29

آبان

1403


سلامت

27 شهریور 1403 08:25 0 کامنت

بسیاری از افراد تا دچار ریزش مو می‌شوند، سراغ مکمل زینک (روی) می‌روند بدون اینکه با پزشک مشورت کنند. در دسترس بودن مکمل‌ها و تهیه بدون نسخه ( OTC )، این تصور را در افراد به وجود آورده است که مصرف آن‌ها هیچ ضرری ندارد در حالی‌که این باور درست نیست. با وجود اینکه مکمل روی به عنوان مکمل ریزش مو شناخته می‌شود، باید گفت که تنها کاربرد آن برای ریزش مو نیست و اصلا برای همه ریزش موها نیز نمی‌تواند موثر باشد. خواندن متن زیر به شناخت بیشتر این مکمل و عوارض مصرف خودسرانه آن، کمک خواهد کرد. 

   

 روی، زیر ذره‌بین بررسی

روی، دومین ماده معدنی کمیاب، بعد از آهن در بدن است. این ماده معدنی در هر سلولی وجود دارد و برای بیش از 300 آنزیم که به متابولیسم، هضم، عملکرد عصبی و بسیاری از فرآیندهای دیگر کمک می‌کند، ضروری است. علاوه بر این، برای توسعه و عملکرد سلول‌های ایمنی، حیاتی به حساب می‌آید. این ماده معدنی، برای سلامت پوست، سنتز (DNA) و تولید پروتئین نیز ضروری محسوب می‌شود. علاوه بر این، رشد و نمو بدن به ویژه رشد و تقسیم سلولی، به روی وابسته است. بدن به روی برای حواس چشایی و بویایی نیاز دارد به طوری‌که کمبود آن می‌تواند منجر به کاهش چشایی یا بویایی شود. روی به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که روی به طور قابل توجهی خطر عفونت را کاهش خواهد داد و پاسخ ایمنی را در افراد مسن‌تر تقویت می‌کند. علاوه بر این، در بهبود زخم نقش دارد. روی معمولا در بیمارستان‌ها به عنوان درمانی برای سوختگی‌ها، زخم‌های خاص و سایر آسیب‌های پوستی استفاده می‌شود. بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند که روی، احتمال ابتلا به بیماری‌هایی چون سرطان، بیماری‌های قلبی و زوال عقلی را کاهش می‌دهد. روی در انواع غذاهای گیاهی و حیوانی یافت می‌‌شود. بدن امکان تولید و ذخیره روی را به شکل طبیعی ندارد در نتیجه باید آن را از طریق غذا یا در موارد خاص از طریق مکمل تامین کرد. 
  

 درمان آکنه با روی؟

آکنه یک بیماری پوستی شایع به حساب می‌آید که تخمین زده می‌شود حدود 9 درصد از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده است. آکنه به دلیل انسداد غدد تولید کننده چربی، باکتری‌ها و در نهایت التهاب، ایجاد خواهد شد. مصرف روی می‌تواند در کاهش چربی پوست، مهار رشد باکتری و التهاب نقش داشته باشد البته مصرف آن باید زیر نظر پزشک صورت بگیرد. به غیر از این، روی ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماری‌های مرتبط با افزایش سن را کاهش دهد. برای مثال، در کاهش ابتلا به ذات الریه، عفونت و دژنراسیون ماکولا ( نوعی بیماری چشم که به دلیل تخریب لکه زرد یا ماکولا ایجاد می‌شود) مرتبط با سن نقش دارد.
  

 رابطه روی و ریزش مو

بسیاری از افراد تصور می‌کنند که کمبود روی باعث ریزش مو می‌شود در حالی‌که کمبود روی، تنها یکی از دلایل مرتبط با ریزش مو می‌تواند باشد و این مسئله به دلایل دیگر نیز ممکن است ایجاد شود. مصرف مکمل روی، تنها در شرایطی که بدن دچار کمبود و نیاز به آن داشته باشد، موثر است و در غیر این‌صورت تاثیری نخواهد داشت. ریزش مو تا زمانی که علت به وجود آورنده آن برطرف نشود، باقی خواهد ماند. علاوه بر این، گاهی علت ریزش مو ناشی از عوامل ارثی و ژنتیکی است که در چنین شرایطی مکمل روی نمی‌تواند مانع از این نوع ریزش مو شود و شاید در برخی موارد تا حدی بر کند شدن روند ریزش، اثر بگذارد ولی در نهایت مو خواهد ریخت. پس مصرف مکمل روی به شکل خودسرانه توصیه نمی‌شود.
  

