌آوری شد که امیدواریم با صدور ویزای هیات پزشکی قانونی ایران، فرآیند تشخیص هویت این زائران نیز سرعت یابد.55 میلیون غرامت برای هر جان‌باختهوی ادامه داد:‌ مقامات سعودی در جلساتی که تاکنون با ما داشته‌اند پذیرفته‌اند که خطای بزرگی رخ داده است. آن‌ها دلیل بسته شدن راه را گفته‌اند بررسی می‌کنند، اما تا این لحظه نتیجه بررسی‌های خود را اعلام نکرده‌اند.اوحدی گفت: برای پرداخت غرامت نیز گفته‌اند قدم اول مشخص شدن دلیل فاجعه است و بعد به مسایل حقوقی خواهند پرداخت.حمید محمدی، معاون سازمان حج و زیارت در ادامه توضیح داد: شرکت بیمه طرف قرارداد سازمان حج و زیارت اعلام کرده است بابت فوت به هر جان باخته 15 میلیون تومان و بابت حادثه به بازماندگان حادثه 40 میلیون تومان غرامت پرداخت خواهد کرد که به این ترتیب به هر جان‌باخته 55 میلیون تومان تعلق می‌گیرد که علی‌الحساب 25 میلیون تومان آن به هر جان‌باخته پرداخت شده است. هیچکس نگفته زائران ایرانی مقصر فاجعه منا بوده‌اندرییس سازمان حج و زیارت درباره مقصر دانسته شدن زائران ایرانی در وقوع حادثه منا با توجه به اینکه گفته شده برخی مدیران کاروان‌ها طبق ساعت اعلام شده حرکت به سمت جمرات را آغاز نکرده‌اند تاکید کرد: هیچ آموزشی، ابلاغی و یا برگه کاغذی وجود ندارد که در آن ذکر شده باشد زائران ایرانی ساعت 10 به بعد باید به سمت جمرات حرکت کنند. البته این ساعت اعلام شده برای روز 12 ذی‌الحجه است که مکتوب اعلام کرده‌اند، چون اهل سنت در آن روز بعد از نماز ظهر اعمال خود را انجام می‌دهند. این موضوع در جلسات توجیهی با مدیران کاروان‌ها نیز مطرح شد.