 در معرض خطر قرار دارید؟

کمبود روی نادر است اما با این حال در برخی افراد دیده می‌شود. برای مثال، آن دسته از افرادی که به جهش‌های ژنتیکی نادر مبتلا هستند، ممکن است دچار کمبود روی شوند. علاوه بر این، آن دسته از نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند و مادر آن‌ها با کمبود روی مواجه است، می‌توانند به کمبود روی دچار شوند. افرادی که از داروهای سرکوب ایمنی استفاده می‌کنند نیز با خطر کمبود روی مواجه خواهند شد. همچنین آن دسته از افرادی که به مصرف الکل اعتیاد دارند نیز دچار کمبود روی می‌شوند. آن دسته از افرادی که به بیماری‌های گوارشی مانند کرون مبتلا هستند، بیش از سایر افراد در معرض خطر کمبود روی قرار دارند. گیاه‌خواران گروه دیگری به حساب می‌آیند که با خطر کمبود روی مواجه هستند. خانم‌های باردار، شیرده و افراد مبتلا به کم‌خونی (سلول داسی شکل)، برخی دیگر از افرادی به حساب می‌آیند که ممکن است به کمبود روی دچار شوند. آن دسته از افرادی که سوء تغذیه دارند یا به بی‌اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی مبتلا هستند نیز ممکن است کمبود روی را تجربه کنند.
   

 علائم از شدید تا خفیف

اختلال در رشد و تکامل، تاخیر در بلوغ جنسی، بثورات پوستی، اسهال مزمن، اختلال در بهبود زخم و مشکلات رفتاری، برخی از علائم شدید کمبود روی است. برخی مردان به دلیل کمبود روی، ممکن است دچار ناتوانی جنسی شوند که البته بررسی این مسئله باید توسط پزشک انجام شود چون دلایل ناتوانی جنسی در مردان زیاد است. کمبود روی با شدت خفیف‌تر، بیشتر در کودکان کشورهای در حال توسعه که رژیم‌های غذایی نامناسب دارند، دیده می‌شود. آمارها نشان می‌دهند که به شکل تخمینی حدود 2 میلیارد نفر در سراسر جهان به دلیل رژیم غذایی نامناسب به کمبود روی دچار هستند. اسهال خفیف، کاهش ایمنی، نازک شدن موها و ریزش مو، اختلال در طعم یا بو، پوست خشک و احساس درد  پوست در برخی افراد، مشکلات باروری و اختلال در ترمیم زخم، برخی از علائم خفیف کمبود روی است. گاهی با وجود انجام آزمایش نیز به کمبود روی نمی‌توان پی برد و با وجود یک آزمایش طبیعی باز هم فرد ممکن است دچار کمبود روی باشد به همین دلیل تشخیص ابتلا به کمبود روی بر عهده پزشک است و باید علائم را نیز در نظر داشت. 
  

 روی از نوع طبیعی

بسیاری از افراد به جای داشتن یک تغذیه مناسب، سراغ انواع و اقسام مکمل می‌روند در حالی‌که ویتامین‌ها و مواد معدنی را به راحتی می‌توان از طریق غذاها و خوراکی‌ها تامین کرد. باید توجه داشت که بسیاری از غذاهای حیوانی و گیاهی غنی از روی هستند. برای مثال، گوشت گاو، مرغ، بوقلمون و ماهی را می‌توان نام برد. علاوه بر این، هندوانه، نخود، عدس، لوبیا، دانه کدو تنبل (تخمه کدو)، بادام هندی، شیر، ماست، پنیر، تخم مرغ، جو، کنیوا، برنج قهوه‌ای، قارچ، کلم پیچ، نخود فرنگی، مارچوبه و برگ چغندر نیز می‌توانند به تامین روی در بدن کمک کنند. برخی غلات با روی غنی می‌شوند که از این غلات نیز برای تامین روی می‌توان کمک گرفت.
  

 خطرات مصرف بیش از نیاز

همان‌طور که کمبود روی می‌تواند باعث عوارض سلامتی شود، مصرف بیش از حد آن نیز دارای عارضه است. مصرف بیش از حد روی می‌تواند باعث بروز مسمومیت شود. تهوع، استفراغ، اسهال، کاهش اشتها، سوء هاضمه، اسپاسم معده، گرفتگی شکم و سردرد، برخی از علائم ابتلا به مسمومیت ناشی از روی هستند. مصرف بیش از حد روی باعث کمبود سایر مواد مغذی خواهد شد. برای مثال، مصرف بیش از اندازه در جذب مس و آهن اختلال ایجاد خواهد کرد. مصرف برخی داروها با روی تداخل دارد و می‌تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد به همین دلیل همه افراد به ویژه آن دسته از افرادی که دارو استفاده می‌کنند، باید با پزشک مشورت داشته باشند. 

روزنامه صبح ساحل

دیدگاه ها (0)
img